Lật lại vấn từ sự kiện pháp lý quan trọng diễn ra hơn 15 năm trước, khi Luật An toàn thực phẩm được ban hành và có hiệu lực, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc tạo dựng khuôn khổ pháp lý cho công tác quản lý và kiểm soát chất lượng thực phẩm tại Việt Nam. Tuy nhiên, thực trạng hiện nay cho thấy vẫn còn nhiều thách thức và hạn chế cần được giải quyết nhằm nâng cao hiệu quả quản lý an toàn thực phẩm.
Sự chồng chéo và không rõ ràng trong phân công, phân cấp nhiệm vụ giữa các Bộ như Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Bộ Công Thương, đã gây ra nhiều khó khăn trong việc phối hợp và xử lý các vi phạm liên quan đến an toàn thực phẩm. Hệ thống quản lý an toàn thực phẩm tại cấp địa phương còn thiếu sự đồng bộ và đang cồng kềnh, trong khi nguồn lực về con người và kinh phí lại bị hạn chế. Điều này dẫn đến hoạt động thanh tra, kiểm tra chỉ mang tính hình thức, không đủ để răn đe và ngăn chặn hiệu quả các hành vi vi phạm.
Một điểm hạn chế nữa cần được nhấn mạnh là việc thiếu chú trọng vào công tác hậu kiểm. Hiện nay, các doanh nghiệp sau khi tự công bố hoặc đăng ký bản công bố sản phẩm hầu như không bị kiểm tra thường xuyên. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho thực phẩm kém chất lượng, hàng giả, hàng nhái len lỏi vào thị trường tiêu thụ, tiềm ẩn những nguy cơ đe dọa trực tiếp đến sức khỏe của người tiêu dùng.
Không dừng lại ở đó, tình trạng quảng cáo thổi phồng,夸张 công dụng của sản phẩm thực phẩm chức năng hoặc thực phẩm bổ sung cũng gây nên những hiểu lầm nghiêm trọng, ảnh hưởng đến quyền lợi và niềm tin của người tiêu dùng. Đây là những vấn đề cần được quan tâm và giải quyết kịp thời để bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng và đảm bảo trật tự, an toàn của thị trường.
Trước những bất cập và thách thức này, Bộ Y tế đang tích cực xây dựng dự thảo Luật An toàn thực phẩm (sửa đổi), với nhiều điểm mới hướng tới tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước trong lĩnh vực an toàn thực phẩm. Dự thảo đề xuất tăng cường công tác hậu kiểm, minh bạch hóa trách nhiệm của các cá nhân, tổ chức trong toàn bộ chuỗi sản xuất, kinh doanh thực phẩm. Đồng thời, dự thảo cũng bổ sung các hành vi bị cấm trong quảng cáo thực phẩm trên môi trường trực tuyến, nhằm ngăn chặn những thông tin sai lệch, gây hiểu lầm cho người tiêu dùng.
Đáng chú ý, dự thảo luật sửa đổi đề xuất tăng mức phạt đối với các hành vi vi phạm, lên tới 200 triệu đồng đối với cá nhân và 400 triệu đồng đối với tổ chức. Việc tăng cường các chế tài, nâng cao mức xử phạt nhằm răn đe và ngăn chặn hiệu quả các hành vi vi phạm, đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật.
Mục tiêu của việc sửa đổi Luật An toàn thực phẩm lần này là tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước, cải cách các thủ tục hành chính, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người tiêu dùng và đảm bảo an toàn sức khỏe cho cộng đồng. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh thị trường thực phẩm đang ngày càng trở nên phức tạp, với nhiều thách thức và nguy cơ tiềm ẩn đối với sức khỏe con người.
Tổng cục Thống kê cũng như các cơ quan chức năng khác cần tăng cường phối hợp, đồng thời kêu gọi sự tham gia tích cực của cộng đồng trong việc giám sát và đảm bảo an toàn thực phẩm. An toàn thực phẩm không chỉ là vấn đề sức khỏe, mà còn liên quan đến niềm tin và chất lượng cuộc sống của mỗi người dân.
