Khoa học – Linh Blogs https://www.linh.pro Blog chia sẻ thông tin công nghệ Fri, 03 Oct 2025 16:49:19 +0000 vi hourly 1 https://wordpress.org/?v=6.7.2 https://cloud.linh.pro/linh/2025/08/linh.svg Khoa học – Linh Blogs https://www.linh.pro 32 32 Ra mắt mảnh ghép hộp sọ PEEK in 3D đầu tiên do Việt Nam sản xuất https://www.linh.pro/ra-mat-manh-ghep-hop-so-peek-in-3d-dau-tien-do-viet-nam-san-xuat/ Fri, 03 Oct 2025 16:49:16 +0000 https://www.linh.pro/ra-mat-manh-ghep-hop-so-peek-in-3d-dau-tien-do-viet-nam-san-xuat/

Ngày 2/8, tại Hà Nội, Công ty Cổ phần Y Sinh Ngọc Bảo đã tổ chức lễ ra mắt thiết bị y tế ‘Mảnh ghép hộp sọ PEEK in3D cá thể hóa’. Đây là sản phẩm đầu tiên tại Việt Nam được Bộ Y tế cấp phép lưu hành. Thiết bị này đánh dấu một bước đột phá trong lĩnh vực phẫu thuật thần kinh – tạo hình và mở ra hướng đi mới cho ngành y học chính xác tại Việt Nam.

Ảnh có chứa micrô, trang phục, văn bản, Người phát biểuNội dung do AI tạo ra có thể không chính xác.
Ảnh có chứa micrô, trang phục, văn bản, Người phát biểuNội dung do AI tạo ra có thể không chính xác.

Thiết bị y tế này thuộc nhóm D, có tính cá thể hóa cao, được sản xuất bằng công nghệ in3D hiện đại. Mỗi mảnh ghép được chế tạo riêng biệt dựa trên dữ liệu CT của từng bệnh nhân, đảm bảo độ chính xác tuyệt đối về kích thước, hình dạng và độ cong tự nhiên của hộp sọ. Vật liệu PEEK có tính trơ sinh học cao, nhẹ hơn Titanium, không gây từ tính, không nhiễu ảnh, đảm bảo an toàn tuyệt đối khi cấy ghép lâu dài trong cơ thể người. Sản phẩm này cũng có thiết kế tai bắt vít chống sập lún, giúp loại bỏ nhu cầu sử dụng nẹp cố định, từ đó đơn giản hóa quy trình phẫu thuật, rút ngắn thời gian mổ, giảm sang chấn và tăng độ an toàn.

Khoảng 200 bệnh nhân đã được cấy ghép mảnh ghép PEEK tại các bệnh viện lớn. Ca đầu tiên được thực hiện từ năm 2017 và sau 7 năm theo dõi, bệnh nhân ổn định hoàn toàn, không có biểu hiện viêm nhiễm hay thải loại. Tại Việt Nam, mỗi năm có hàng nghìn bệnh nhân bị tổn thương hoặc khuyết hổng hộp sọ do tai nạn giao thông, u não, tai biến mạch máu não hoặc sau phẫu thuật thần kinh. Những khuyết hổng này nếu không được phục hồi kịp thời sẽ gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng.

Ảnh có chứa bộ đồ, trang phục, đàn ông, Doanh nhânNội dung do AI tạo ra có thể không chính xác.
Ảnh có chứa bộ đồ, trang phục, đàn ông, Doanh nhânNội dung do AI tạo ra có thể không chính xác.

Trước đây, bệnh nhân thường được điều trị bằng cách ghép xương sọ tự thân hoặc ghép bằng lưới Titanium. Tuy nhiên, các phương pháp này có tỷ lệ biến chứng cao hoặc gặp nhiều hạn chế. Mảnh ghép hộp sọ PEEK in3D cá thể hóa là giải pháp khắc phục toàn diện những bất cập trên.

TS Nguyễn Minh Lợi, Cục trưởng Cục Hạ tầng và Thiết bị Y tế, khẳng định đây là một trong những minh chứng rõ nét cho năng lực nghiên cứu và sản xuất của doanh nghiệp Việt Nam trong lĩnh vực thiết bị y tế. Việc cấp phép chính thức cho sản phẩm này cũng góp phần hiện thực hóa chủ trương phát triển ngành công nghiệp thiết bị y tế nội địa theo tinh thần Nghị quyết 57 và 68 của Chính phủ.

Công ty Cổ phần Y Sinh Ngọc Bảo đang tiếp tục mở rộng nghiên cứu sang các thiết bị khác, như mảnh ghép hàm mặt, hốc mắt, xương dài sau phẫu thuật ung thư, đĩa đệm cột sống, khớp mềm liên đốt ngón tay bằng silicone…, nhằm hướng tới một hệ sinh thái thiết bị y tế cá thể hóa, hiện đại, phục vụ hiệu quả cho y học chính xác.

Đại diện Công ty Cổ phần Y Sinh Ngọc Bảo chia sẻ, sản phẩm Mảnh ghép hộp sọ PEEK in3D cá thể hóa có thể được sử dụng rộng rãi trong nhiều trường hợp khác nhau, từ các ca phẫu thuật thần kinh đến các trường hợp bị thương hoặc tổn thương hộp sọ do tai nạn. Mảng ghép hộp sọ này cũng cung cấp sự thay thế đáng tin cậy hơn cho bệnh nhân yêu cầu giải pháp tái tạo sọ.

Công nghệ in 3D được ứng dụng để tạo ra các bản sao chính xác ở mỗi giai đoạn sản xuất và giúp sản phẩm cuối cùng phù hợp với mỗi bệnh nhân là một ưu thế của Mảnh ghép hộp sọ PEEK in3D cá thể hóa . Để nâng cao hiệu quả điều trị và nâng cao tính thẩm mỹ về hình dáng của vùng sọ bị mất phần xương sau phẫu thuật hoặc do các chấn thương hay gặp ở sọ não. Sản phẩm đạt được nhiều kết quả tốt có ý nghĩa cho tất cả người mong muốn tái tạo hình thể chuẩn và hiệu quả điều trị tối ưu ở nhiều nhóm lứa tuổi.

]]>
Thói quen dùng điện thoại sai cách khiến bạn mất tiền oan https://www.linh.pro/thoi-quen-dung-dien-thoai-sai-cach-khien-ban-mat-tien-oan/ Thu, 02 Oct 2025 14:50:37 +0000 https://www.linh.pro/thoi-quen-dung-dien-thoai-sai-cach-khien-ban-mat-tien-oan/

Việc ngửa màn hình điện thoại lên có thể gây ra nhiều hậu quả tiêu cực mà người dùng không ngờ tới. Đây không chỉ đơn thuần là một hành động vô hại, mà nó tiềm ẩn nhiều rủi ro có thể ảnh hưởng trực tiếp đến quyền riêng tư và tài chính của người sử dụng.

Khi người dùng để màn hình điện thoại hướng lên trên, thông tin cá nhân có thể dễ dàng bị lộ ra ngoài. Các thông tin nhạy cảm như tin nhắn, email, hình ảnh và dữ liệu quan trọng khác có thể bị người khác tiếp cận một cách dễ dàng. Điều này gây ra những rủi ro về bảo mật và quyền riêng tư, vì những thông tin này có thể bị sử dụng vào những mục đích xấu như đánh cắp danh tính hoặc tống tiền.

Mời quý độc giả xem thêm video: Top 10 Thiết Bị Công Nghệ 'Đáng Sợ' Của Tương Lai.
Mời quý độc giả xem thêm video: Top 10 Thiết Bị Công Nghệ ‘Đáng Sợ’ Của Tương Lai.

Không chỉ vậy, việc ngửa màn hình điện thoại lên cũng có thể gây ra hư hỏng cho chính thiết bị của bạn. Màn hình điện thoại là một trong những bộ phận dễ bị tổn thương nhất, và các vết trầy xước hoặc hư hỏng có thể xảy ra khi màn hình bị va đập hoặc tiếp xúc với các bề mặt cứng. Khi màn hình bị hư hỏng, người dùng có thể phải đối mặt với việc phải thay thế màn hình, điều này không chỉ tốn kém về mặt tài chính mà còn gây bất tiện trong quá trình sử dụng.

Nhiều người có thói quen đặt điện thoại ngửa mặt lên bàn để dễ xem thông báo.
Nhiều người có thói quen đặt điện thoại ngửa mặt lên bàn để dễ xem thông báo.

Chi phí sửa chữa hoặc thay thế màn hình điện thoại có thể rất cao, tùy thuộc vào loại thiết bị và mức độ hư hỏng. Hơn nữa, việc để lộ thông tin cá nhân có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng hơn, như bị kẻ xấu sử dụng thông tin để thực hiện các hành vi lừa đảo hoặc tội phạm khác.

Để tránh những rủi ro này, người dùng điện thoại nên có những biện pháp bảo vệ màn hình và thông tin cá nhân của mình. Sử dụng ốp lưng và bảo vệ màn hình là một cách hiệu quả để giảm thiểu rủi ro hư hỏng cho thiết bị. Ngoài ra, người dùng cũng nên thường xuyên kiểm tra và cập nhật các phần mềm bảo mật để đảm bảo an toàn cho thiết bị của mình.

Cuối cùng, người dùng điện thoại cần phải có ý thức về việc bảo vệ thông tin cá nhân và thiết bị của mình, tránh những thói quen xấu như ngửa màn hình điện thoại lên. Bằng cách có những biện pháp phòng ngừa và sử dụng thiết bị một cách cẩn thận, người dùng có thể giảm thiểu những rủi ro và đảm bảo an toàn cho thiết bị của mình.

]]>
Phát hiện loài chuột tuyệt chủng từ kỷ Miocen tại Phong Nha – Kẻ Bàng https://www.linh.pro/phat-hien-loai-chuot-tuyet-chung-tu-ky-miocen-tai-phong-nha-ke-bang/ Wed, 01 Oct 2025 07:20:56 +0000 https://www.linh.pro/phat-hien-loai-chuot-tuyet-chung-tu-ky-miocen-tai-phong-nha-ke-bang/

Một khám phá đáng ngạc nhiên và thú vị đã được công bố vào ngày 2 tháng 8 vừa qua, khi loài chuột đá Trường Sơn, vốn được cho là đã tuyệt chủng từ kỷ Miocen, cách đây hơn 11 triệu năm, đã được ghi nhận rõ ràng qua hệ thống bẫy ảnh tại Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng. Ông Phạm Hồng Thái, Giám đốc Ban Quản lý Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng, đã xác nhận thông tin này và cho biết rằng loài gặm nhấm đặc hữu thuộc họ Diatomyidae này đã được phát hiện trong môi trường tự nhiên nhờ vào hệ thống bẫy ảnh hiện đại.

