Đã nửa thế kỷ trôi qua kể từ khi chiến tranh kết thúc, nhưng ký ức về những ngày tháng đầy biến cố và thử thách vẫn còn rõ ràng trong tâm trí của những người cựu binh Quảng Trị. Mặc dù cơ thể họ vẫn còn những vết thương chiến tranh đau nhức, tinh thần thép và trái tim can trường của họ vẫn là nguồn cảm hứng quý giá cho thế hệ trẻ ngày nay.
Tại vùng đất Vĩnh Linh, Quảng Trị, một nơi được biết đến với tên gọi “Lũy thép” trong kháng chiến chống Mỹ, chúng tôi đã có dịp gặp gỡ cựu binh Trần Bá Minh Xượng, người lính đã trải qua nhiều chiến trường đầy ác liệt. Ông Xượng nhập ngũ vào năm 1960 và hoạt động bí mật trong lòng địch tại Gia Lai trong suốt 15 năm. Những ký ức về đồng đội, về những ngày tháng chiến tranh khốc liệt vẫn còn hiện rõ trong tâm trí ông.
Ông Xượng nhớ lại: “Ngày đó, tôi lên đường với cái cuốc, cái xẻng thay súng đạn. Ai cũng không biết sợ chi hết, chỉ mong Tổ quốc sạch bóng thù”. May mắn trở về sau chiến tranh, nhưng cơ thể ông vẫn còn mang những mảnh đạn và di chứng của chất độc màu da cam.
Chúng tôi cũng có dịp gặp gỡ ông Võ Văn Hoãn, cựu binh từng tham gia trận đánh tại Thành cổ Quảng Trị. Ông Hoãn bị nhiễm chất độc da cam và vẫn còn những dấu tích tàn khốc của chiến tranh trên cơ thể. Ông nhớ lại: “Lúc đó mình không sợ gì hết, chỉ có một suy nghĩ là phải đánh để đất nước hòa bình, vì dân mà chiến đấu”. Một sự quả cảm và hy sinh như vậy là minh chứng sống động cho sự dũng cảm và niềm tin vào lý tưởng cao đẹp của thời kỳ kháng chiến.
Ông Trần Đình Liền, cựu binh từng chỉ huy xe tăng trong trận đánh Cửa Việt, Quảng Trị, vẫn giữ được phong thái dứt khoát của người chỉ huy năm xưa. Ông Liền nhập ngũ vào năm 1967 và trực tiếp điều khiển xe tăng xông pha giữa làn bom đạn. Đến nay, trên cơ thể ông vẫn còn nhiều mảnh đạn chưa thể lấy ra.
Ông Nguyễn Văn Minh, cựu binh từng bị trúng mảnh bom ở mắt, vẫn còn nhớ rõ ký ức về những người bạn cùng vào sinh ra tử. Ông Minh bật khóc khi nhớ lại: “Tôi nằm giữa hố bom, tưởng mình chết rồi. Cạnh tôi, anh em hy sinh hết cả. Một người bạn thân, trước khi mất đã nắm tay tôi nói: ‘Sống thay phần tao'”. Những câu chuyện như vậy khiến chúng ta không khỏi xúc động và thán phục sự hy sinh và tinh thần chiến đấu bất khuất của các cựu binh.
Những câu chuyện của các cựu binh Quảng Trị là minh chứng sống động cho sự hy sinh và lòng quả cảm của thế hệ cha anh. Trong hành trình tri ân của thế hệ trẻ hôm nay, sự xúc động hiện lên trong ánh mắt, trong từng lời thăm hỏi giản dị mà chan chứa nghĩa tình, tất cả như nhắn gửi rằng lòng biết ơn luôn mãi được khắc ghi trong tim.
Nhân dịp kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sỹ, báo Dân trí đã phối hợp với Bệnh viện 19-8 (Bộ Công an), Công ty Cổ phần Dược phẩm Pharmacity tổ chức chương trình khám sức khỏe và tặng quà cho các cựu chiến binh tại Quảng Trị. Chiến tranh đã lùi xa, nhưng những hy sinh của các thế hệ cha anh sẽ luôn được ghi nhớ và tôn vinh.