Một hình thức lừa đảo mới đang ngày càng phổ biến, trong đó kẻ gian giả mạo nhân viên giao hàng (shipper) để chiếm đoạt tiền của nạn nhân. Thủ đoạn của kẻ lừa đảo là gọi điện cho nạn nhân, tự xưng là shipper và thông báo cần chuyển khoản một khoản phí phát sinh nhỏ. Chỉ sau vài thao tác, toàn bộ tiền trong tài khoản của nạn nhân đã bị mất.
Đây là một thủ đoạn lừa đảo tinh vi, tận dụng sự rò rỉ dữ liệu đơn hàng và tâm lý chủ quan của nạn nhân. Dữ liệu đơn hàng mà kẻ gian sử dụng đều chính xác đến kinh ngạc, bao gồm tên người nhận, địa chỉ, số điện thoại, thậm chí cả giá trị món đồ. Điều này khiến nạn nhân khó lòng nghi ngờ, nhất khi họ đang nóng lòng chờ hàng.
Nhiều câu hỏi đã được đặt ra về việc làm thế nào những kẻ lừa đảo có được thông tin chi tiết đến vậy. Theo các chuyên gia, nguồn đầu tiên đến từ chính các sàn thương mại điện tử hoặc đơn vị vận chuyển. Một số nhân viên nội bộ có thể bán dữ liệu khách hàng cho bên thứ ba với giá rẻ mạt. Nguồn thứ hai là các website và ứng dụng kém bảo mật, nơi người dùng vô tình để lộ thông tin cá nhân khi đăng ký tài khoản. Nguồn thứ ba và cũng đáng lo ngại nhất là thị trường ‘data rác’ được rao bán công khai trên mạng xã hội và các diễn đàn ngầm.
Tâm lý chủ quan cũng là một yếu tố then chốt khiến nhiều người mắc bẫy. Theo đó, một số thủ đoạn phổ biến của các đối tượng lừa đảo thường bao gồm gửi đường link hoặc mã QR độc hại. Chỉ cần nhấp vào, điện thoại của nạn nhân sẽ bị cài mã độc, cho phép tội phạm truy cập vào các ứng dụng ngân hàng.
Để tự bảo vệ mình, người dùng cần tuyệt đối không chuyển tiền trước cho bất kỳ ai tự xưng là shipper, dù đó là khoản phí nhỏ. Không bao giờ nhấp vào đường link lạ hoặc quét mã QR từ những tin nhắn không rõ nguồn gốc. Đặc biệt, mã OTP và mật khẩu ngân hàng là thông tin tuyệt mật, không được chia sẻ với bất kỳ ai, kể cả người tự nhận là nhân viên hỗ trợ.
Nhóm đối tượng dễ trở thành nạn nhân của tội phạm này là các bạn trẻ, đặc biệt là học sinh, sinh viên. Lý do nằm ở sự chủ quan. Dù thành thạo sử dụng smartphone và mạng xã hội, nhiều bạn trẻ lại thiếu kỹ năng kiểm chứng thông tin cơ bản.
Những vụ lừa đảo shipper giả chỉ là phần nổi của tảng băng chìm về vấn đề rò rỉ dữ liệu cá nhân. Trong thời đại kỹ thuật số, việc bảo vệ thông tin cá nhân không còn là trách nhiệm riêng của mỗi cá nhân, mà đòi hỏi sự chung tay từ các doanh nghiệp, cơ quan quản lý và ý thức của toàn xã hội.
Như vậy, mỗi người cần nâng cao cảnh giác và ý thức bảo vệ thông tin cá nhân của mình. Các doanh nghiệp và cơ quan quản lý cũng cần có những biện pháp thiết thực để ngăn chặn tình trạng rò rỉ dữ liệu cá nhân và lừa đảo trực tuyến.
Cần có những chiến dịch tuyên truyền và giáo dục về kỹ năng bảo vệ thông tin cá nhân và phòng chống lừa đảo trực tuyến. Đặc biệt, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng và doanh nghiệp để xây dựng một môi trường mạng an toàn và lành mạnh.
Tóm lại, phòng chống lừa đảo trực tuyến và bảo vệ thông tin cá nhân là trách nhiệm của cả xã hội. Chúng ta cần chung tay và có những biện pháp thiết thực để ngăn chặn tình trạng này.