Theo ông Thái, việc phát hiện loài chuột đá Trường Sơn tuyệt chủng này là một bằng chứng cho thấy hệ thống bẫy ảnh đã giúp cho việc giám sát và nghiên cứu đa dạng sinh học tại Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng trở nên hiệu quả hơn. Loài này được coi là một trong những loài đặc hữu của khu vực và việc tìm thấy nó đã góp phần làm sáng tỏ thêm về sự đa dạng sinh học của vùng.

Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng, nằm tại tỉnh Quảng Bình, là một trong những khu bảo tồn thiên nhiên nổi tiếng của Việt Nam, được biết đến với hệ sinh thái karst đặc biệt và đa dạng sinh học phong phú. Việc phát hiện loài chuột đá Trường Sơn không chỉ mang lại niềm vui cho các nhà khoa học và bảo tồn mà còn là một tín hiệu tích cực cho những nỗ lực bảo vệ môi trường và bảo tồn đa dạng sinh học tại khu vực này.

Hệ thống bẫy ảnh được sử dụng tại Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng là một công cụ quan trọng trong việc giám sát và nghiên cứu động vật hoang dã. Với khả năng ghi lại hình ảnh của các loài động vật trong môi trường tự nhiên, hệ thống này đã giúp cho các nhà khoa học có thể nghiên cứu và theo dõi các loài động vật mà không cần làm phiền đến chúng.

Việc phát hiện loài chuột đá Trường Sơn đã mở ra những cơ hội mới cho việc nghiên cứu và bảo tồn loài này. Các nhà khoa học sẽ tiếp tục theo dõi và nghiên cứu loài này để có thể hiểu rõ hơn về hành vi, sinh thái và phân bố của nó. Đồng thời, phát hiện này cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường và bảo tồn đa dạng sinh học tại Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng cũng như các khu bảo tồn khác trên toàn thế giới.

]]>
Áp dụng công nghệ gene vào hỗ trợ sinh sản https://www.linh.pro/ap-dung-cong-nghe-gene-vao-ho-tro-sinh-san/ Tue, 30 Sep 2025 21:51:24 +0000 https://www.linh.pro/ap-dung-cong-nghe-gene-vao-ho-tro-sinh-san/

Ngày vừa qua, tại Bệnh viện Đa khoa Đông Đô, đại diện từ Công ty Cổ phần Dịch vụ Phân tích Di truyền GENTIS đã có buổi trao đổi chuyên môn với đội ngũ bác sĩ sản khoa và hỗ trợ sinh sản của bệnh viện. Cuộc gặp gỡ tập trung vào việc giới thiệu và cập nhật thông tin về xét nghiệm Genratest, một công cụ tiên tiến giúp cải thiện hiệu quả điều trị trong lĩnh vực hỗ trợ sinh sản, đặc biệt là trong những trường hợp thất bại chuyển phôi nhiều lần.

BSCKII. Tăng Đức Cương - Giám đốc chuyên môn Bệnh viện Đông Đô, Giám đốc Đông Đô IVF Center - Bệnh viện Đông Đô cùng những trao đổi tích cực về xét nghiệm Genratest của GENTIS.
BSCKII. Tăng Đức Cương – Giám đốc chuyên môn Bệnh viện Đông Đô, Giám đốc Đông Đô IVF Center – Bệnh viện Đông Đô cùng những trao đổi tích cực về xét nghiệm Genratest của GENTIS.

Buổi sinh hoạt khoa học có sự tham gia của BSCKII. Tăng Đức Cương, Giám đốc chuyên môn Bệnh viện Đông Đô, Giám đốc Đông Đô IVF Center, cùng ThS. BS Ngô Thị Diễm, Trưởng khoa Phụ sản bệnh viện Đông Đô, cũng như các chuyên gia, bác sĩ, kỹ thuật viên và điều dưỡng của bệnh viện.

ThS. Nguyễn Thị Thanh Hằng (Chuyên viên GENTIS) mang đến những thông tin hữu ích về xét nghiệm Genratest mà GENTIS đang phát triển đến với buổi sinh hoạt khoa học.
ThS. Nguyễn Thị Thanh Hằng (Chuyên viên GENTIS) mang đến những thông tin hữu ích về xét nghiệm Genratest mà GENTIS đang phát triển đến với buổi sinh hoạt khoa học.

Trong buổi trao đổi, ThS. Nguyễn Thị Thanh Hằng từ GENTIS đã trình bày một bài báo cáo khoa học với chủ đề ‘Công nghệ Genratest: Xác định cửa sổ làm tổ tối ưu cho chuyển phôi’. Bài báo cáo đã thu hút sự quan tâm lớn từ các chuyên gia và bác sĩ tham dự.

Genratest là xét nghiệm phân tích biểu hiện gene nội mạc tử cung nhằm xác định chính xác ‘cửa sổ làm tổ’ của từng phụ nữ. Đây là thời điểm nội mạc tử cung sẵn sàng tiếp nhận phôi làm tổ. Xét nghiệm này được thực hiện thông qua sinh thiết nội mạc tử cung và giải trình tự gen bằng công nghệ NGS. Genratest phân tích hơn 200 gene liên quan đến quá trình tiếp nhận phôi, giúp bác sĩ xác định chính xác thời điểm nên chuyển phôi để đạt tỷ lệ thành công cao nhất.

Khoảng 30-35% bệnh nhân có tiền sử thất bại chuyển phôi nhiều lần được xác định có ‘cửa sổ làm tổ’ lệch so với tiêu chuẩn thông thường. Genratest ra đời như một bước đột phá trong điều trị IVF cá thể hóa, hỗ trợ bác sĩ đưa ra quyết định đúng đắn và kịp thời trong chuyển phôi, từ đó tăng khả năng làm tổ và giảm thiểu những chu kỳ thất bại không rõ nguyên nhân.

Tại buổi làm việc, các chuyên gia và bác sĩ của bệnh viện Đông Đô đã đặt nhiều câu hỏi chuyên môn xoay quanh xét nghiệm Genratest. Bà Dương Thị Phượng, Trưởng nhóm R&D GENTIS, đã chia sẻ cụ thể về quy trình lấy mẫu, phân tích và trả kết quả Genratest. Mẫu sinh thiết nội mạc được thu thập trong chu kỳ, sau đó được xử lý tại phòng lab của GENTIS đạt chuẩn quốc tế ISO15189. Kết quả sẽ có sau 10-12 ngày làm việc, giúp bác sĩ có cơ sở khoa học để điều chỉnh chính xác thời điểm chuyển phôi trong chu kỳ tiếp theo.

Buổi làm việc cũng trình bày các dữ liệu lâm sàng đáng chú ý từ các nghiên cứu tại Việt Nam và quốc tế về việc áp dụng chuyển phôi cá thể hóa dựa trên kết quả Genratest. Tỷ lệ mang thai lâm sàng đã được cải thiện rõ rệt ở nhiều trường hợp. Genratest được đánh giá là một công cụ hữu ích cho nhóm bệnh nhân đang gặp khó khăn trong hành trình làm cha mẹ.

BSCKII. Tăng Đức Cương chia sẻ: ‘Chúng tôi đánh giá cao tính ứng dụng của Genratest trong điều trị IVF hiện đại. Với đội ngũ bác sĩ giỏi, kết hợp công nghệ mới, chúng tôi tin rằng việc cá thể hóa điều trị – đặc biệt là chuyển phôi – sẽ là chìa khóa giúp nâng cao tỷ lệ thành công và giảm gánh nặng cho người bệnh.’

Buổi làm việc cũng mở ra định hướng hợp tác giữa GENTIS và Bệnh viện Đông Đô trong thời gian tới, đặc biệt trong việc triển khai xét nghiệm Genratest trong quy trình điều trị thường quy và nghiên cứu lâm sàng. Đây là bước tiến đáng chú ý trong việc nâng cao chất lượng điều trị vô sinh – hiếm muộn tại Việt Nam, đưa công nghệ sinh học phân tử vào phục vụ cộng đồng một cách thiết thực và hiệu quả.

]]>
Miếng dán phát hiện ung thư da tại nhà từ Đại học Michigan https://www.linh.pro/mieng-dan-phat-hien-ung-thu-da-tai-nha-tu-dai-hoc-michigan/ Mon, 29 Sep 2025 20:20:54 +0000 https://www.linh.pro/mieng-dan-phat-hien-ung-thu-da-tai-nha-tu-dai-hoc-michigan/

Các nhà khoa học tại Đại học Michigan đang nghiên cứu một công nghệ mới, cho phép người dùng phát hiện ung thư da tại nhà thông qua một miếng dán nhỏ. Thiết bị này được gọi là ExoPatch, sử dụng các kim siêu nhỏ để thu thập các exosome từ tế bào da, giúp xác định sự hiện diện của ung thư.

Exosome là các túi nhỏ, có kích thước nano, được tế bào tiết ra để giao tiếp và vận chuyển thông tin giữa các tế bào. Chúng chứa nhiều loại phân tử sinh học như protein, axit nucleic, lipid và có vai trò quan trọng trong nhiều quá trình sinh học, bao gồm cả sự phát triển của tế bào và bệnh lý… có liên quan đến ung thư.

Miếng dán tại nhà có thể giúp phát hiện ung thư da- Ảnh 2.
Miếng dán tại nhà có thể giúp phát hiện ung thư da- Ảnh 2.

Miếng dán ExoPatch chứa một loại gel thu hút các exosome của tế bào da đến các kim siêu nhỏ trên miếng dán. Sau khi gỡ bỏ, miếng dán được đặt trong một dung dịch axit để các exosome được giải phóng vào dung dịch. Tương tự như xét nghiệm COVID-19 tại nhà, que thử nhúng vào dung dịch sẽ hiển thị hai vạch nếu có dấu hiệu của bệnh ung thư hắc tố hoặc chỉ hiển thị một vạch nếu không có.

Theo GS. Sunitha Nagrath, đồng tác giả nghiên cứu, một người da trắng có nốt ruồi, hiện phải đến bác sĩ khoảng sáu tháng một lần để gửi mẫu sinh thiết xem chúng là ác tính hay lành tính. Với xét nghiệm này, họ có thể tự xét nghiệm tại nhà, nhận kết quả ngay lập tức.

Nhóm nghiên cứu đã chứng minh được tính hiệu quả của ExoPatch trong việc phân biệt khối u ác tính với mô khỏe mạnh ở chuột. Nếu thành công, phương pháp này có thể là cuộc cách mạng hóa trong việc phát hiện ung thư da.

Hiện các nhà nghiên cứu đang lên kế hoạch thí điểm trên người, sau đó là các thử nghiệm lâm sàng. Nghiên cứu này được tài trợ bởi Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ và nhóm nghiên cứu đã nộp đơn xin cấp bằng sáng chế.

Phát hiện sớm ung thư da là rất quan trọng. Các dấu hiệu ban đầu của ung thư da khá đa dạng. Người dân có thể áp dụng quy tắc ABCDE để kiểm tra các tổn thương bất thường trên cơ thể. Việc phát triển công nghệ mới như ExoPatch mở ra hy vọng mới trong việc phòng chống và điều trị ung thư da.

]]>
Nhiều hoạt động quan trọng về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo trong tháng 7 https://www.linh.pro/nhieu-hoat-dong-quan-trong-ve-khoa-hoc-cong-nghe-doi-moi-sang-tao-trong-thang-7/ Mon, 29 Sep 2025 01:05:43 +0000 https://www.linh.pro/nhieu-hoat-dong-quan-trong-ve-khoa-hoc-cong-nghe-doi-moi-sang-tao-trong-thang-7/

Tháng 7 vừa qua đã đánh dấu nhiều hoạt động và sự kiện quan trọng trong lĩnh vực khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số (KHCN, ĐMST & CĐS). Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) đã tổ chức Hội nghị sơ kết công tác 6 tháng đầu năm 2025 và triển khai các nhiệm vụ trọng tâm trong 6 tháng cuối năm. Sự kiện này không chỉ nhằm đánh giá kết quả đạt được trong thời gian đầu năm mà còn đề ra các giải pháp để hoàn thành mục tiêu đã đề ra.

Trong khuôn khổ các hoạt động tăng cường ứng dụng công nghệ và phát triển hạ tầng số, 3 nền tảng số phục vụ triển khai Nghị quyết số 57 đã được chính thức ra mắt. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc hiện thực hóa các chính sách nhằm đẩy mạnh phát triển và ứng dụng công nghệ thông tin, góp phần vào sự phát triển bền vững của đất nước.

Song song với các hoạt động trong nước, Quỹ Phát triển KH&CN Quốc gia đã ký kết bản ghi nhớ hợp tác với Quỹ Phát triển KH&CN Lào. Sự hợp tác này đánh dấu một mốc quan trọng trong việc tăng cường quan hệ hợp tác về khoa học và công nghệ giữa Việt Nam và Lào, mở ra nhiều cơ hội để hai bên cùng phát triển và trao đổi kinh nghiệm.

Nhằm củng cố và mở rộng quan hệ đối tác quốc tế, đặc biệt trong lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, Việt Nam và Brazil đã tăng cường hợp tác về KHCN&ĐMST. Đây là một sự kiện quan trọng, mang lại nhiều triển vọng cho việc hợp tác nghiên cứu, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo giữa hai quốc gia.

Bộ KH&CN cũng đã tổ chức Họp báo Công bố 5 Luật do Bộ chủ trì soạn thảo. Sự kiện này nhằm mục đích thông tin rộng rãi tới công chúng về các văn bản pháp luật mới, góp phần nâng cao nhận thức và sự chuẩn bị cho việc triển khai thực hiện các luật này trong thực tiễn.

Ngoài ra, Việt Nam và Senegal đã có các cuộc thảo luận và ký kết các thỏa thuận về hợp tác chuyển đổi số và phát triển hạ tầng số. Sự hợp tác này không chỉ góp phần vào việc phát triển lĩnh vực công nghệ thông tin của hai quốc gia mà còn tăng cường quan hệ hợp tác chiến lược giữa Việt Nam và Senegal.

Có thể thấy, trong tháng 7 vừa qua, các hoạt động trong lĩnh vực KHCN, ĐMST & CĐS đã diễn ra sôi động và phong phú, từ các sự kiện quốc tế đến các hoạt động trong nước. Những sự kiện này không chỉ đánh dấu các thành tựu đã đạt được mà còn đề ra các hướng đi quan trọng cho thời gian tới.

]]>
Nuôi cháu giúp người già giảm nguy cơ sa sút trí tuệ https://www.linh.pro/nuoi-chau-giup-nguoi-gia-giam-nguy-co-sa-sut-tri-tue/ Sun, 28 Sep 2025 15:18:56 +0000 https://www.linh.pro/nuoi-chau-giup-nguoi-gia-giam-nguy-co-sa-sut-tri-tue/

Một nghiên cứu khoa học gần đây được công bố trên Tạp chí Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ (JAMA) đã chỉ ra rằng việc nuôi dạy cháu có thể mang lại lợi ích tích cực đáng kể cho não bộ của ông bà. Cụ thể, những người lớn tuổi từ 50 đến 79 tuổi tham gia vào việc chăm sóc cháu hàng tuần ở mức độ vừa phải có thể giảm thiểu tới 24% nguy cơ sa sút trí tuệ. Các nhà nghiên cứu cho rằng việc chăm sóc trẻ nhỏ đòi hỏi người lớn tuổi phải tích cực tham gia vào các hoạt động như trò chuyện, chơi đùa với cháu, tạo ra sự vận động não bộ đều đặn và hiệu quả.

Từ lâu, nhiều ông bà vẫn xem việc chăm cháu là niềm vui tuổi già. (Ảnh: Pexels)
Từ lâu, nhiều ông bà vẫn xem việc chăm cháu là niềm vui tuổi già. (Ảnh: Pexels)

Việc dành thời gian cho cháu không chỉ giúp người lớn tuổi giữ gìn trí nhớ mà còn giúp họ tiếp cận và làm quen với thế giới hiện đại. Rất nhiều người cao tuổi đã học cách sử dụng công nghệ để tương tác với cháu, chẳng hạn như bật tính năng gọi video, tra cứu thông tin trên mạng, hoặc hát theo các bài hát trên mạng xã hội. Những hành động này có tác dụng kích hoạt các vùng khác nhau của não bộ, góp phần duy trì sự敏捷 và hoạt động của trí não.

Không chỉ mang lại tác động tích cực về mặt nhận thức, việc chăm cháu còn giúp xua tan cảm giác cô đơn – một yếu tố nguy cơ lớn của trầm cảm và suy giảm chức năng não ở người cao tuổi. Khi ông bà cảm thấy mình còn vai trò trong gia đình, còn được yêu thương và nhờ cậy, họ có xu hướng sống tích cực và lạc quan hơn. Sự tham gia vào việc chăm sóc cháu cho phép họ cảm thấy có ích và được kết nối với các thành viên khác trong gia đình.

Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cũng nhấn mạnh rằng việc chăm cháu quá nhiều, đặc biệt là trên 40 giờ mỗi tuần, có thể tạo ra áp lực thể chất và tâm lý không mong muốn. Điều quan trọng là giữ cho việc chăm sóc các cháu ở mức độ vừa phải, xem như một hoạt động tăng cường kết nối xã hội và kích thích não bộ, thay vì biến nó thành một gánh nặng. Người già cũng cần có thời gian nghỉ ngơi và tĩnh dưỡng để tái tạo năng lượng và đảm bảo sức khỏe thể chất cũng như tinh thần.

Để tận dụng được lợi ích từ việc chăm cháu, các gia đình và người cao tuổi cần tìm ra sự cân bằng hợp lý. Việc kết hợp giữa thời gian chăm sóc cháu và thời gian nghỉ ngơi sẽ giúp người cao tuổi cải thiện sức khỏe não bộ mà vẫn đảm bảo được sự thư giãn và hạnh phúc cá nhân. Sự hỗ trợ từ các thành viên trong gia đình và việc lập kế hoạch chăm sóc hợp lý là rất quan trọng để việc chăm cháu trở thành một trải nghiệm tích cực và bổ ích cho tất cả các bên liên quan.

Các chuyên gia khuyến khích người cao tuổi tham gia vào các hoạt động kích thích não bộ khác ngoài việc chăm cháu, như tập thể dục, học hỏi kỹ năng mới, hoặc tham gia vào các hoạt động xã hội. Điều này không chỉ giúp đa dạng hóa các lợi ích nhận được mà còn góp phần vào việc xây dựng một cuộc sống lão niên trọn vẹn và ý nghĩa hơn.

]]>
Founder thử nghiệm băng cầm máu bằng cách tự làm vết thương trên đùi https://www.linh.pro/founder-thu-nghiem-bang-cam-mau-bang-cach-tu-lam-vet-thuong-tren-dui/ Sun, 28 Sep 2025 11:51:13 +0000 https://www.linh.pro/founder-thu-nghiem-bang-cam-mau-bang-cach-tu-lam-vet-thuong-tren-dui/

Trong thế giới khởi nghiệp, sự sẵn sàng mạo hiểm và vượt qua giới hạn được coi là yếu tố quan trọng hàng đầu để đạt được thành công. Tuy nhiên, Jake Adler, nhà sáng lập 21 tuổi của Pilgrim, đã đưa khái niệm mạo hiểm lên một cấp độ hoàn toàn mới. Anh đã thực sự “đổ máu” cho startup của mình, theo đúng nghĩa đen.

Pilgrim là một công ty công nghệ sinh học và quốc phòng có trụ sở tại Redwood, California. Sản phẩm đầu tay của Adler là Kingsfoil, một loại băng cầm máu gốc đất sét được thiết kế để ngăn chặn xuất huyết nhanh chóng. Để chứng minh hiệu quả của sản phẩm, Adler đã chọn cách thử nghiệm… trên chính cơ thể mình.

Thanh niên 21 tuổi tự rạch đùi để gọi vốn thành công 4,3 triệu USD, tạo nên một startup từ máu theo đúng nghĩa đen- Ảnh 2.
Thanh niên 21 tuổi tự rạch đùi để gọi vốn thành công 4,3 triệu USD, tạo nên một startup từ máu theo đúng nghĩa đen- Ảnh 2.

Trong một đoạn video gửi cho các nhà đầu tư, Adler đã tiêm lidocaine để gây tê, dùng dụng cụ sinh thiết tạo ra hai vết thương chuẩn xác trên đùi. Một vết được băng bằng Kingsfoil, một vết để đối chứng. Khi miếng băng tiếp xúc với da, nó nhanh chóng chuyển thành dạng gel, giúp cầm máu gần như ngay lập tức.

Thanh niên 21 tuổi tự rạch đùi để gọi vốn thành công 4,3 triệu USD, tạo nên một startup từ máu theo đúng nghĩa đen- Ảnh 3.
Thanh niên 21 tuổi tự rạch đùi để gọi vốn thành công 4,3 triệu USD, tạo nên một startup từ máu theo đúng nghĩa đen- Ảnh 3.

Adler khẳng định không có tác dụng phụ nào được biết đến đối với Kingsfoil, ngoài việc có thể gây kích ứng da nhẹ. Tuy nhiên, anh cũng cảnh báo những người khác không nên học theo cách làm nguy hiểm này để gọi vốn.

Kết quả của hành động liều lĩnh này là gì? Pilgrim đã nhanh chóng thu hút sự chú ý của các nhà đầu tư. Video gây sốc nhưng thuyết phục này đã trở thành “cú hích” giúp startup gọi vốn thành công 4,3 triệu USD chỉ sau đó vài tuần.

Điều thú vị là ý tưởng “tự rạch đùi” hoàn toàn không đến từ áp lực nhà đầu tư. Đó là lựa chọn của chính Adler, người muốn chứng minh niềm tin tuyệt đối vào sản phẩm của mình.

Với số vốn 4,3 triệu USD, Pilgrim đang tiếp tục phát triển Kingsfoil, cùng một số sản phẩm khác như Voyager, một loại sương hít giúp cơ thể trung hòa tác nhân hóa học, và ARGUS, nền tảng giám sát sinh – hóa học dành cho các khu vực rủi ro cao.

Thông tin thêm về các sản phẩm của Pilgrim có thể được tìm thấy tại trang web chính thức của công ty.

Hướng tới tương lai, Pilgrim hy vọng sẽ nhận được sự chấp thuận từ Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) để đưa sản phẩm vào sử dụng thực tế.

Có thể thấy, hành động của Adler đã đặt ra câu hỏi về tính đạo đức và an toàn trong việc thử nghiệm sản phẩm y tế. Liệu Kingsfoil có trở thành sản phẩm cứu mạng trên chiến trường và phòng cấp cứu?

Dù thế nào, Jake Adler đã để lại dấu ấn: một startup sinh ra từ máu – theo đúng nghĩa đen. Câu chuyện của anh sẽ là một ví dụ điển hình cho sự liều lĩnh và niềm tin tuyệt đối vào sản phẩm của mình trong thế giới khởi nghiệp.

]]>
Hormone leptin có thể điều trị suy đa cơ quan ở bệnh tiểu đường loại 1 https://www.linh.pro/hormone-leptin-co-the-dieu-tri-suy-da-co-quan-o-benh-tieu-duong-loai-1/ Sun, 28 Sep 2025 07:04:05 +0000 https://www.linh.pro/hormone-leptin-co-the-dieu-tri-suy-da-co-quan-o-benh-tieu-duong-loai-1/

Một nghiên cứu gần đây tại Đại học Washington đã đạt được bước đột phá quan trọng trong việc điều trị biến chứng nguy hiểm của bệnh tiểu đường loại 1, gọi là tình trạng nhiễm toan ceton do bệnh tiểu đường (DKA). Phát hiện này cho thấy hormone leptin có thể đảo ngược tình trạng DKA ngay cả khi không có insulin.

DKA là một tình trạng nghiêm trọng xảy ra khi cơ thể không sản xuất đủ insulin, dẫn đến việc phá vỡ chất béo để tạo năng lượng và tích tụ độc hại của đường huyết và ceton. Đây là một biến chứng thường gặp của bệnh tiểu đường loại 1, một tình trạng tự miễn dịch khiến cơ thể không thể sản xuất insulin.

Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng leptin, một hormone được sản xuất bởi tế bào mỡ, đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh cảm giác no và cân nặng của cơ thể. Khi mức leptin thấp, não bộ sẽ nhận tín hiệu rằng cơ thể đang thiếu năng lượng và kích hoạt sản xuất glucose và ceton.

Trong nghiên cứu trên động vật, việc sử dụng leptin đã giúp bình thường hóa mức đường huyết và ceton, ngay cả khi không có insulin. Điều này cho thấy não bộ có thể duy trì mức đường huyết bình thường mà không cần insulin. Giáo sư Michael Schwartz, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết phát hiện này có thể mở ra cánh cửa cho các phương pháp điều trị mới cho bệnh tiểu đường loại 1.

Nếu thử nghiệm trên người thành công, liệu pháp dựa trên leptin có thể giảm hoặc thay thế nhu cầu tiêm insulin hàng ngày. Các nhà nghiên cứu đang tìm kiếm sự chấp thuận của FDA để bắt đầu thử nghiệm trên người. Kết quả tích cực có thể dẫn đến việc phát triển các loại thuốc mới cho bệnh tiểu đường loại 1, nhắm vào não bộ thay vì chỉ tập trung vào insulin.

Tiến sĩ Irl Hirsch, đồng tác giả của nghiên cứu, cho biết kiểm soát đường huyết bằng leptin có thể mở ra những con đường điều trị mới cho bệnh nhân. Ông nhấn mạnh rằng phát hiện này có thể là bước tiếp theo trong việc điều trị bệnh tiểu đường loại 1.

Việc điều trị bệnh tiểu đường loại 1 mà không cần tiêm insulin hàng ngày và theo dõi đường huyết có thể là một bước tiến quan trọng trong việc cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân. Nếu được chứng minh là hiệu quả và an toàn, liệu pháp dựa trên leptin có thể mang lại hy vọng mới cho hàng triệu người sống với bệnh tiểu đường loại 1 trên toàn thế giới. Tuy nhiên, vẫn cần phải thực hiện các nghiên cứu sâu hơn để xác định hiệu quả và độ an toàn của phương pháp điều trị này.

Hiện tại, các nhà nghiên cứu đang tiếp tục nghiên cứu để hiểu rõ hơn về cơ chế hoạt động của leptin trong việc điều trị DKA và bệnh tiểu đường loại 1. Thông tin chi tiết về nghiên cứu có thể được tìm thấy trên trang web của Đại học Washington hoặc các tạp chí khoa học có liên quan.

]]>
Xuất khẩu nhuyễn thể có vỏ sang Trung Quốc tăng mạnh https://www.linh.pro/xuat-khau-nhuyen-the-co-vo-sang-trung-quoc-tang-manh/ Fri, 26 Sep 2025 21:48:54 +0000 https://www.linh.pro/xuat-khau-nhuyen-the-co-vo-sang-trung-quoc-tang-manh/

Xuất khẩu nhuyễn thể có vỏ của Việt Nam sang thị trường Trung Quốc và Hong Kong đã có sự tăng trưởng đáng kể trong quý I/2025. Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản (VASEP) cho biết, tổng giá trị xuất khẩu nhuyễn thể có vỏ của Việt Nam đã đạt hơn 63 triệu USD, tăng 109% so với cùng kỳ năm trước.

Đáng chú ý, Trung Quốc và Hong Kong đã trở thành thị trường dẫn đầu trong xuất khẩu nhuyễn thể có vỏ của Việt Nam, với tổng giá trị nhập khẩu hơn 23 triệu USD, tăng gần 2.000% so với quý I/2024. Thị phần của Trung Quốc và Hong Kong trong xuất khẩu nhuyễn thể có vỏ của Việt Nam đã tăng từ 4% lên 37%, vượt xa các thị trường quan trọng khác như EU và Hoa Kỳ.

Các sản phẩm nhuyễn thể có vỏ được xuất khẩu sang Trung Quốc chủ yếu là ốc hương sống, nghêu sống và điệp đông lạnh. Sự tăng trưởng đột phá này mở ra cơ hội lớn cho các doanh nghiệp sản xuất và chế biến nhuyễn thể của Việt Nam, đặc biệt là trong bối cảnh EU – thị trường truyền thống – đang giảm tỷ trọng do yếu tố cạnh tranh và quy định khắt khe hơn.

Chuyến thăm chính thức Việt Nam của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào tháng 4/2025 vừa qua đã tạo thêm động lực mạnh mẽ cho quan hệ thương mại song phương, cam kết tăng cường hợp tác trong lĩnh vực nông thủy sản và thúc đẩy quy trình thông quan thuận lợi hơn cho hàng tươi sống của Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc.

Để tận dụng tối đa cơ hội này, các doanh nghiệp Việt Nam cần tập trung đầu tư sâu vào chất lượng sản phẩm, quy trình bảo quản sau thu hoạch và hệ thống truy xuất nguồn gốc rõ ràng, đồng thời đảm bảo chuẩn hóa quy trình nuôi trồng và kiểm dịch để đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe từ thị trường Trung Quốc.

Đồng thời, các doanh nghiệp cần nắm bắt và đáp ứng các quy định và tiêu chuẩn của thị trường Trung Quốc, cũng như tận dụng các cơ hội từ các hiệp định thương mại tự do để tăng cường xuất khẩu. Việc tăng cường hợp tác với các đối tác Trung Quốc cũng sẽ giúp các doanh nghiệp Việt Nam có thể tiếp cận thị trường này một cách hiệu quả hơn.

Xuất khẩu nhuyễn thể có vỏ sang Trung Quốc và Hong Kong có tiềm năng tiếp tục tăng trưởng trong thời gian tới, khi mà nhu cầu về các sản phẩm thủy sản tươi sống và chất lượng cao của thị trường này đang gia tăng. Tuy nhiên, để duy trì và phát triển thị phần, các doanh nghiệp cần không ngừng cải thiện chất lượng sản phẩm và dịch vụ, cũng như xây dựng mối quan hệ hợp tác lâu dài với các đối tác.

Trong bối cảnh hiện nay, việc đẩy mạnh xuất khẩu nhuyễn thể có vỏ sang Trung Quốc và Hong Kong không chỉ giúp các doanh nghiệp Việt Nam tăng doanh thu, mà còn góp phần vào việc thúc đẩy sự phát triển của ngành thủy sản Việt Nam.

]]>
Trung Quốc đuổi kịp Mỹ trong lĩnh vực chip não, hỗ trợ bệnh nhân ALS điều khiển máy tính bằng suy nghĩ https://www.linh.pro/trung-quoc-duoi-kip-my-trong-linh-vuc-chip-nao-ho-tro-benh-nhan-als-dieu-khien-may-tinh-bang-suy-nghi/ Fri, 26 Sep 2025 20:19:19 +0000 https://www.linh.pro/trung-quoc-duoi-kip-my-trong-linh-vuc-chip-nao-ho-tro-benh-nhan-als-dieu-khien-may-tinh-bang-suy-nghi/

Các nhà khoa học Trung Quốc đã đạt được những bước tiến đáng kể trong lĩnh vực phát triển giao diện não – máy tính (BCI), giúp chuyển đổi tín hiệu não thành văn bản. Mặc dù bắt đầu nghiên cứu chậm hơn Mỹ, Trung Quốc đang nhanh chóng bắt kịp và có những đóng góp đáng kể trong lĩnh vực này.

Gần đây, các nhà khoa học Trung Quốc đã tiến hành thử nghiệm lâm sàng với 5 bệnh nhân cấy con chip kích thước bằng đồng xu gọi là Beinao-1, giao diện não máy tính không dây. Trong thử nghiệm, một phụ nữ 67 tuổi không thể nói được do mắc bệnh xơ cứng teo cơ một bên (ALS) đã chuyển ý nghĩ thành chữ trên màn hình máy tính tại bệnh viện công ở trung tâm Bắc Kinh.

Công nghệ não hay giao diện não – máy tính (BCI) do các nhà khoa học Mỹ dẫn đầu, nhưng Trung Quốc đang nhanh chóng bắt kịp. Viện nghiên cứu não Trung Quốc (CIBR) đã ra mắt công ty tư nhân NeuCyber NeuroTech tập trung vào sản phẩm công nghệ não như Beinao-1. Thử nghiệm trên bệnh nhân ALS đánh dấu thử nghiệm thứ 3 của chip Beinao-1 trên người và là lần đầu tiên trên thế giới BCI không dây được cấy ghép bán xâm lấn vào não người.

