Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam vừa ban hành hướng dẫn mới về việc sắp xếp, tinh gọn và hợp nhất các hội quần chúng do Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ tại cấp tỉnh và cấp xã. Quá trình này cần đảm bảo các quyền và nghĩa vụ hợp pháp của các tổ chức hội theo quy định pháp luật, cũng như duy trì tính liên tục trong hoạt động và nhiệm vụ của các hội.
Việc sắp xếp các hội theo đơn vị hành chính mới được thực hiện dựa trên nguyên tắc giữ nguyên tên gọi của hội cấp tỉnh hoặc xã theo đơn vị hành chính mới, đặc biệt đối với các hội hoạt động trong cùng lĩnh vực và có cùng tên gọi. Trong trường hợp chỉ có một tỉnh hoặc xã có hội hoạt động trong lĩnh vực cụ thể, thì hội đó sẽ tiếp tục hoạt động theo đơn vị hành chính mới sau khi sáp nhập.
Bên cạnh đó, việc tinh gọn bộ máy tham mưu giúp việc sẽ được áp dụng đối với tất cả các hội quần chúng được Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ. Đối với cấp tỉnh, các hội như Hội Nhà báo, Hội Luật gia, Hội Chữ thập đỏ, Hội Nhà văn, Liên hiệp Khoa học và Kỹ thuật, Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật, Liên hiệp các tổ chức Hữu nghị, Liên minh Hợp tác xã, Đoàn Luật sư sẽ phải sắp xếp để không quá 2 bộ phận tham mưu giúp việc. Đối với các tổ chức hội khác, việc sắp xếp sẽ tập trung vào việc duy trì một văn phòng hội để tham mưu và giúp việc chung.
Về vấn đề hợp nhất các hội quần chúng, đối với các tổ chức hội không thể thống nhất về việc hợp nhất, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp tỉnh sẽ trình cấp có thẩm quyền cho phép hoạt động theo nguyên tắc tự nguyện, tự quản và tự đảm bảo kinh phí. Nhà nước sẽ chỉ hỗ trợ kinh phí khi giao nhiệm vụ cụ thể, thay vì giao ổn định hàng năm như hiện nay.
Ban Thường trực Ủy ban MTTQ cấp tỉnh sẽ căn cứ vào tình hình thực tiễn để tham mưu cho Ban Thường vụ tỉnh, thành ủy về việc sắp xếp và hợp nhất các tổ chức hội quần chúng có chức năng, nhiệm vụ, đối tượng, tính chất và nội dung hoạt động tương đồng. Điều này sẽ được thực hiện thông qua một trong hai phương án đã được đưa ra.
Về tài chính, trong năm 2025, nguồn ngân sách nhà nước sẽ được sử dụng theo dự toán đã được phê duyệt cho các hội. Từ năm 2026, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp tỉnh và cấp xã sẽ đóng vai trò là đầu mối chủ trì trong việc tập hợp, lập dự toán và trình cấp có thẩm quyền phê duyệt và phân bổ để các tổ chức hội quần chúng cùng cấp hoạt động.
Danh sách 30 hội do Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ cũng đã được ban hành, bao gồm các hội như Liên hiệp các hội Khoa học và kỹ thuật Việt Nam, Liên hiệp các tổ chức Hữu nghị Việt Nam, Liên hiệp các hội Văn học nghệ thuật Việt Nam, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Hội Nhà văn Việt Nam, Hội Nhà báo Việt Nam, Hội Luật gia Việt Nam, Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, Hội Chữ thập đỏ Việt Nam, Liên đoàn Luật sư Việt Nam và nhiều hội khác.
