Ngày 29-7-2025, tại Hà Nội, Tạp chí Kinh tế Việt Nam – VnEconomy – Vietnam Economic Times đã tổ chức thành công diễn đàn “Công nghệ năng lượng trong kỷ nguyên mới”. Sự kiện này đã quy tụ hơn 150 đại biểu đến từ các ban, bộ, ngành, viện, trường đại học, hiệp hội và doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực năng lượng.

Diễn đàn diễn ra trong bối cảnh Việt Nam đang đối mặt với những thách thức lớn về an ninh năng lượng. Nhu cầu năng lượng, đặc biệt là điện năng, dự kiến sẽ tiếp tục tăng trưởng ở mức 8-10% mỗi năm trong những năm tới. Điều này nhằm đáp ứng mục tiêu phát triển kinh tế và phấn đấu trở thành quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045.

Tại diễn đàn, ông Tạ Đình Thi, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, nhấn mạnh rằng việc chuyển đổi sang năng lượng tái tạo và áp dụng công nghệ hiện đại không còn là lựa chọn mà là “con đường tất yếu”. Điều này xuất phát từ bối cảnh Việt Nam đang đối mặt với nhu cầu năng lượng ngày càng cao để phục vụ cho phát triển kinh tế, đồng thời cam kết đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Đồng quan điểm, TSKH Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA), đánh giá cao vai trò của khoa học và công nghệ. Ông coi đây là “quốc sách hàng đầu” và “động lực quan trọng nhất” để phát triển kinh tế – xã hội nói chung và trong lĩnh vực năng lượng nói riêng. Để giải quyết những thách thức lớn đến từ nhu cầu tăng trưởng và yêu cầu giảm phát thải, ông Phan Xuân Dũng khẳng định: “Khoa học và công nghệ chính là chìa khóa để giải quyết đồng bộ các thách thức, biến khó khăn thành cơ hội phát triển mới”.

Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách quan trọng trong lĩnh vực này. Nghị quyết số 55-NQ/TW của Bộ Chính trị về định hướng chiến lược phát triển năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, cùng với Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Quy hoạch điện VIII), đã đặt ra mục tiêu phát triển mạnh các nguồn năng lượng tái tạo. Cụ thể, Quy hoạch điện VIII đặt mục tiêu tỷ lệ năng lượng tái tạo (không bao gồm thủy điện) phục vụ sản xuất điện đạt khoảng 28-36% vào năm 2030. Định hướng đến năm 2050, tỷ lệ năng lượng tái tạo sẽ lên đến 74-75%. Những mục tiêu này không chỉ thể hiện sự quyết tâm của Việt Nam trong việc chuyển dịch sang năng lượng sạch mà còn góp phần hiện thực hóa cam kết về giảm phát thải carbon của đất nước.

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng vừa có buổi làm việc với lãnh đạo thành phố Đà Nẵng nhằm triển khai Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Tại buổi làm việc, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đã gợi ý Đà Nẵng nên tập trung vào khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số với mục tiêu xuất khẩu.

Ông Hồ Quang Bửu, Phó chủ tịch UBND TP Đà Nẵng, cho biết thành phố đã xây dựng kế hoạch hành động và lồng ghép nội dung vào các chương trình phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Đến nay, Đà Nẵng đã hoàn thành 42,7% nhiệm vụ Trung ương giao và nằm trong nhóm 5 địa phương dẫn đầu. Thành phố cũng kiến nghị 10 giải pháp, bao gồm mở rộng sandbox, lập Trung tâm Hỗ trợ khởi nghiệp quốc gia, đầu tư hạ tầng trọng điểm, triển khai Internet vệ tinh, hỗ trợ công nghệ chiến lược, đưa ba sáng kiến vào danh mục quốc gia, hoàn thiện pháp lý đô thị thông minh, mở rộng visa ưu đãi cho chuyên gia, phát triển kinh tế số và xây dựng sàn tín chỉ carbon.

Trong năm 2024, tổng doanh thu toàn ngành công nghệ – thông tin thành phố Đà Nẵng đạt 39.888 tỷ đồng, tăng 9,07% so với năm 2023. Kim ngạch xuất khẩu phần mềm đạt 165 triệu USD, tăng 11,6% so với năm 2023. Kinh tế số đã đóng góp 20,69% GRDP thành phố.

Bí thư Thành ủy Nguyễn Văn Quảng khẳng định Đà Nẵng coi khoa học công nghệ, khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo là nền tảng bền vững. Địa phương đã hoàn thiện thể chế, đầu tư hạ tầng số và thu hút nhân lực chất lượng cao.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng ghi nhận tinh thần tiên phong, quyết liệt của thành phố Đà Nẵng trong việc thực hiện các định hướng lớn về khoa học, công nghệ và chuyển đổi số. Ông nhấn mạnh rằng Đà Nẵng đầu tư vào khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là phải nghĩ đến xuất khẩu và đây sẽ là ngành xuất khẩu chính của thành phố.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cũng gợi ý Đà Nẵng nên áp dụng tinh thần ‘Khoán 10’ trong Nghị quyết 57, đó là việc quản lý theo mục tiêu, trao quyền tự chủ, chấp nhận rủi ro và đánh giá theo hiệu quả tổng thể. Người làm khoa học được hưởng lợi chính đáng từ thành quả, giàu lên chính đáng, qua đó giải phóng sức sáng tạo.

Bộ trưởng cam kết đồng hành, trực tiếp cử cán bộ Trung ương về làm việc tại Đà Nẵng, tạo điều kiện để thành phố thực hiện thành công Nghị quyết 57 và coi đây là mô hình thí điểm để nhân rộng cả nước. https://vietnamnet.vn/boi-canh-phat-trien-khoa-hoc-cong-nghe-doi-moi-sang-tao-chuyen-doi-so-tai-da-nang-1952403.html

Trong 6 tháng đầu năm 2025, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) đã đạt được nhiều thành tựu nổi bật trong các lĩnh vực khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Tại Hội nghị sơ kết kết quả hoạt động khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong 6 tháng đầu năm 2025, Thứ trưởng Phạm Đức Long đã nhấn mạnh rằng Bộ đã nỗ lực vượt qua những thách thức, đặc biệt là việc kiện toàn tổ chức bộ máy sau hợp nhất để triển khai đồng bộ các mặt công tác.

Một trong những điểm sáng nổi bật trong 6 tháng đầu năm là Bộ đã trình Quốc hội thông qua 5 dự án luật quan trọng, bao gồm Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo; Luật Công nghiệp công nghệ số; Luật sửa đổi, bổ sung Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật; Luật sửa đổi, bổ sung Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa; và Luật Năng lượng nguyên tử (sửa đổi). Đây là những bước tiến quan trọng nhằm hoàn thiện khung pháp lý cho sự phát triển của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo tại Việt Nam.

Về kinh tế số, Bộ đã ghi nhận sự tăng trưởng đáng kể với kinh tế số chiếm 18,72% GDP, tăng 10% so với cùng kỳ năm trước. Lĩnh vực Bưu chính – Viễn thông cũng ghi nhận sự tăng trưởng mạnh với doanh thu tăng 12,8%, tốc độ mạng dẫn đầu khu vực và tỷ lệ ứng dụng IPv6 đạt 65%, vào top 10 thế giới. Những con số này cho thấy sự nỗ lực của Bộ trong việc thúc đẩy chuyển đổi số và phát triển công nghệ thông tin.

Ngoài ra, Việt Nam đã xếp hạng 44/133 trong GII 2024, tăng 2 bậc so với năm 2023. Sàn giao dịch công nghệ Việt Nam cũng đã được ra mắt, nâng tổng số sàn công nghệ đang hoạt động trên cả nước lên 24 sàn. Đây là những thành tựu quan trọng trong việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo và phát triển hệ sinh thái công nghệ.

Bộ KH&CN cũng đã hoàn thiện thể chế, kiến tạo chính sách đồng bộ, trình Chính phủ ban hành Nghị định số 55/2025/NĐ-CP quy định chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức. Đồng thời, Bộ đã phân cấp 78 nhiệm vụ, phân định thẩm quyền 6 nhiệm vụ từ cấp huyện xuống xã và lên tỉnh. Những bước tiến này cho thấy sự quyết tâm của Bộ trong việc cải thiện môi trường làm việc và nâng cao hiệu quả quản lý.

Trong 6 tháng cuối năm 2025, Bộ sẽ tiếp tục trình Chính phủ xây dựng và sửa đổi các dự án luật, triển khai Chương trình Quốc gia phát triển công nghệ và công nghiệp chiến lược, tổ chức thành công Đại hội đại biểu Đảng bộ Bộ KH&CN nhiệm kỳ 2025–2030. Với những thành tựu đã đạt được và kế hoạch cụ thể cho thời gian tới, Bộ KH&CN đang thể hiện sự quyết tâm trong việc thúc đẩy sự phát triển của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo tại Việt Nam.

Chuyển đổi số trong bối cảnh sáp nhập tỉnh Đồng Tháp: Thách thức và cơ hội

Sau khi tỉnh Tiền Giang và Đồng Tháp hợp nhất thành tỉnh Đồng Tháp từ ngày 1-7-2025, chuyển đổi số được xác định là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt, vừa là giải pháp công nghệ, vừa là đột phá trong xây dựng nền hành chính hiện đại, gần dân, vì dân. Tuy nhiên, để chuyển đổi số thực sự đi vào cuộc sống, yếu tố con người đóng vai trò then chốt. Chuyển đổi tư duy, thay đổi phong cách làm việc và hình thành năng lực phục vụ số là điều kiện tiên quyết để tiến trình chuyển đổi số thành công.

Vận hành thống nhất hạ tầng số

Theo đồng chí Lê Quang Khôi, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ (KH&CN) tỉnh Đồng Tháp, sau khi sáp nhập, Sở được giao trọng trách lớn trong việc tham mưu Tỉnh ủy, UBND tỉnh triển khai các nhiệm vụ chuyển đổi số. Sở KH&CN đã chủ động rà soát toàn bộ hạ tầng, đánh giá tính tương thích của các phần mềm đang vận hành và tham mưu lựa chọn các giải pháp công nghệ tối ưu.

Đào tạo nhân lực – bồi dưỡng con người đi trước, công nghệ theo sau

Chuyển đổi số không thể thành công nếu thiếu đội ngũ cán bộ, công chức có năng lực công nghệ và thái độ phục vụ hiện đại. Sở KH&CN tỉnh Đồng Tháp đã tổ chức hàng loạt chương trình đào tạo, tập huấn bài bản về phần mềm quản lý văn bản, điều hành và hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính. Bên cạnh kỹ thuật, kỹ năng mềm và văn hóa phục vụ số cũng được đưa vào nội dung tập huấn bắt buộc.

Nhận diện thách thức – bảo đảm an toàn, ổn định cho tiến trình số hóa

Dù đã đạt được nhiều kết quả tích cực, quá trình chuyển đổi số sau sáp nhập vẫn đang đối mặt với một số hạn chế, nhất là ở tuyến xã, phường. Sở KH&CN tỉnh Đồng Tháp đã chủ động đề xuất mở các lớp đào tạo ngắn hạn chuyên đề về kỹ năng công nghệ thông tin và an toàn thông tin. Xây dựng kế hoạch đào tạo văn bằng 2 công nghệ thông tin cho công chức các xã, phường nhằm chuẩn hóa đội ngũ trong giai đoạn tới.

Kết luận

Chuyển đổi số sau sáp nhập tỉnh là một tiến trình tổ chức lại cả hệ thống quản trị hiện đại. Trong tiến trình ấy, công nghệ là công cụ – con người là gốc rễ. Và khi mỗi cơ quan, mỗi cán bộ đều thay đổi để gần dân hơn, thì hành trình số hóa ấy mới thực sự thành công và đi vào lòng dân.