Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong công việc đã trở thành xu hướng tại nhiều doanh nghiệp trên toàn cầu. Theo khảo sát của McKinsey, các doanh nghiệp lớn đang dẫn đầu trong việc áp dụng AI để tạo ra giá trị và thay đổi cơ cấu tổ chức. Tại Việt Nam, nhiều doanh nghiệp cũng đã bắt đầu sử dụng AI để nâng cao hiệu quả công việc.

Tuy nhiên, để việc sử dụng AI không bị gắn mác là ‘lười’ hay ‘thiếu hiệu quả’, doanh nghiệp cần đồng hành và hỗ trợ người lao động trong quá trình áp dụng công nghệ này. Chị Nguyễn Trâm Anh, giám đốc tăng trưởng tại Cogover, cho rằng chủ doanh nghiệp muốn AI có thể đẩy nhanh tốc độ và hiệu quả các tác vụ của nhân viên, đồng thời giúp tóm tắt tình hình kinh doanh và dự đoán nhu cầu của khách hàng.

Anh Lê Anh Tú, nhà sáng lập kiêm CEO của iGEM, cho rằng việc ứng dụng AI vào công việc là điều nên làm, đặc biệt trong lĩnh vực sáng tạo. Tuy nhiên, để kiểm soát chất lượng và đưa ra hướng dẫn sử dụng hiệu quả, chủ doanh nghiệp cần tiếp cận dưới góc độ khuyến khích sử dụng AI.

Theo khảo sát của McKinsey, 27% người được khảo sát tại các tổ chức đã triển khai AI trả lời nhân viên của họ kiểm tra toàn bộ nội dung được tạo ra bởi gen AI trước khi sử dụng. Một số vị trí mới liên quan đến quản trị các nguy cơ đang trở thành một phần trong quy trình triển khai AI của doanh nghiệp.

Chị Trâm Anh cho biết doanh nghiệp của chị đề xuất cho mỗi nhân viên có một tài khoản ChatGPT Plus để hỗ trợ công việc, nhưng đồng thời cũng đưa ra chuẩn hóa, hướng dẫn để nhân viên có thể đề xuất câu lệnh cho AI một cách hiệu quả hơn. “Phải chuẩn hóa ngay từ đầu vào thì việc dùng AI mới hiệu quả”, chị Trâm Anh nhấn mạnh.

Nhà triết học kiêm nhà nghiên cứu tâm lý học Frank Martela cho rằng AI có thể góp phần gia tăng cảm giác ý nghĩa trong công việc, vì công cụ này tạo điều kiện để con người tập trung vào những nhiệm vụ sáng tạo và tối ưu hơn. “Càng để AI xử lý những công việc nhàm chán, lặp lại, chúng ta càng có thể tập trung vào những điều thú vị, sáng tạo và đầy thử thách”, ông Martela nói.

Như vậy, việc ứng dụng AI trong công việc không chỉ giúp tăng hiệu quả mà còn giúp doanh nghiệp tạo ra giá trị và thay đổi cơ cấu tổ chức. Tuy nhiên, để đạt được điều này, doanh nghiệp cần có sự chuẩn bị và hỗ trợ người lao động trong quá trình áp dụng công nghệ này.

Trong bối cảnh công nghệ đang phát triển không ngừng, robot hình người đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của con người. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích mà robot hình người mang lại, cũng có những rủi ro tiềm ẩn mà chúng ta không thể bỏ qua. Mới đây, một trường hợp đã đặt ra câu hỏi về trách nhiệm khi một robot hình người bị hacker can thiệp để đột nhập vào nhà.

Robot hình người đang trở thành xu hướng công nghệ được nhiều quốc gia đẩy mạnh, đặc biệt là Trung Quốc. Với lời hứa hẹn cách mạng hóa ngành dịch vụ, chăm sóc y tế và sản xuất, những cỗ máy này được kỳ vọng sẽ trở thành trợ thủ đắc lực của con người. Tuy nhiên, khi công nghệ ngày càng tiến gần hơn đến đời sống, những rủi ro tiềm ẩn cũng cần được đặt lên bàn cân.

Có nhiều mối lo ngại lớn xung quanh robot hình người. Thứ nhất, rủi ro từ phần cứng và phần mềm. Dù được trang bị trí tuệ nhân tạo (AI) tiên tiến, robot vẫn là một cỗ máy, chúng có thể bị ‘đơ’, lag hoặc thậm chí hỏng hóc theo thời gian. Các cảm biến, bộ xử lý và camera có thể suy giảm hiệu năng, trong khi phần mềm điều khiển không tránh khỏi những lỗi logic.

Thứ hai, khó kiểm soát lỗi tuyệt đối. Dù các nhà sản xuất trang bị hệ thống kiểm tra lỗi và giới hạn hành vi, không ai dám chắc mọi robot đều an toàn 100%. Điều này tương tự điện thoại thông minh, dù được sản xuất hàng loạt với tiêu chuẩn cao, lỗi phần mềm hoặc phần cứng vẫn xảy ra.

Thứ ba, nguy cơ bị lợi dụng – cửa sau và kiểm soát từ xa. Nếu điện thoại bị hack, người dùng có thể mất tiền hoặc dữ liệu. Nhưng nếu robot hình người bị chiếm quyền điều khiển, hậu quả có thể là mất mạng. Mối lo lớn hơn nằm ở việc các quốc gia sản xuất có thể cài đặt ‘cửa sau’ trong phần cứng hoặc AI. Trong trường hợp xung đột, những robot này có thể bị biến thành công cụ gián điệp hoặc thậm chí là vũ khí.

Thứ tư, khó xác định trách nhiệm pháp lý. Khi robot gây tai nạn, ai sẽ là người chịu trách nhiệm? Nhà sản xuất, nhà cung cấp phần mềm, đơn vị phân phối hay chính người sử dụng? Pháp luật hiện tại vẫn chưa bắt kịp tốc độ phát triển của robot, đặc biệt là những mẫu tích hợp AI tự học. Việc xác định lỗi và bồi thường sẽ trở thành bài toán phức tạp.

Để giảm thiểu rủi ro, cần thiết lập các tiêu chuẩn quốc tế về đạo đức AI, kiểm định an toàn và bắt buộc cập nhật bảo mật định kỳ. Phát triển hệ thống giám sát độc lập để tránh nguy cơ bị ‘cài bom hẹn giờ’. Hoàn thiện khung pháp lý xác định trách nhiệm khi robot gây hậu quả nghiêm trọng.

Robot hình người là một bước tiến vĩ đại của nhân loại, nhưng không nên chỉ nhìn vào tiện ích mà bỏ qua hiểm họa tiềm tàng. Nếu không có sự chuẩn bị từ sớm, một ngày nào đó, chính cỗ máy bạn tin tưởng có thể trở thành mối đe dọa khôn lường.

…