Chính sách cấm dần xe máy chạy xăng tại Hà Nội và các thành phố lớn khác đang đối mặt với thách thức lớn về sự đồng thuận của người dân. Việc chuyển đổi sang phương tiện xanh không chỉ là bài toán kỹ thuật, công nghệ hay tài chính, mà còn là bài toán xã hội đòi hỏi sự chuẩn bị bài bản, minh bạch và đồng hành giữa chính quyền, doanh nghiệp và người dân.

Từ năm 2017, Hà Nội đã thông qua Đề án hạn chế xe máy đến năm 2030, nhưng tiến độ triển khai còn chậm. Sự thiếu quyết liệt trong thời gian qua đã dẫn đến việc khi chỉ thị 20 ra đời, với thời hạn gấp rút 12 tháng, đã gây ra nhiều lo ngại về tính khả thi. Người dân lo lắng về việc thiếu hạ tầng giao thông công cộng, trạm sạc xe điện và chi phí cao của xe điện.

Do đó, chính sách tốt đến đâu nhưng nếu không có sự tham gia và đồng thuận của người dân cũng sẽ rất khó để tìm thấy sự thành công. Hà Nội cần học hỏi từ các thành phố khác trên thế giới như London, Amsterdam và Thâm Quyến, nơi đã biến chính sách xanh thành câu chuyện của dân chúng.

Để triển khai chính sách thành công, Hà Nội cần tập trung vào việc xây dựng hạ tầng, hỗ trợ tài chính thiết thực và truyền thông để khiến người dân thấy mình là nhân vật chính trong hành trình chuyển đổi xanh. Việc xây dựng hạ tầng giao thông công cộng đồng bộ và hiện đại, cùng với việc hỗ trợ tài chính cho người dân trong việc chuyển đổi sang phương tiện xanh sẽ giúp giảm thiểu sự phản đối và tăng cường sự đồng thuận.

Ngoài ra, việc truyền thông và giáo dục người dân về lợi ích của việc chuyển đổi sang phương tiện xanh cũng là một yếu tố quan trọng. Người dân cần được cung cấp thông tin chính xác và đầy đủ về chính sách, cũng như được hỗ trợ trong việc chuyển đổi sang phương tiện xanh.

Tóm lại, việc triển khai chính sách cấm dần xe máy chạy xăng tại Hà Nội và các thành phố lớn khác đòi hỏi sự chuẩn bị bài bản, minh bạch và đồng hành giữa chính quyền, doanh nghiệp và người dân. Với sự tập trung vào xây dựng hạ tầng, hỗ trợ tài chính thiết thực và truyền thông, Hà Nội có thể triển khai chính sách thành công và biến chính sách xanh thành câu chuyện của dân chúng.

Sở Xây dựng Hà Nội vừa đề xuất hàng loạt biện pháp nhằm hạn chế và tiến tới cấm xe máy chạy xăng, diesel trên địa bàn thành phố. Trong dự thảo Nghị quyết về chuyển đổi phương tiện xanh và phát triển hệ thống trạm sạc, thành phố sẽ tiến hành thí điểm hạn chế xe máy xăng từ ngày 1/1/2026 đến 30/6/2026.

Sau giai đoạn thí điểm, thành phố sẽ triển khai việc cấm xe máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong Vành đai 1 từ ngày 1/7/2026 và trong Vành đai 2 từ ngày 1/1/2028. Đối với ô tô cá nhân dùng xăng/diesel, thành phố sẽ áp dụng biện pháp hạn chế trong Vành đai 2 từ ngày 1/1/2028 và mở rộng ra Vành đai 3 từ ngày 1/1/2030.

Thành phố cũng đặt mục tiêu từ năm 2035 đến 2050, sẽ hạn chế xe cơ giới không phải phương tiện xanh theo từng cấp độ. Để khuyến khích người dân chuyển đổi sang phương tiện xanh, Hà Nội đề xuất hỗ trợ trực tiếp cho người dân. Cụ thể, những người có xe máy chạy xăng hoặc diesel đăng ký trước thời điểm nghị quyết có hiệu lực sẽ nhận được hỗ trợ 3 triệu đồng/xe đối với cá nhân, 4 triệu đồng/xe đối với hộ cận nghèo và 5 triệu đồng/xe đối với hộ nghèo.

Thành phố cũng sẽ hỗ trợ vay vốn ưu đãi với lãi suất từ 3-5%/năm và miễn 100% lệ phí trước bạ và lệ phí đăng ký biển số đối với phương tiện giao thông xanh. Bên cạnh đó, thành phố sẽ thu phí lưu thông và điều chỉnh giá dịch vụ trông giữ đối với xe phát thải gây ô nhiễm.

UBND thành phố yêu cầu phải có tối thiểu 10% chỗ đỗ xe tại công trình hiện hữu có trụ sạc trước cuối năm 2026 và tối thiểu 30% chỗ đỗ tại dự án mới phải có trụ sạc. Đây là một phần trong nỗ lực của thành phố nhằm giảm thiểu ô nhiễm không khí và khuyến khích sử dụng phương tiện giao thông thân thiện với môi trường.

Theo thống kê, 56,1% ô nhiễm không khí tại Hà Nội đến từ khoảng 7 triệu xe máy chưa được kiểm soát khí thải và 800.000 ô tô chạy bằng xăng dầu. Riêng trong khu vực Vành đai 1, số lượng xe máy lên tới 450.000 và dân số trong khu vực này khoảng 600.000.

Việc hạn chế và tiến tới cấm xe máy chạy xăng, diesel trên địa bàn thành phố Hà Nội được xem là một giải pháp quan trọng nhằm giảm thiểu ô nhiễm không khí và bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, việc triển khai các biện pháp này cũng đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng và sự hỗ trợ từ các cơ quan chức năng cũng như người dân.