Ngày 1/8, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã công bố mạng lưới các trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 tại Hà Nội. Sự kiện này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc triển khai Đề án Phát triển hệ thống trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 đến năm 2030 của Chính phủ.

Trong khu vực phía Bắc, đã có 7 mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc được thành lập, bao gồm: Mạng lưới Trung tâm đào tạo xuất sắc về công nghệ sinh học trong công nghiệp và y sinh; Mạng lưới Trung tâm đào tạo xuất sắc về công nghệ sinh học về trí tuệ nhân tạo và công nghiệp bán dẫn; Mạng lưới Trung tâm đào tạo xuất sắc về công nghệ giao thông và hạ tầng tiên tiến, thông minh; Mạng lưới Trung tâm đào tạo xuất sắc về vật liệu mới và công nghệ xây dựng; Mạng lưới Trung tâm đào tạo xuất sắc về công nghệ sinh học trong nông nghiệp; Mạng lưới Trung tâm đào tạo xuất sắc về công nghệ giao thông; và Mạng lưới Trung tâm đào tạo xuất sắc về công nghệ mạng thế hệ sau, an ninh mạng thông minh và truyền thông đa phương tiện.

Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Bách khoa Hà Nội, Trường Đại học Giao thông Vận tải, Trường Đại học Xây dựng Hà Nội, Đại học Thái Nguyên, Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải và Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông là những cơ sở giáo dục đại học chủ trì các mạng lưới này.

Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Văn Phúc khẳng định việc hình thành các mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc là minh chứng cho chiến lược phát triển dựa trên hợp tác toàn diện giữa nhà trường, doanh nghiệp và Nhà nước. Điều này sẽ tạo ra nền tảng quan trọng để Việt Nam bứt phá trong đào tạo nhân lực công nghệ cao phục vụ quá trình chuyển đổi số.

Việc thành lập các trung tâm đào tạo xuất sắc này cũng thể hiện sự nỗ lực của Chính phủ trong việc nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu khoa học, đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động và góp phần vào sự phát triển bền vững của đất nước.

Trong thời gian tới, các trung tâm đào tạo xuất sắc này sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc đào tạo và phát triển nguồn nhân lực công nghệ cao, phục vụ cho quá trình chuyển đổi số và phát triển kinh tế – xã hội của đất nước.

Để biết thêm thông tin về các trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0, vui lòng truy cập vào trang web của Bộ Giáo dục và Đào tạo để có được thông tin chính xác và cập nhật nhất.

Chính phủ Việt Nam đã chính thức ban hành Quyết định 347 vào tháng 2 năm 2025, phê duyệt Đề án phát triển hệ thống trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 đến năm 2030. Mục tiêu chiến lược của đề án là xây dựng ít nhất 1 hoặc 2 mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng trong từng lĩnh vực công nghệ ưu tiên của công nghiệp 4.0.

Đặc biệt, trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, công nghiệp bán dẫn và công nghệ sinh học, đề án đặt mục tiêu hình thành ít nhất 2 hoặc 3 mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng trải rộng trên ba miền Bắc – Trung – Nam. Mỗi mạng lưới sẽ được dẫn dắt bởi một cơ sở giáo dục đại học có thế mạnh, phối hợp với ít nhất 5 cơ sở giáo dục đại học khác và một số doanh nghiệp trong nước và nước ngoài tham gia.

Mỗi mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng sẽ tổ chức ít nhất 1 chương trình xuất sắc về đào tạo thích ứng, đào tạo lại, đào tạo nâng cao, đào tạo chuyên sâu cho phát triển nguồn nhân lực trong một số lĩnh vực công nghệ ưu tiên của công nghiệp 4.0. Điều này nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về nguồn nhân lực chất lượng cao trong thời kỳ hội nhập toàn cầu.

Một trong những mục tiêu quan trọng của đề án là thu hút ít nhất 100 nhà khoa học và chuyên gia giỏi là người Việt Nam ở nước ngoài và người nước ngoài tham gia giảng dạy, nghiên cứu khoa học trong các cơ sở giáo dục đại học ở Việt Nam. Điều này không chỉ giúp nâng cao chất lượng đào tạo mà còn thúc đẩy sự phát triển của nghiên cứu khoa học và công nghệ tại Việt Nam.

Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chọn 13 cơ sở giáo dục đại học để dẫn dắt các trung tâm đào tạo xuất sắc, tài năng về công nghệ ở 9 lĩnh vực. Những cơ sở giáo dục đại học này sẽ đóng vai trò là hạt nhân của mạng lưới, đóng góp vào sự phát triển bền vững của hệ thống trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0.

PGS.TS Nguyễn Hoàng Long, Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải, cho biết trường đã thiết lập được một mạng lưới quy mô lớn với 12 cơ sở giáo dục đại học uy tín và 2 viện nghiên cứu chuyên ngành, cùng với các doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghệ, xây dựng và giao thông. Trường sẽ chủ trì và phối hợp với các đơn vị trong mạng lưới thiết kế các chương trình đào tạo xuất sắc tài năng, tích hợp trí tuệ nhân tạo, IoT, dữ liệu lớn, công nghệ vật liệu mới và năng lượng xanh vào chương trình đào tạo và giáo trình giảng dạy.

Đề án phát triển hệ thống trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 đến năm 2030 đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu khoa học tại Việt Nam, hướng tới đáp ứng nhu cầu của cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư. Qua đó, Việt Nam kỳ vọng sẽ tạo ra một thế hệ nhân lực chất lượng cao, sẵn sàng đáp ứng thách thức và cơ hội trong thời kỳ hội nhập toàn cầu.

Việc triển khai Dự án 8 ‘Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em’ tại Tuyên Quang đã đạt được những kết quả tích cực trong việc hỗ trợ phụ nữ phát triển kinh tế. Thông qua dự án, các cấp Hội Phụ nữ đã hỗ trợ 52 tổ nhóm sinh kế và hợp tác xã do phụ nữ làm chủ ứng dụng công nghệ 4.0 trong sản xuất và kết nối thị trường.

Các hoạt động hỗ trợ bao gồm tổ chức 55 hội nghị tập huấn cho 1.700 người tham gia về hỗ trợ ứng dụng khoa học công nghệ 4.0 nâng cao quyền năng kinh tế cho tổ, nhóm sinh kế. Nhờ đó, nhiều hội viên phụ nữ đã có thể nâng cao thu nhập, tạo việc làm và vươn lên làm giàu bền vững. Các mô hình sinh kế ứng dụng công nghệ 4.0 đã giúp các sản phẩm của hội viên phụ nữ tiếp cận được với thị trường rộng lớn hơn thông qua sàn thương mại điện tử, từ đó tăng doanh thu và cải thiện đời sống.

Một ví dụ điển hình là Hợp tác xã (HTX) Nông sản Dầu Lạc Đồng Yên, xã Đồng Yên. Với sự hỗ trợ từ các cấp Hội Phụ nữ, HTX đã ứng dụng công nghệ 4.0 trong sản xuất và kết nối thị trường, giúp sản phẩm dầu lạc của họ được bán đi các tỉnh, thành cả nước thông qua chiếc điện thoại thông minh. Chị Mạc Thị Miến, HTX Nông sản Dầu Lạc Đồng Yên cho biết, trước đây họ chỉ chờ thương lái đến mua trực tiếp, nhưng nay đã có thể bán hàng online và tiếp cận chuyển đổi số để quảng bá, phát triển sản phẩm.

Tương tự, chị Phạm Thị Hồng, Giám đốc HTX Nông nghiệp hữu cơ Hồng Phát, xã Kim Bình, đã mạnh dạn phát triển các sản phẩm nông nghiệp hữu cơ nhờ sự hỗ trợ từ các cấp Hội Phụ nữ. Sản phẩm trà túi lọc đậu đen xanh lòng của HTX đạt OCOP 4 sao năm 2021 và năm 2022 được UBND tỉnh Tuyên Quang công nhận là sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu của tỉnh. Hiện, HTX tạo việc làm cho 6 lao động tại xưởng, mức lương từ 6-8 triệu đồng/người/tháng và doanh thu trên 4 tỷ đồng/năm.

