Trong nửa đầu tháng 7, thị trường chứng khoán Việt Nam đã ghi nhận sự tăng vọt về thanh khoản, với mức bình quân trên sàn HOSE đạt 30.000-32.000 tỷ đồng/phiên, và có phiên vượt 34.000 tỷ đồng – mức cao nhất trong vòng một năm trở lại đây. Điều này phản ánh kỳ vọng của nhà đầu tư vào khả năng nới lỏng chính sách tiền tệ, cũng như hiệu ứng tâm lý đám đông khi chỉ số vượt các mốc kỹ thuật quan trọng như 1.400 hay 1.450 điểm.
Lực đẩy lớn nhất của thanh khoản trên thị trường hiện nay đến từ nhà đầu tư cá nhân trong nước, chiếm tới 85-90% thanh khoản toàn thị trường. Sự luân chuyển dòng tiền nhanh chóng, kết hợp với việc sử dụng margin phổ biến trong nhóm cổ phiếu này, đã khiến thị trường thường xuyên ghi nhận trạng thái ‘tăng nóng đầu phiên – điều chỉnh cuối phiên’. Điều này phản ánh tâm lý chốt lời ngắn hạn rất rõ ràng trong giao dịch của nhà đầu tư cá nhân.
Tuy nhiên, chất lượng thanh khoản của thị trường vẫn còn nhiều vấn đề cần được quan tâm. Dòng tiền từ nhà đầu tư tổ chức và khối ngoại vẫn chưa cho thấy sự cải thiện bền vững. Các động thái bán ròng vẫn chiếm ưu thế, đặc biệt là ở các nhóm cổ phiếu thuộc lĩnh vực tài chính, công nghệ và bất động sản. Hơn nữa, chỉ số P/E thị trường hiện ở mức 14,5-15 lần, cao hơn trung bình ba năm gần đây, khiến việc giải ngân quy mô lớn từ các quỹ đầu tư vẫn khá thận trọng.
Để duy trì xu hướng tăng trong trung hạn, thị trường cần dòng tiền dài hạn quay trở lại làm trụ cột, đi kèm với các biện pháp cải cách thể chế và nâng cao chất lượng doanh nghiệp. Việc phát triển các sản phẩm tài chính đa dạng – như quỹ mở, ETF nội, trái phiếu doanh nghiệp minh bạch, chứng quyền có đảm bảo – sẽ là kênh quan trọng để thu hút dòng vốn chất lượng. Khi nhà đầu tư có thêm các công cụ đầu tư dài hạn, thị trường sẽ giảm sự phụ thuộc quá mức vào giao dịch cổ phiếu thuần túy, từ đó nâng cao tính bền vững.