Chip não của NeuCyber có thể thu thập đủ thông tin thông qua màng cứng để giải mã từ ngữ cụ thể. Trong khi đó, các công ty Mỹ như Neuralink của Elon Musk và Synchron đang sử dụng phương pháp xâm lấn nhiều hơn để đặt chip bên trong màng cứng nhằm thu được tín hiệu tốt hơn. Tuy nhiên, những phương pháp này đòi hỏi phẫu thuật có rủi ro cao hơn.

Trung Quốc mới bắt đầu nghiên cứu công nghệ não từ những năm 1990, nhưng đang phát triển nhanh chóng. Năm 2014, các nhà khoa học nước này giới thiệu dự án quốc gia về công nghệ não có thể sánh ngang với Mỹ và châu Âu. Theo các chuyên gia, BCI không xâm lấn của những nhà nghiên cứu Trung Quốc tương đương về độ phức tạp với sản phẩm của Mỹ và Anh.

Viện nghiên cứu não Trung Quốc dự định đẩy nhanh thử nghiệm trên người bằng cách cấy chip vào 50-100 bệnh nhân trong năm tới. Tính đến tháng 5/2025, tổng cộng có 5 bệnh nhân đã cấy chip Beinao-1, bằng số người cấy chip từ công ty Neuralink của Elon Musk. Thị trường công nghệ chip não dự kiến tăng lên 12,4 tỷ USD năm 2034.

]]>
Tìm kiếm nhà khoa học nữ nhận học bổng L’Oreal – UNESCO 150 triệu đồng https://www.linh.pro/tim-kiem-nha-khoa-hoc-nu-nhan-hoc-bong-loreal-unesco-150-trieu-dong/ Wed, 24 Sep 2025 15:41:44 +0000 https://www.linh.pro/tim-kiem-nha-khoa-hoc-nu-nhan-hoc-bong-loreal-unesco-150-trieu-dong/

Chương trình ‘L’Oreal – UNESCO Vì sự phát triển phụ nữ trong khoa học năm 2025’ hiện đang mở cửa tiếp nhận đơn đăng ký từ các nghiên cứu viên và nhà khoa học nữ Việt Nam. Thời hạn nộp hồ sơ kéo dài đến hết ngày 30/9/2025. Đây là một phần của Giải thưởng Quốc tế L’Oreal – UNESCO For Women in Science, một chương trình hợp tác giữa Tập đoàn L’Oreal và Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc (UNESCO) nhằm khuyến khích và thúc đẩy sự phát triển của phụ nữ trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học.

Mục tiêu của chương trình là vinh danh, kết nối và phát huy năng lực trí tuệ của phụ nữ toàn cầu trong nghiên cứu khoa học, đặc biệt là trong các lĩnh vực trọng tâm như Khoa học cơ bản, Khoa học vũ trụ, Khoa học đời sống và Khoa học vật liệu. Mỗi năm, giải thưởng L’Oreal – UNESCO For Women in Science vinh danh 5 nhà khoa học nữ xuất sắc được đề cử bởi các nhà khoa học hàng đầu thế giới, với giải thưởng trị giá 100.000 euro mỗi giải.

Tại Việt Nam, chương trình học bổng L’Oreal – UNESCO For Women in Science đã được triển khai từ năm 2009, với mục tiêu nhận diện và tôn vinh các nhà khoa học nữ trẻ thông qua 2 nhóm ngành nghiên cứu là Khoa học Sự sống và Khoa học Vật liệu. Hàng năm, chương trình mở đơn học bổng để vinh danh 3 nhà khoa học nữ có đề án nghiên cứu hiện đại, đột phá, đóng góp vào sự phát triển của tri thức khoa học và lợi ích cho cộng đồng. Mỗi học bổng trị giá 150 triệu đồng.

Để tham gia chương trình, các nhà khoa học nữ phải có quốc tịch Việt Nam, trong độ tuổi không quá 45 tuổi, có học vị Tiến sĩ và có quá trình nghiên cứu khoa học. Đề án nghiên cứu khoa học xin học bổng có thể mới bắt đầu hoặc đang trong quá trình thực hiện, không bao gồm nghiên cứu liên quan đến mỹ phẩm. Hồ sơ cần được hoàn tất và gửi đến chương trình trước 18 giờ ngày 30/9/2025.

Hồ sơ tham gia chương trình học bổng sẽ bao gồm hồ sơ thể hiện năng lực nghiên cứu, học thuật, đề án nghiên cứu mang tính hiện đại, đột phá và được diễn giải theo ngôn ngữ rõ ràng, mạch lạc và khoa học, các thành tựu trong nghiên cứu khoa học và thư giới thiệu từ các nhà khoa học trong ngành về ứng viên và đề án nghiên cứu.

Hội đồng khoa học độc lập L’Oreal – UNESCO For Women in Science tại Việt Nam sẽ tiến hành bình chọn ứng viên xuất sắc cho từng năm và công bố kết quả vào tháng 11 hàng năm. Các ứng viên nhận học bổng khoa học tại các quốc gia sẽ tiếp tục được đề cử cho Giải thưởng Nhà khoa học trẻ tài năng thế giới vào năm kế tiếp của năm nhận học bổng.

PGS.TS. Nguyễn Vân Trang, Phó giám đốc Trung tâm nghiên cứu Y sinh học, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, nhà khoa học nhận học bổng L’Oreal – UNESCO For Women in Science tại Việt Nam, chia sẻ: ‘Tôi tâm đắc với sứ mệnh của chương trình này là giúp cho những nhà khoa học nữ không còn vô hình nữa. Sự vô hình này đôi khi không phải đến từ bên ngoài mà là sự rụt rè, e ngại của bản thân. Tôi cũng từng có cảm giác như vậy và Giải thưởng này đã giúp tôi cảm thấy tự tin hơn bởi những công trình của mình được vinh danh, trân trọng, và bản thân tôi cũng gắn kết được với một mạng lưới các nhà khoa học nữ luôn sẵn sàng chia sẻ, nâng đỡ nhau.’

Thêm vào đó, những nỗ lực của L’Oreal cùng UNESCO trong việc trao giải thưởng cho các nhà khoa học nữ tài năng đã góp phần không nhỏ trong việc tạo điều kiện cho sự phát triển của khoa học và nhận diện những đóng góp của các nhà khoa học nữ. Bạn có thể xem thêm thông tin về chương trình tại trang web của L’Oreal hoặc trên nền tảng UNESCO. Mọi thông tin cập nhật sẽ được cung cấp qua hai kênh thông tin này.

]]>
Cách sạc pin điện thoại Android giúp kéo dài tuổi thọ pin https://www.linh.pro/cach-sac-pin-dien-thoai-android-giup-keo-dai-tuoi-tho-pin/ Tue, 23 Sep 2025 13:12:34 +0000 https://www.linh.pro/cach-sac-pin-dien-thoai-android-giup-keo-dai-tuoi-tho-pin/

Người dùng điện thoại Android thường có thói quen sạc pin đến 100% để đảm bảo thiết bị hoạt động cả ngày. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, thói quen này cần được thay đổi để bảo vệ tuổi thọ pin.

Hầu hết điện thoại Android hiện nay sử dụng pin lithium-ion, loại pin dễ bị chai theo thời gian. Việc sạc đầy pin thường xuyên có thể đẩy nhanh quá trình lão hóa hóa học của pin, làm giảm dung lượng pin từ 10-15% so với việc sạc đến mức thấp hơn, chẳng hạn như 90%. Các chuyên gia khuyên rằng, để duy trì tình trạng pin tốt nhất, người dùng nên giữ mức sạc trên 50% và tránh để pin cạn kiệt. Mức lý tưởng là duy trì pin ở khoảng 50-80%.

Một số điện thoại hiện đại đã được trang bị tính năng tối ưu hóa pin, như chức năng bảo vệ pin của Samsung tự động giới hạn mức sạc ở 85%, hay tính năng tối ưu hóa sạc trên Google Pixel cho phép giới hạn mức sạc ở 80%. Những tính năng này giúp người dùng dễ dàng duy trì tình trạng pin tốt nhất.

Ngoài ra, nhiệt độ cũng ảnh hưởng lớn đến tuổi thọ pin. Sử dụng điện thoại trong môi trường quá nóng hoặc quá lạnh có thể làm pin nhanh chai hơn. Nhiệt độ lý tưởng để duy trì pin là từ 0 đến 35 độ C.

Để kéo dài tuổi thọ pin, người dùng nên áp dụng thói quen sạc thông minh, bao gồm việc sử dụng bộ sạc chính hãng và điều chỉnh các cài đặt như giảm độ sáng màn hình, tắt Bluetooth và dịch vụ định vị khi không cần thiết.

Một phương án hiệu quả hơn là sử dụng các ứng dụng quản lý pin giúp theo dõi và tối ưu hóa mức tiêu thụ năng lượng của từng ứng dụng. Những ứng dụng này có thể cung cấp thông tin chi tiết về các ứng dụng ngốn pin nhiều nhất và gợi ý cách giảm thiểu mức tiêu thụ năng lượng. Người dùng cũng có thể thiết lập chế độ tiết kiệm pin tự động để điện thoại tự động chuyển sang chế độ tiết kiệm khi pin xuống dưới một mức nhất định.

Việc này không chỉ giúp kéo dài thời gian sử dụng pin mà còn bảo vệ pin khỏi tình trạng chai do sạc không đúng cách. Cuối cùng, hãy thường xuyên kiểm tra tình trạng pin trong cài đặt điện thoại để phát hiện sớm các vấn đề và có biện pháp khắc phục kịp thời.

Việc thay đổi thói quen sạc và sử dụng điện thoại Android một cách hợp lý có thể giúp kéo dài tuổi thọ pin và đảm bảo thiết bị luôn hoạt động hiệu quả.

]]>
Phát triển kinh tế biển: Nuôi trồng hải sản và khai thác bền vững https://www.linh.pro/phat-trien-kinh-te-bien-nuoi-trong-hai-san-va-khai-thac-ben-vung/ Tue, 23 Sep 2025 06:11:22 +0000 https://www.linh.pro/phat-trien-kinh-te-bien-nuoi-trong-hai-san-va-khai-thac-ben-vung/

Kinh tế biển đang trở thành một trong những ngành kinh tế quan trọng của Việt Nam, với mục tiêu khai thác tiềm năng lớn của đất nước. Với bờ biển dài 3.260 km, diện tích mặt biển 1 triệu km2 và hơn 4.000 đảo, quần đảo với hơn 12.000 loài sinh vật biển, Việt Nam có nhiều tiềm năng để phát triển kinh tế biển.

Hướng thủy sản trở thành ngành kinh tế thương mại hiện đại, bền vững, là trung tâm chế biến thủy sản sâu, thuộc nhóm ba nước sản xuất và xuất khẩu thủy sản dẫn đầu thế giới. (Ảnh:St)
Hướng thủy sản trở thành ngành kinh tế thương mại hiện đại, bền vững, là trung tâm chế biến thủy sản sâu, thuộc nhóm ba nước sản xuất và xuất khẩu thủy sản dẫn đầu thế giới. (Ảnh:St)

Toàn bộ các hoạt động kinh tế diễn ra trên biển đã được các nhà khoa học thống nhất bao gồm: đánh bắt và nuôi trồng thủy – hải sản; kinh tế hàng hải; khai thác dầu khí ngoài khơi; khai thác khoáng sản; năng lượng tái tạo; du lịch biển; kinh tế đảo và làm muối.

Mô hình nuôi cá bớp bằng lồng HDPE ở vùng biển hở ở tỉnh Khánh Hòa mang lại hiệu quả vượt trội. Ảnh: KS.
Mô hình nuôi cá bớp bằng lồng HDPE ở vùng biển hở ở tỉnh Khánh Hòa mang lại hiệu quả vượt trội. Ảnh: KS.

Vấn đề phát triển bền vững nhằm đạt được tăng trưởng kinh tế đồng thời giảm các tác động tiêu cực đến môi trường đã được đặt ra. Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 139/2024/QH15 về Quy hoạch không gian biển quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Chính phủ cũng đã ban hành Nghị quyết số 37/NQ-CP về Kế hoạch thực hiện Quy hoạch không gian biển quốc gia thời kỳ 2021-2030.

Quan điểm bao trùm là sử dụng tài nguyên một cách có trách nhiệm, chuyển đổi sang nền kinh tế sử dụng tài nguyên hiệu quả, ít carbon. Duy trì tài sản tài nguyên thiên nhiên hướng tới bảo tồn và phục hồi hệ sinh thái, đa dạng sinh học và vốn tự nhiên.

Thực trạng động lực phát triển kinh tế biển cho thấy nuôi trồng và khai thác hải sản là động lực quan trọng. Thủy sản biển cùng với lợ và ngọt, năm 2024 đạt sản lượng trên 9,6 triệu tấn; trong đó, nuôi trồng 5,8 triệu tấn (hơn 60%) thuộc TOP 4 quốc gia trên thế giới; xuất khẩu 10,07 tỷ USD đến hơn 170 quốc gia và vùng lãnh thổ, thuộc TOP 3 thế giới.

Tuy nhiên, nguồn lợi hải sản đang suy giảm, đặc biệt vùng biển ven bờ. Từ năm 2027 đến nay, EU đã cảnh báo ‘thẻ vàng’ IUU về khai thác vi phạm biển nước ngoài; quản lý, giám sát đội tàu; truy xuất nguồn gốc sản phẩm.

Chiến lược phát triển thủy sản trên biển đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, với mục tiêu chung đến năm 2030: Phát triển thủy sản thành ngành kinh tế quan trọng của quốc gia, sản xuất hàng hóa lớn gắn với công nghiệp hóa – hiện đại hóa; có thương hiệu uy tín, khả năng cạnh tranh và hội nhập quốc tế; góp phần giữ vững độc lập, chủ quyền biển đảo của Tổ quốc.

Tầm nhìn đến năm 2045: Thủy sản là ngành kinh tế thương mại hiện đại, bền vững, có trình độ quản lý, khoa học công nghệ tiên tiến; là trung tâm chế biến thủy sản sâu, thuộc nhóm ba nước sản xuất và xuất khẩu thủy sản dẫn đầu thế giới; giữ vị trí quan trọng trong cơ cấu các ngành kinh tế nông nghiệp và kinh tế biển.

Định hướng và giải pháp thời gian tới bao gồm nuôi trồng thủy sản biển, phát triển nuôi các đối tượng chủ lực và các loài có giá trị kinh tế gắn bảo vệ môi trường sinh thái. Sản xuất giống chất lượng cao, ưu tiên phát triển giống các đối tượng chủ lực, các loài mới có tiềm năng. Phát triển nuôi trồng vi tảo, rong biển phục vụ nhu cầu thực phẩm và cung cấp nguyên liệu cho các ngành kinh tế khác.

Về khai thác, tập trung phát triển khai thác hải sản vùng khơi, giảm dần cường lực khai thác đảm bảo phù hợp với trữ lượng nguồn lợi. Tổ chức lại hoạt động khai thác hải sản vùng lộng, ven bờ, phát triển nuôi trồng gắn với du lịch sinh thái, nghề cá giải trí.

Tuân thủ các quy tắc ứng xử nghề cá có trách nhiệm, chống khai thác IUU. Giảm thiểu, tiến tới chấm dứt các nghề khai thác có tính hủy diệt nguồn lợi. Áp dụng khoa học công nghệ tiên tiến, cơ giới hoá, hiện đại hoá tàu cá; giảm tổn thất sau thu hoạch đến năm 2030 dưới 10%.

]]>
Thị trường trong nước vẫn chưa khai thác hết tiềm năng tiêu thụ thủy sản https://www.linh.pro/thi-truong-trong-nuoc-van-chua-khai-thac-het-tiem-nang-tieu-thu-thuy-san/ Tue, 23 Sep 2025 02:56:29 +0000 https://www.linh.pro/thi-truong-trong-nuoc-van-chua-khai-thac-het-tiem-nang-tieu-thu-thuy-san/

Ngày 1/8, tại Hà Nội, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương) đã phối hợp với Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) và Hiệp hội các nhà bán lẻ Việt Nam tổ chức Hội nghị thúc đẩy tiêu thụ thủy sản phục vụ nhu cầu trong nước. Hội nghị này nhằm tìm kiếm giải pháp để tăng cường tiêu thụ thủy sản trong nước, trong bối cảnh xuất khẩu thủy sản đang đối mặt với nhiều khó khăn.

Ông Trần Hữu Linh phát biểu tại hội nghị
Ông Trần Hữu Linh phát biểu tại hội nghị

Phát biểu khai mạc Hội nghị, ông Trần Hữu Linh, Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, nhấn mạnh vai trò đặc biệt của thị trường trong nước trong bối cảnh xuất khẩu đối mặt nhiều khó khăn. Ông cho biết, chỉ trong vài tháng qua, thị trường nội địa đã có nhiều chuyển biến, cho thấy sự quan tâm mạnh mẽ từ Chính phủ và các bộ, ngành. Đây là thời điểm quan trọng để nhìn nhận lại vai trò của thị trường nội địa như một dư địa chiến lược giúp doanh nghiệp phát triển bền vững.

Theo ông Linh, năm 2024, kim ngạch xuất khẩu thủy sản đạt trên 10 tỷ USD, đạt 106% kế hoạch và tăng hơn 12% so với năm 2023. Tuy nhiên, trước biến động từ các thị trường lớn như Mỹ, cùng áp lực cạnh tranh từ nhiều quốc gia, việc mở rộng tiêu thụ nội địa là hướng đi tất yếu. Ông cũng dẫn chứng, ngành thủy sản giải quyết tới 3-4 triệu lao động, chiếm khoảng 4-5% GDP, nhưng tiêu dùng trong nước vẫn chưa tương xứng với tiềm năng.

Bình quân mỗi người Việt Nam tiêu thụ khoảng 40kg thủy sản/năm – thấp hơn đáng kể so với mức 60-70kg ở các nước như Nhật Bản, Hàn Quốc hay Malaysia. Ông Linh nhấn mạnh, cần có tư duy bài bản, chiến lược dài hạn, từ sản xuất đến phân phối, nhằm mở rộng dung lượng tiêu thụ trong nước.

Cục trưởng Linh chỉ rõ, hiện nay tỷ trọng thuỷ sản nội địa chiếm khoảng 60-70% với các mặt hàng chủ lực bao gồm tôm, cá basa, mực, cá biển; thuỷ sản nhập khẩu vẫn chiếm từ 30-40%. Để khai thác hết tiềm năng của thị trường nội địa, tăng thị phần tiêu thụ thủy sản sản xuất trong nước, các doanh nghiệp sản xuất thủy sản cần quan tâm phát triển kênh phân phối sản phẩm tại thị trường trong nước, đồng thời cần có sự đồng hành và hỗ trợ tích cực của các doanh nghiệp phân phối lớn.

Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (Vasep) cũng cho rằng, thị trường nội địa đang ngày càng khẳng định vai trò chiến lược trong mục tiêu phát triển bền vững và dài hạn của doanh nghiệp. Việc gắn tiêu thụ nội địa với xuất khẩu, có thể giúp doanh nghiệp tối ưu hóa chi phí, nguyên liệu, từ đó tăng được sức cạnh tranh.

Tuy nhiên, thực tế, rất nhiều doanh nghiệp xuất khẩu bài bản, có chỗ đứng trên thị trường quốc tế, nhưng lại khó cạnh tranh trên sân nhà. Thị trường thủy hải sản hiện nay đang thiếu minh bạch về chất lượng, khi rất nhiều nhà máy sản xuất nội địa đầu tư thấp, giá thành rẻ. Trong khi doanh nghiệp xuất khẩu làm bài bản, chi phí cao (do đầu tư nhà máy đạt chứng chỉ quốc tế, nhân công, thuế…), không thu hút được người tiêu dùng, dù chất lượng vượt trội.

Hội nghị cũng ghi nhận nhiều ý kiến từ phía doanh nghiệp phân phối và các công ty sản xuất, chế biến thủy sản về những khó khăn đang gặp phải khi phát triển thị trường nội địa. Không ít doanh nghiệp cho rằng, chi phí logistics, vận chuyển và bảo quản thủy sản trong nước vẫn còn cao, khiến giá thành sản phẩm khó cạnh tranh với hàng nhập khẩu. Nhiều ý kiến cũng đề cập đến tình trạng thiếu hụt hạ tầng chợ đầu mối chuyên biệt, mạng lưới phân phối chưa đồng bộ giữa các vùng miền, gây cản trở lớn trong việc mở rộng kênh tiêu thụ.

Cục trưởng Trần Hữu Linh nhấn mạnh, thị trường nội địa không chỉ là “bệ đỡ” trong bối cảnh xuất khẩu gặp khó, mà cần được xác định là một chiến lược dài hạn, mang tính nền tảng đối với sự phát triển bền vững của ngành thủy sản. Ông Linh cho rằng các doanh nghiệp không thể tiếp tục xem tiêu dùng trong nước là kênh phụ, hay nơi tiêu thụ sản phẩm xuất khẩu dư thừa, mà cần chủ động xây dựng chiến lược riêng cho thị trường này, với đầy đủ các khâu từ nuôi trồng, sản xuất, phân phối đến hậu kiểm.

Cũng theo Cục trưởng, việc phát triển thị trường trong nước không thể thành công nếu thiếu sự thấu hiểu hành vi người tiêu dùng và tính đặc thù vùng miền. Vì vậy, doanh nghiệp cần tăng cường nghiên cứu thị hiếu, khẩu vị và xu hướng tiêu dùng mới, đồng thời đa dạng hóa sản phẩm để tiếp cận rộng rãi hơn các nhóm khách hàng, đặc biệt là tầng lớp trung lưu đang gia tăng nhanh chóng.

]]>
Pin thể rắn – đột phá công nghệ thay đổi ngành năng lượng https://www.linh.pro/pin-the-ran-dot-pha-cong-nghe-thay-doi-nganh-nang-luong/ Mon, 22 Sep 2025 18:41:51 +0000 https://www.linh.pro/pin-the-ran-dot-pha-cong-nghe-thay-doi-nganh-nang-luong/

Pin thể rắn đang nổi lên như một bước nhảy vọt quan trọng trong lĩnh vực công nghệ năng lượng, hứa hẹn sẽ cách mạng hóa cách thế giới cung cấp năng lượng. Với khả năng sạc nhanh chóng chỉ trong vài phút và tuổi thọ dài hơn đáng kể so với pin lithium-ion hiện tại, pin thể rắn đang được xem là tương lai của ngành công nghiệp năng lượng.

Pin thể rắn sạc trong 3 phút và không bao giờ bắt lửa tại sao vẫn chưa có trong điện thoại và ô tô của bạn?- Ảnh 3.
Pin thể rắn sạc trong 3 phút và không bao giờ bắt lửa tại sao vẫn chưa có trong điện thoại và ô tô của bạn?- Ảnh 3.

Giáo sư Cengiz S. Ozkan, đồng tác giả chính của nghiên cứu, cho biết rằng pin thể rắn đang ngày càng tiến gần hơn đến hiện thực. Bài đánh giá của nhóm nghiên cứu cho thấy khoa học đã tiến xa đến đâu và cần những bước tiếp theo nào để đưa những loại pin này vào sử dụng hàng ngày. “Chúng tôi đang làm việc chăm chỉ để vượt qua các thách thức kỹ thuật và thương mại hóa công nghệ này”, ông Ozkan nói.

Pin thể rắn sạc trong 3 phút và không bao giờ bắt lửa tại sao vẫn chưa có trong điện thoại và ô tô của bạn?- Ảnh 2.
Pin thể rắn sạc trong 3 phút và không bao giờ bắt lửa tại sao vẫn chưa có trong điện thoại và ô tô của bạn?- Ảnh 2.

Pin thể rắn hoạt động dựa trên nguyên lý tương tự pin lithium-ion, nhưng thay vì sử dụng chất lỏng dễ cháy để di chuyển các ion lithium, pin thể rắn sử dụng vật liệu rắn như gốm, polyme hoặc các hợp chất gốc sulfide. Sự thay đổi này không chỉ loại bỏ hoàn toàn nguy cơ cháy nổ, mà còn cho phép sử dụng kim loại lithium nguyên chất làm cực dương, giúp pin nhẹ hơn, dung lượng cao hơn và tuổi thọ dài hơn đáng kể.

Tốc độ sạc của pin thể rắn cũng vượt trội so với pin lithium-ion. Các thiết kế mới có thể đạt mức sạc 80% trong 12 phút, thậm chí chỉ 3 phút. Ngoài ra, pin thể rắn còn có tuổi thọ dài hơn, có thể duy trì hơn 90% dung lượng ngay cả sau 5.000 chu kỳ sạc. Điều này có nghĩa là pin thể rắn có thể kéo dài tuổi thọ lên đến 15 năm hoặc hơn, tùy thuộc vào cách sử dụng.

Tuy nhiên, việc thương mại hóa pin thể rắn vẫn còn là một thách thức. Pin thể rắn vẫn còn đắt đỏ và khó sản xuất ở quy mô lớn. Các vấn đề về giao diện, nơi các lớp rắn gặp nhau, vẫn ảnh hưởng đến hiệu suất và tuổi thọ pin. Các chuyên gia ước tính rằng vẫn còn cần thêm nhiều năm nữa để pin thể rắn thực sự đến được tay người tiêu dùng đại chúng.

Các công ty lớn như Toyota, Samsung, QuantumScape và Solid Power đang đầu tư mạnh vào pin thể rắn. Tuy nhiên, để pin thể rắn thực sự trở thành một phần của cuộc sống hàng ngày, cần có sự kết hợp giữa kỹ thuật chế tạo cẩn thận, đầu tư lớn và những đột phá khoa học cơ bản.

Một trong những lợi thế của pin thể rắn là khả năng tái chế tốt hơn pin lỏng. Tuy nhiên, nhiều hóa chất điện phân rắn vẫn thiếu các giải pháp phục hồi bền vững. Việc phát triển pin thể rắn sẽ cần sự hợp tác giữa các nhà nghiên cứu, các công ty và chính phủ để có thể hiểu và triển khai đầy đủ tiềm năng của nó.

Trong khi chờ đợi sự ra đời của pin thể rắn, các nhà nghiên cứu và công ty đang tiếp tục làm việc chăm chỉ để vượt qua các thách thức kỹ thuật và thương mại hóa công nghệ này. Với sự tiến bộ không ngừng, pin thể rắn hứa hẹn sẽ cách mạng hóa cách thế giới cung cấp năng lượng và tạo ra một tương lai năng lượng bền vững hơn.

]]>
Công nghệ sinh học giúp xác định danh tính hàng ngàn hài cốt liệt sĩ https://www.linh.pro/cong-nghe-sinh-hoc-giup-xac-dinh-danh-tinh-hang-ngan-hai-cot-liet-si/ Mon, 22 Sep 2025 10:27:43 +0000 https://www.linh.pro/cong-nghe-sinh-hoc-giup-xac-dinh-danh-tinh-hang-ngan-hai-cot-liet-si/

Trong quá trình giám định hài cốt liệt sĩ, việc phân tích các mẫu xương lâu năm thường gặp phải những khó khăn do chúng đã bị phân hủy nặng sau thời gian dài chôn cất. Tiến sĩ Trần Trung Thành, Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Giám định ADN, Viện Sinh học, cho biết rằng khoảng 30% số mẫu thu thập không cho ra kết quả sau khi giám định. Điều này thể hiện sự thách thức trong việc xác định danh tính của các liệt sĩ.

Từ tháng 7/2019 đến nay, Trung tâm Giám định ADN đã không ngừng nỗ lực trong việc phát triển và áp dụng các công nghệ mới để nâng cao hiệu quả giám định. Cụ thể, trung tâm đã phát triển 13 quy trình, thực hiện 800 đợt tách chiết ADN từ các mẫu xương lâu năm, tương đương khoảng 8.000 mẫu hài cốt liệt sĩ. Với công nghệ phân tích ADN ty thể, tỷ lệ tách chiết thành công đạt 22%, góp phần quan trọng trong việc trả lại danh tính cho nhiều liệt sĩ và giải mã được nhiều hệ gen của hài cốt liệt sĩ.

Trung tâm Giám định ADN hiện đang lưu trữ khoảng 7.000 mẫu hài cốt liệt sĩ và có công suất giám định lên đến 4.000 mẫu mỗi năm. Để tiếp tục nâng cao năng lực giám định hài cốt trong chiến tranh, dự án ODA không hoàn lại “Nâng cao năng lực giám định hài cốt trong chiến tranh thông qua hợp tác phát triển, chuyển giao công nghệ và tiếp nhận trang thiết bị, hóa chất, vật tư tiêu hao” do Chính phủ Hoa Kỳ tài trợ đã được triển khai. Dự án này hướng đến việc phát triển một hệ thống toàn diện để đối khớp ADN từ hài cốt bị phân hủy nặng với ADN từ các gia đình đang tìm kiếm người thân.

Đặc biệt, khi áp dụng công nghệ phân tích ADN mới, cho phép khớp nối các mẫu không giới hạn dòng mẹ, đồng thời chấp nhận các mẫu họ hàng xa của cả dòng bố và dòng mẹ, số mẫu đối khớp thành công đã đạt đến 70/100 mẫu. Công nghệ mới này được lựa chọn nhờ ứng dụng công nghệ giải trình tự thế hệ mới kết hợp phân tích các chỉ thị di truyền SNP trên gen nhân, cho phép xác định quan hệ huyết thống xa đến 4-5 thế hệ.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phí Quyết Tiến, Phó Viện trưởng Viện Sinh học, khẳng định rằng công nghệ mới này có khả năng phân tích các mẫu ADN bị phân mảnh với độ tuổi mẫu từ 50-70 năm. Viện đã chủ động đầu tư nghiên cứu, tiếp cận và làm chủ công nghệ hiện đại trong lĩnh vực giám định ADN, không chỉ mang ý nghĩa chuyên môn, mà còn thể hiện tầm nhìn chiến lược trong việc hiện thực hóa các chủ trương lớn của Đảng.

Với những nỗ lực và kết quả đạt được, việc giám định hài cốt liệt sĩ đang ngày càng được nâng cao hiệu quả, góp phần giải quyết những câu hỏi về danh tính của các liệt sĩ, mang lại niềm an ủi cho các gia đình và tiếp tục khẳng định giá trị thiêng liêng của công tác tìm kiếm, xác định danh tính hài cốt liệt sĩ.

]]>
Không khí trong nhà và ô tô chứa hàng nghìn hạt vi nhựa, làm sao để giảm nguy cơ? https://www.linh.pro/khong-khi-trong-nha-va-o-to-chua-hang-nghin-hat-vi-nhua-lam-sao-de-giam-nguy-co/ Sun, 21 Sep 2025 21:26:30 +0000 https://www.linh.pro/khong-khi-trong-nha-va-o-to-chua-hang-nghin-hat-vi-nhua-lam-sao-de-giam-nguy-co/

Một nghiên cứu gần đây được công bố trên tạp chí PLOS One đã đưa ra lời cảnh báo về việc không khí trong nhà và ô tô chứa hàng nghìn hạt vi nhựa cực nhỏ. Những hạt vi nhựa này có khả năng xâm nhập sâu vào phổi và tích tụ trong cơ thể, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nghiêm trọng.

Nghiên cứu cho thấy mức độ vi nhựa bên trong ô tô cao hơn bên trong nhà. Ảnh: Getty Images
Nghiên cứu cho thấy mức độ vi nhựa bên trong ô tô cao hơn bên trong nhà. Ảnh: Getty Images

Theo nghiên cứu, mỗi người trưởng thành có thể hít phải khoảng 68.000 hạt vi nhựa mỗi ngày từ không khí trong nhà. Kích thước của những hạt vi nhựa này dao động từ 1 đến 10 micromet, nhỏ hơn cả tế bào hồng cầu. Nguồn gốc của những hạt vi nhựa siêu nhỏ này chủ yếu đến từ sự hao mòn của các vật liệu nhựa trong đời sống hàng ngày, chẳng hạn như đồ gia dụng, vải nội thất, rèm cửa, thảm trải sàn, và đặc biệt là các chi tiết trong xe hơi.

Theo nghiên cứu, không khí trong nhà bị ô nhiễm rất nhiều vi nhựa, với nồng độ trung bình là 528 hạt vi nhựa trên một mét khối. Nồng độ này cao hơn gấp 100 lần so với ước tính trước đây. Ảnh: Getty Images
Theo nghiên cứu, không khí trong nhà bị ô nhiễm rất nhiều vi nhựa, với nồng độ trung bình là 528 hạt vi nhựa trên một mét khối. Nồng độ này cao hơn gấp 100 lần so với ước tính trước đây. Ảnh: Getty Images

Các chuyên gia y tế cảnh báo rằng việc tiếp xúc lâu dài với vi nhựa có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe. Một số tác hại có thể kể đến như rối loạn nội tiết, vô sinh và dị tật bẩm sinh, rối loạn phát triển thần kinh, bệnh tim mạch và ung thư. Đặc biệt, cabin ô tô được mô tả là môi trường lý tưởng để tích tụ vi nhựa: không gian kín, ít thông gió, và chứa nhiều vật liệu nhựa dễ phân rã dưới tác động của nhiệt độ, ma sát và ánh nắng. Kết quả cho thấy, mỗi mét khối không khí trong xe chứa 2.238 hạt vi nhựa – cao gấp 4 lần so với trong nhà ở.

Vi nhựa là những hạt nhỏ có thể đi sâu vào phổi và thậm chí có thể đi vào máu. Ảnh: iStock
Vi nhựa là những hạt nhỏ có thể đi sâu vào phổi và thậm chí có thể đi vào máu. Ảnh: iStock

Dù vi nhựa có mặt ở khắp nơi, các chuyên gia khẳng định mỗi cá nhân vẫn có thể giảm thiểu đáng kể mức độ phơi nhiễm nếu thay đổi một số thói quen hàng ngày. Một số biện pháp có thể được thực hiện như tránh sử dụng đồ nhựa dùng một lần, sử dụng ly inox, cốc thủy tinh và hộp đựng bằng thủy tinh thay cho đồ nhựa, không hâm nóng thực phẩm trong bao bì nhựa, mang túi vải khi đi siêu thị và hạn chế sử dụng túi nilon.

Các nhà nghiên cứu đã tính toán số lượng hạt vi nhựa có kích thước khác nhau mà con người hít phải mỗi ngày khi ở trong môi trường trong nhà. Ảnh: Science Alert
Các nhà nghiên cứu đã tính toán số lượng hạt vi nhựa có kích thước khác nhau mà con người hít phải mỗi ngày khi ở trong môi trường trong nhà. Ảnh: Science Alert

Thực tế, vi nhựa không còn là vấn đề môi trường xa vời mà đã trở thành một mối nguy rõ ràng đối với sức khỏe cộng đồng. Khi không khí mà chúng ta hít thở mỗi ngày, ngay trong nhà ở hay xe ô tô, đã bị bao phủ bởi hạt nhựa siêu nhỏ, việc nhận thức rõ rủi ro và thay đổi hành vi tiêu dùng là điều cấp thiết để bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình.

Một hình ảnh kính hiển vi điện tử của một màng lọc với các hạt vi nhựa bị mắc kẹt bên trong. Ảnh: Science Alert
Một hình ảnh kính hiển vi điện tử của một màng lọc với các hạt vi nhựa bị mắc kẹt bên trong. Ảnh: Science Alert
]]>
Thuốc chống béo phì: Tác dụng giảm cân ngắn hạn, tăng cân trở lại sau khi ngừngใช้ https://www.linh.pro/thuoc-chong-beo-phi-tac-dung-giam-can-ngan-han-tang-can-tro-lai-sau-khi-ngung%e0%b9%83%e0%b8%8a%e0%b9%89/ Sat, 20 Sep 2025 12:56:19 +0000 https://www.linh.pro/thuoc-chong-beo-phi-tac-dung-giam-can-ngan-han-tang-can-tro-lai-sau-khi-ngung%e0%b9%83%e0%b8%8a%e0%b9%89/

Một nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng việc sử dụng thuốc chống béo phì (AOMs) có thể dẫn đến giảm cân đáng kể trong thời gian điều trị. Tuy nhiên, tình trạng tăng cân trở lại sau khi ngừng sử dụng AOMs vẫn còn là một vấn đề được quan tâm rộng rãi. Để đánh giá tác động lâu dài của AOMs lên cân nặng và theo dõi sự thay đổi cân nặng sau khi ngừng điều trị, nghiên cứu này đã tiến hành phân tích dữ liệu từ 11 nghiên cứu lâm sàng ngẫu nhiên có đối chứng (RCTs).

Weight change in GLP-1 related and non GLP-1 related subgroup after 12 weeks of treatment discontinuation
Weight change in GLP-1 related and non GLP-1 related subgroup after 12 weeks of treatment discontinuation

Kết quả phân tích cho thấy rằng, so với nhóm đối chứng, AOMs vẫn có tác dụng giảm cân 4 tuần sau khi ngừng điều trị. Cụ thể, sự chênh lệch về cân nặng giữa nhóm sử dụng AOMs và nhóm đối chứng là -0,32 kg, với khoảng tin cậy 95% là -3,60 đến 2,97, và giá trị P là 0,85. Đồng thời, chỉ số I2 là 83%, cho thấy có sự heterogeneity cao trong các nghiên cứu được phân tích.

GLP-1: glucagon-like peptide 1
GLP-1: glucagon-like peptide 1

Tuy nhiên, từ tuần thứ 8 trở đi sau khi ngừng điều trị, AOMs có liên quan đến tình trạng tăng cân đáng kể so với nhóm đối chứng. Sự chênh lệch về cân nặng giữa hai nhóm là 1,50 kg, với khoảng tin cậy 95% là 1,32 đến 1,68, và giá trị P rất nhỏ, cho thấy sự khác biệt này có ý nghĩa thống kê. Điều này cho thấy rằng, mặc dù AOMs có thể hỗ trợ giảm cân trong thời gian điều trị, nhưng việc tăng cân trở lại sau khi ngừng sử dụng thuốc là một vấn đề cần được lưu ý.

Weight and BMI regain trajectory after treatment of AOM withdrawal. BMI: body mass index
Weight and BMI regain trajectory after treatment of AOM withdrawal. BMI: body mass index

Để hiểu rõ hơn về tác động lâu dài của AOMs lên cân nặng, các nhà nghiên cứu và bác sĩ cần cân nhắc kỹ lưỡng về lợi ích và rủi ro của việc sử dụng AOMs. Đồng thời, việc tìm kiếm các giải pháp lâu dài để kiểm soát cân nặng, chẳng hạn như thay đổi lối sống và chế độ ăn uống, vẫn là một phần quan trọng trong cuộc chiến chống lại béo phì.

Weight change trajectory of included studies after treatment of AOM withdrawal
Weight change trajectory of included studies after treatment of AOM withdrawal

Thông tin chi tiết về nghiên cứu có thể được tìm thấy tại các bài báo nghiên cứu và các nguồn thông tin y khoa uy tín khác.

]]>
Phụ nữ có xu hướng ganh ghét đồng giới hơn異性 https://www.linh.pro/phu-nu-co-xu-huong-ganh-ghet-dong-gioi-hon%e7%95%b0%e6%80%a7/ Sat, 20 Sep 2025 02:41:23 +0000 https://www.linh.pro/phu-nu-co-xu-huong-ganh-ghet-dong-gioi-hon%e7%95%b0%e6%80%a7/

Một nghiên cứu gần đây được công bố trên tạp chí Nature vào năm 2023 đã khám phá sâu sắc về thế giới phức tạp của sự cạnh tranh nội bộ gián tiếp giữa phụ nữ. Giáo sư Tim Clutton-Brock tại Đại học Cambridge đã dẫn đầu nghiên cứu này, với sự tham gia của gần 600 người từ 25 đến 45 tuổi, đã kết hôn và có con. Trong nghiên cứu, những người tham gia được yêu cầu đánh giá phản ứng của họ đối với những người đồng giới khác trong hơn 20 tình huống khác nhau liên quan đến các nguồn lực có lợi cho phụ nữ, như thực phẩm, sự an toàn, địa vị, sức mạnh…

Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng phụ nữ thiếu một nguồn lực nào đó sẽ có cảm xúc rất tiêu cực với những người phụ nữ có thứ đó, cao hơn đáng kể so với nam giới trong tình huống tương tự. Ví dụ, một phụ nữ có ngoại hình kém hấp dẫn rất dễ nảy sinh cảm giác khó chịu, thậm chí thù ghét người có nhan sắc. Điều đáng chú ý là nếu nguồn lực đó có ở nam giới, phụ nữ thường không có tâm lý ganh đua, hoặc có nhưng không đáng kể.

Nghiên cứu sâu hơn cho thấy phụ nữ tỏ thái độ tiêu cực mạnh mẽ với những người cùng giới tính, liên quan đến các nguồn lực như vị trí quyền lực tại nơi làm việc, ngoại hình hấp dẫn, có cha mẹ tốt, là thành viên có ảnh hưởng trong cộng đồng, năng động, sức khỏe tuyệt vời, sống trong một ngôi nhà đẹp, có người bạn đời tốt. Điều này có nghĩa là phụ nữ có xu hướng phản ứng tiêu cực hơn nam giới trước sự bất cân xứng về nguồn lực giữa những người cùng giới, nhưng không phải giữa những người khác giới.

Theo lý giải của tâm lý học tiến hóa, thực tế này bắt nguồn từ việc phụ nữ trong lịch sử phải đối mặt với nguy cơ cao hơn từ hành vi xâm phạm thể chất và do đó phát triển các hình thức xung đột xã hội ngầm hơn. Họ thường nảy sinh cạnh tranh dựa trên ngoại hình, địa vị, bạn đời. Trong khi đó, đàn ông thường có xu hướng cạnh tranh trực tiếp hơn như thi đấu thể chất, ganh đua công khai, thử thách hoặc thể hiện sự thống trị.

Mặc dù đều có tính cạnh tranh, phụ nữ có thể tránh cạnh tranh công khai do áp lực và kỳ vọng xã hội là phái nữ phải dễ chịu, hòa đồng và không thống trị. Do đó, họ có thể cạnh tranh nhiều hơn về ngoại hình, xã hội hoặc cảm xúc, những nơi địa vị của họ được xác định một cách tinh tế.

Tóm lại, nghiên cứu này đã chỉ ra rằng sự cạnh tranh giữa phụ nữ có thể diễn ra gay gắt hơn so với nam giới, đặc biệt là trong các lĩnh vực như ngoại hình, địa vị và bạn đời. Điều này có thể được giải thích bằng lịch sử và áp lực xã hội mà phụ nữ phải đối mặt. Tìm hiểu thêm về nghiên cứu này và các tạp chí khoa học khác để có cái nhìn sâu sắc hơn về hành vi con người.

]]>