Ngành logistics đang nổi lên như một trụ cột quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam, với tốc độ tăng trưởng ấn tượng từ 14-16%/năm và quy mô thị trường đạt khoảng 40-42 tỷ USD. Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay, việc đạt được mục tiêu phát thải ròng bằng ‘0’ (Net Zero) như đã cam kết tại COP26 đang trở thành một thách thức lớn. Chính vì vậy, logistics xanh đang được xem là một trong những trụ cột quan trọng giúp các doanh nghiệp Việt Nam tăng cường khả năng chống chịu trước những biến động toàn cầu và đáp ứng yêu cầu của thị trường, đặc biệt là các chính sách thuế carbon của EU (CBAM).
Logistics xanh đóng vai trò then chốt trong việc giúp các doanh nghiệp Việt Nam chuyển đổi sang một mô hình phát triển bền vững. Bằng cách áp dụng các giải pháp logistics xanh, các doanh nghiệp không chỉ góp phần bảo vệ môi trường mà còn có thể tiết giảm chi phí dài hạn. Đầu tư vào container thông minh, hệ thống vận hành tối ưu hay xe điện là một số giải pháp mà các doanh nghiệp có thể xem xét. Tuy nhiên, trên con đường chuyển đổi sang logistics xanh, các doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, đang gặp phải nhiều rào cản.
Một trong những thách thức lớn nhất mà các doanh nghiệp đang gặp phải là thiếu sự hỗ trợ từ chính sách tài chính. Để thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang logistics xanh, cần có sự hỗ trợ mạnh mẽ từ chính sách tài chính, bao gồm tín dụng xanh, ưu đãi thuế và các quỹ phát triển logistics. Trong thực tế, Cảng Quốc tế Long An đã chủ động xây dựng chiến lược phát triển logistics quốc gia và đầu tư mạnh vào hạ tầng cảng biển để hướng tới mục tiêu phát triển bền vững. Tuy nhiên, để hiện thực hóa kế hoạch lớn này, sự hỗ trợ từ chính sách tài chính là điều không thể thiếu.
Tổng cục Hải quan đã có những nỗ lực trong việc số hóa toàn diện quy trình thông quan với sự hỗ trợ của công nghệ như AI, blockchain, dữ liệu lớn, mã QR… Những nỗ lực này đã giúp rút ngắn thời gian, giảm chi phí và giảm lượng phát thải trong vận hành logistics. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu xanh hóa hay chuyển đổi số hiệu quả trong chuỗi cung ứng toàn cầu, cần có sự tham gia và hỗ trợ từ nhiều phía.
Giới chuyên gia đánh giá rằng, thiếu chính sách tài chính, doanh nghiệp sẽ không thể đơn độc chuyển đổi và nền kinh tế Việt Nam sẽ khó đạt mục tiêu xanh hóa. Do đó, Chính phủ cần sớm ban hành gói chính sách tổng lực, thiết kế rõ ràng các công cụ tài chính phù hợp với từng quy mô doanh nghiệp, từng giai đoạn chuyển đổi. Sự hỗ trợ từ chính sách tài chính không chỉ giúp các doanh nghiệp vượt qua rào cản tài chính mà còn khuyến khích họ đầu tư vào các giải pháp logistics xanh.
Trước những thách thức và cơ hội trong việc chuyển đổi sang logistics xanh, các doanh nghiệp và các cơ quan quản lý cần phối hợp chặt chẽ để xây dựng một môi trường kinh doanh thuận lợi và bền vững. Bằng cách kết hợp các giải pháp logistics xanh với chính sách hỗ trợ từ Chính phủ, các doanh nghiệp Việt Nam có thể hướng tới một tương lai phát triển bền vững và tích cực tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu.
https://www.vietnam.gov.vn/
https://customs.gov.vn/