Các cấp Hội Phụ nữ tại Tuyên Quang đã và đang tiếp tục hỗ trợ các tổ nhóm sinh kế và hợp tác xã do phụ nữ làm chủ trong việc ứng dụng công nghệ 4.0, nhằm nâng cao quyền năng kinh tế và giúp phụ nữ vươn lên làm giàu bền vững.

Xã Xuân Vân đã có những bước tiến đáng kể trong việc xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu, với thôn Khuôn Thống là một trong những điển hình. Là thôn đầu tiên được công nhận là thôn thông minh, Khuôn Thống đã không ngừng nỗ lực để đạt được các tiêu chí khắt khe của mô hình này.

Một trong những yếu tố quan trọng đã giúp Khuôn Thống đạt được mục tiêu này là việc ứng dụng công nghệ 4.0 vào đời sống, sản xuất và kinh doanh. Sự phát triển của công nghệ thông tin đã giúp người dân thay đổi tư duy và nâng cao thu nhập. Việc áp dụng công nghệ thông tin vào quản lý và điều hành đã giúp giảm thiểu thời gian và công sức trong việc thông báo và triển khai công việc.

Trưởng thôn Nguyễn Năng Thuận cho biết, trước đây, việc thông báo về các cuộc họp và công việc đòi hỏi phải trực tiếp đến từng nhà, nhưng giờ đây, thôn đã lập một nhóm Zalo chung, giúp việc thông báo và trao đổi thông tin trở nên dễ dàng hơn. Hơn nữa, thôn cũng đã lắp đặt hệ thống loa truyền thanh thông minh, giúp người dân tiếp cận thông tin một cách dễ dàng và nhanh chóng.

Hiện nay, 100% hộ gia đình tại Khuôn Thống đã được thông tin và tuyên truyền về chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách pháp luật của nhà nước. Điều này đã giúp người dân nâng cao nhận thức và tham gia tích cực vào các hoạt động của thôn.

Khuôn Thống có 310 ha cây ăn quả, chủ yếu là bưởi và na. Trước đây, người dân phải tự tìm mối bán buôn và bán lẻ tại các chợ đầu mối. Tuy nhiên, từ khi mạng Internet phát triển, người dân đã biết tận dụng sức mạnh công nghệ để quảng bá sản phẩm trên các sàn thương mại điện tử và ứng dụng công nghệ livestream.

Chị Nguyễn Thị Nhung, thôn Khuôn Thống, cho biết: 2 năm nay, chị đã tập trung livestream bán bưởi trước mỗi vụ thu hoạch. Việc này đã giúp chị và nhiều người dân khác trong thôn thuận lợi hơn trong việc kinh doanh và buôn bán.

Thôn Khuôn Thống đã có hơn chục hộ nông dân thường xuyên livestream bán nông sản. Trong mỗi hộ, đều có ít nhất 1 người có điện thoại di động 3G/4G và 100% gia đình có truy cập internet cáp quang.

Để thuận lợi cho người dân, thôn đã thành lập tổ công nghệ số, giúp tuyên truyền, hướng dẫn và trợ giúp người dân thực hiện dịch vụ công trực tuyến. Tổ cũng hướng dẫn người dân cài đặt các phần mềm ứng dụng để trao đổi trên môi trường mạng.

Thu nhập bình quân của người dân Khuôn Thống đạt trên 72 triệu đồng/người/năm, mức cao nhất nhì xã Xuân Vân. Điều này cho thấy, việc ứng dụng công nghệ thông tin và thay đổi thói quen, tư duy sản xuất của người nông dân đã đạt được những kết quả quan trọng.

Từ kết quả của thôn thông minh Khuôn Thống, xã Xuân Vân đang tập trung nghiên cứu và xây dựng chương trình du lịch nông nghiệp đặc thù của thôn và các thôn có điều kiện tương ứng theo hướng du lịch thông minh. Mục tiêu là kích hoạt tính đa giá trị trong phát triển làng thông minh gắn với xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu tại địa phương, nhằm tiếp tục nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.