Ở vùng đại ngàn phía Tây Quảng Ngãi, nơi nhịp sống hiện đại đang ngày càng sôi động, vẫn tồn tại những tâm hồn trong trẻo và tình yêu sâu sắc dành cho âm nhạc truyền thống. Y Rum, một cô gái trẻ thuộc dân tộc Ba Na, là một trong số những người đang lặng lẽ gìn giữ và phát huy những thanh âm mộc mạc của núi rừng. Với tình yêu cháy bỏng dành cho âm nhạc truyền thống, Y Rum đã thành lập Câu lạc bộ Nghệ thuật Rum Y, một điểm tựa tinh thần quan trọng cho những ai muốn tìm về với cội nguồn văn hóa của dân tộc.
Câu lạc bộ Nghệ thuật Rum Y được thành lập vào năm 2022, chuyên dạy các loại nhạc cụ truyền thống của các dân tộc thiểu số như đàn T’rưng, đàn đá và một số loại nhạc cụ hiện đại như Piano, Organ. Hiện tại, câu lạc bộ có 38 học viên đang theo học lớp đàn T’rưng và 07 học viên theo học lớp đàn đá. Y Rum, Chủ nhiệm Câu lạc bộ Nghệ thuật Rum Y, chia sẻ: “Lứa tuổi đến với Câu lạc bộ là từ 5 tuổi đến không giới hạn số tuổi. Ở đây, các bạn người dân tộc Rơ Ngao, Ba Na và các bạn dân tộc Kinh cũng có. Để các bạn học viên làm quen với các loại đàn, câu lạc bộ phải nắm bắt được tâm lý tuổi của từng học viên.”
Để giúp học viên dễ tiếp cận với âm nhạc truyền thống, Y Rum đã chọn cách truyền đạt gần gũi, sinh động, kết hợp nhiều thực hành. Các em được học qua cảm nhận bằng tai, bằng tay và cả cảm xúc. Từ đó, dần hình thành đam mê và sự hứng thú với âm nhạc dân tộc ngay từ những lần đầu. Đàn đá và đàn T’rưng đều là nhạc cụ truyền thống của các dân tộc thiểu số ở vùng phía Tây Quảng Ngãi. Nếu đàn T’rưng có âm thanh vang, trong, dễ gợi cảm xúc và khá phù hợp với trẻ em nhờ cách chơi trực quan, thì đàn đá lại đòi hỏi người chơi phải có cảm âm tốt và lực tay ổn định để tạo ra âm thanh chính xác.
Y Rum cũng thường dành thời gian tìm đến các nghệ nhân – những ‘kho tàng sống’ của văn hóa dân tộc để học hỏi và khắc ghi những điều tưởng chừng mai một. Nghệ nhân ưu tú A Jar bày tỏ: “Tôi mong muốn là nhiều người khác sẽ tiếp tục noi theo Y Rum, người đàn chị, người đi trước, những người đi sau tiếp nối nhiều hơn nữa. Góp phần rất quan trọng trong phát triển văn hóa, nhất là văn hóa âm nhạc cổ truyền.”
Không chỉ dừng lại ở các lớp học nhạc cụ từ những người trẻ dân tộc thiểu số như Y Rum, việc truyền dạy âm nhạc truyền thống ở Quảng Ngãi đã và đang được triển khai bằng nhiều hình thức đa dạng. Từ các hội thi, lớp truyền dạy do chính quyền tổ chức, đến những câu lạc bộ văn hóa dân gian được chính những nghệ nhân, người có uy tín ở các thôn, làng thành lập, truyền dạy đã góp phần tiếp nối và gìn giữ bản sắc văn hóa của các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh. Qua đó, không chỉ giúp thế hệ trẻ tiếp cận và yêu quý văn hóa truyền thống, mà còn tạo điều kiện cho họ phát huy và sáng tạo những giá trị văn hóa mới, phù hợp với xu hướng phát triển của thời đại.
Có thể thấy, Câu lạc bộ Nghệ thuật Rum Y đã và đang trở thành một điểm sáng trong việc bảo tồn và phát huy văn hóa truyền thống của các dân tộc thiểu số ở Quảng Ngãi. Với sự tâm huyết và nỗ lực không ngừng của Y Rum và các thành viên trong câu lạc bộ, âm nhạc truyền thống của vùng đại ngàn phía Tây Quảng Ngãi sẽ tiếp tục được lưu giữ và phát huy, góp phần làm giàu thêm bản sắc văn hóa của dân tộc Việt Nam.
Câu lạc bộ Nghệ thuật Rum Y là một minh chứng sống cho sự nỗ lực và tâm huyết của Y Rum trong việc bảo tồn và phát huy văn hóa truyền thống. Với sự ủng hộ và quan tâm của cộng đồng, câu lạc bộ sẽ tiếp tục phát triển và góp phần gìn giữ bản sắc văn hóa của các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi.