Quảng Ngãi đã và đang tích cực triển khai công tác quy tập, tìm kiếm và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin. Trong những năm qua, các cấp lãnh đạo tỉnh đã chỉ đạo quyết liệt việc tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ và xác định danh tính liệt sĩ. Cơ quan chức năng tỉnh đã phối hợp với các đơn vị liên quan tiến hành khai quật, lấy mẫu sinh phẩm hài cốt liệt sĩ để giám định ADN, với hy vọng xác định được danh tính của các liệt sĩ.

Nghĩa trang Liệt sĩ Nghĩa Thắng, xã Trà Giang, tỉnh Quảng Ngãi là một trong những nghĩa trang được xây dựng từ năm 1984, với 786 phần mộ liệt sĩ, trong đó có 396 phần mộ chưa xác định thông tin. Công tác khai quật, lấy mẫu sinh phẩm tại nghĩa trang đã được tiến hành cùng với việc tu bổ, chỉnh trang lại các phần mộ liệt sĩ. Qua công tác khai quật, toàn bộ 396 phần mộ liệt sĩ chưa xác định thông tin đã được lấy mẫu kiểm tra chất lượng để giám định ADN. Ông Nguyễn Văn Quang, Phó Chủ tịch UBND xã Tư Nghĩa cho biết, việc lấy mẫu ADN xác định lại danh tính cho liệt sĩ là việc làm vô cùng ý nghĩa, giúp các gia đình tìm được thân nhân và trả lại tên cho các liệt sĩ.

Tỉnh Quảng Ngãi đã phối hợp với Cục Người có công, Bộ Nội vụ và Viện Pháp y Quốc gia tiến hành khai quật, lấy mẫu sinh phẩm hài cốt liệt sĩ để xác định gen các liệt sĩ chưa xác định danh tính. Năm 2024, tỉnh đã tiến hành khai quật gần 1.100 mộ liệt sĩ đang được chôn cất ở các nghĩa trang liệt sĩ trên địa bàn tỉnh mà chưa xác định danh tính. Là người trực tiếp thu thập các mẫu sinh phẩm ở Nghĩa trang xã Nghĩa Thắng, bà Chu Thị Thủy, Giám định viên, Viện Pháp y Quốc gia cho biết, chất lượng các hài cốt được khai quật tại Nghĩa trang xã Nghĩa Thắng đủ điều kiện để giám định ADN chiếm tỷ lệ khoảng 50% đến trên 50% bộ hài cốt được lấy mẫu.

Từ năm 2021 đến tháng 3/2025, Sở Nội vụ tỉnh Quảng Ngãi đã phối hợp lấy 96 mẫu sinh phẩm hài cốt liệt sĩ để giám định ADN, kết quả, 3 liệt sĩ được xác định có quan hệ huyết thống theo dòng mẹ. Tỉnh Quảng Ngãi cũng đã phối hợp với Cục Người có công và Viện Pháp y quốc gia khai quật hơn 2.000 mộ liệt sĩ chưa xác định được danh tính tại 19 Nghĩa trang trong tỉnh, lấy mẫu sinh phẩm hài cốt liệt sĩ để giám định ADN.

Trung tá Hồ Viết Ba, Trưởng ban chính sách, Phòng chính trị, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Quảng Ngãi cho biết, thực hiện công tác số hóa trong công tác kết luận địa bàn, lập bản đồ tìm kiếm quy tập liệt sĩ thời gian qua, Ban chính sách triển khai toàn diện, đồng bộ và đạt hiệu quả thiết thực. Tỉnh Quảng Ngãi là chiến trường rất ác liệt trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, tổng số liệt sĩ hy sinh trên địa bàn tỉnh là hơn 37.000. Đến nay đã tìm kiếm quy tập được hơn 34.000 liệt sĩ; số chưa tìm kiếm được là hơn 2.700 liệt sĩ. Đồng thời có gần 1.000 liệt sĩ là con em tỉnh Quảng Ngãi hy sinh trên địa bàn tỉnh khác và làm nhiệm vụ quốc tế tại Lào, Campuchia.

Những năm qua, Ban Chỉ đạo 515 tỉnh Quảng Ngãi triển khai nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ và xác định danh tính liệt sĩ còn thiếu thông tin. Bên cạnh công tác quy tập, Sở Nội vụ tỉnh Quảng Ngãi tiếp tục phối hợp Cục người có công để lấy mẫu gen (ADN) để xác định danh tính những phần mộ liệt sĩ còn thiếu thông tin. Ông Nguyễn Hữu Dũng, Phó Giám đốc Sở Nội vụ tỉnh Quảng Ngãi cho biết, sau sắp xếp, vẫn xác định đây là nhiệm vụ quan trọng phải tiếp tục thực hiện. Sẽ tập trung xác định thông tin mộ liệt sĩ hiện nay còn thiếu thông tin kết hợp với việc xây dựng Đề án tổng thể sửa chữa, nâng cấp mộ liệt sĩ kết hợp qua đó thực hiện xác định danh tính hài cốt liệt sĩ.

Hướng tới kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh, liệt sĩ, tuổi trẻ phường Đống Đa, Hà Nội, đã thể hiện tinh thần xung kích và tình nguyện trong việc tri ân những người anh hùng và hỗ trợ các đối tượng chính sách. Đoàn Thanh niên phường Đống Đa đã phối hợp với các đơn vị để tổ chức chuỗi hoạt động ý nghĩa, nhằm thể hiện lòng biết ơn và sự trân trọng đối với những người đã hy sinh xương máu để có được cuộc sống hòa bình hôm nay.

Chuỗi hoạt động ý nghĩa của Đoàn Thanh niên phường Đống Đa bắt đầu với việc ra quân vệ sinh môi trường và làm đẹp cảnh quan tại 4 Nhà bia tưởng niệm liệt sĩ trên địa bàn phường. Cụ thể, các bạn trẻ đã tập trung vệ sinh và làm đẹp tại Nhà bia tưởng niệm Liệt sĩ phường Trung Liệt cũ, Nhà bia tưởng niệm Liệt sĩ Phường Nam Đồng cũ, Nhà bia tưởng niệm Liệt sĩ phường Láng Hạ cũ và Nhà bia tưởng niệm Liệt sĩ phường Thịnh Quang cũ. Không chỉ là công việc vệ sinh thông thường, hoạt động này còn là một bài học giáo dục truyền thống sâu sắc về lòng biết ơn và sự hy sinh của các anh hùng liệt sĩ.

Bạn Nguyễn Quang Anh, Học viện Thanh Thiếu niên Việt Nam, một tình nguyện viên tham gia hoạt động, cho biết rằng đây là cách họ thể hiện lòng biết ơn chân thành nhất đến những người đã hy sinh xương máu để có được cuộc sống hòa bình hôm nay. “Chúng tôi muốn thông qua hoạt động này để giáo dục về truyền thống và lòng biết ơn, không chỉ cho bản thân mà còn cho thế hệ trẻ sau này,” anh nói.

Bên cạnh hoạt động vệ sinh môi trường, Đoàn Thanh niên phường Đống Đa còn chủ động phối hợp với các đơn vị đồng hành triển khai nhiều chương trình ý nghĩa khác nhằm hỗ trợ các đối tượng chính sách. Dự kiến, 23 suất quà sẽ được trao tận tay các thương bệnh binh, cựu thanh niên xung phong có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn phường. Đây là hành động thiết thực, thể hiện sự quan tâm và sẻ chia của tuổi trẻ phường Đống Đa đối với những người đã cống hiến cho Tổ quốc.

Ngoài ra, vào ngày 25/7 tới, một chương trình khám bệnh và chăm sóc sức khỏe miễn phí sẽ được tổ chức tại Bệnh viện Đa khoa Đống Đa, dành riêng cho các đối tượng chính sách. Phó Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, Bí thư Đoàn phường Đống Đa Nguyễn Mai Anh cho biết rằng họ mong muốn những hành động của mình không chỉ dừng lại ở việc tưởng nhớ mà còn phải mang lại giá trị thiết thực, sẻ chia gánh nặng với các gia đình chính sách.

Tuổi trẻ phường Đống Đa cũng chú trọng đến việc giáo dục thế hệ mầm non bằng cách mở lớp dạy tiếng Anh miễn phí dành cho con em cựu thanh niên xung phong có hoàn cảnh khó khăn. Đây là hoạt động nhân văn, thể hiện sự quan tâm của Đoàn Thanh niên phường Đống Đa đến việc giáo dục và phát triển cho thế hệ trẻ.

Trước đó, Đoàn Thanh niên phường Đống Đa cũng đã phối hợp cùng Đoàn Thanh niên trường Đại học Thủy Lợi và Chi đoàn cơ sở 68 tổ chức ‘Ngày Chủ nhật xanh’ lần thứ IV năm 2025. Hoạt động này đã triển khai mạnh mẽ phong trào thi đua ‘Sáng – xanh – sạch – đẹp’ trên toàn địa bàn phường. Các tình nguyện viên đã tập trung vào 4 tuyến phố xuyên tâm của phường, tích cực bóc xóa quảng cáo, rao vặt trái phép dán bẩn trên tường, cột điện, trả lại vẻ mỹ quan cho đô thị và đẩy mạnh công tác vệ sinh môi trường, thu gom rác thải.

Thông qua các hoạt động ý nghĩa này, tuổi trẻ phường Đống Đa đã thể hiện vai trò xung kích và tình nguyện trong việc tri ân những người anh hùng và hỗ trợ các đối tượng chính sách, đáng được trân trọng và nhân rộng.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà khẳng định ngành Nội vụ sẽ tiếp tục nỗ lực hết mình trong công tác tìm kiếm, xác định danh tính của hàng trăm nghìn liệt sĩ để phần nào xoa dịu nỗi đau của gia đình các liệt sĩ.

Tại Hội nghị gặp mặt người có công, nhân chứng lịch sử tiêu biểu năm 2025 diễn ra sáng ngày 24/7, người đứng đầu Bộ Nội vụ đã bày tỏ sự trăn trở khi vẫn còn gần 200.000 liệt sĩ chưa được quy tập và gần 300.000 liệt sĩ chưa xác định được thông tin. Để đáp lại nỗi mong chờ của các gia đình người có công với cách mạng, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà khẳng định công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ thời gian tới sẽ được thực hiện với quyết tâm cao nhất.

“Đề án xác định hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin được thực hiện với ý nghĩa là một trách nhiệm, bổn phận đạo lý thiêng liêng. Ngành Nội vụ sẽ nỗ lực hơn nữa trong công tác tìm kiếm 200.000 liệt sĩ chưa được quy tập, gần 300.000 liệt sĩ chưa xác định được thông tin, để xoa dịu nỗi đau mòn mỏi chờ đợi thông tin của những người mẹ, người vợ và gia đình liệt sĩ”, Bộ trưởng nêu rõ quyết tâm.

Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà thông tin, năm 2025 là một dấu mốc đặc biệt đối với đất nước Việt Nam khi kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, 80 năm thành lập nước, cùng với những thay đổi to lớn, toàn diện mang tầm vóc chiến lược và thời đại sâu sắc. Chứng kiến những thành tựu phát triển vượt bậc của đất nước và trước niềm vui, hạnh phúc, niềm tin của Nhân dân và toàn thể người có công trước sự chuyển mình, đổi mới mạnh mẽ của đất nước, nữ tư lệnh ngành Nội vụ thấm thía hơn giá trị của hòa bình, độc lập, tự do, ấm no hạnh phúc.

Bước vào giai đoạn phát triển mới của dân tộc, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh, với trách nhiệm là cơ quan quản lý nhà nước đối với người có công với cách mạng, Bộ Nội vụ sẽ phối hợp chặt chẽ với các ngành, các cấp trong hệ thống chính trị, tiếp tục đổi mới tư duy, nỗ lực tham mưu với Đảng, Nhà nước hoàn thiện thể chế, chính sách đối với người có công theo hướng phục vụ, hiện đại, toàn diện, bao trùm, hiệu quả và nhân văn.

Trong đó, ngành sẽ thực hiện đầy đủ và hiệu quả định hướng về chính sách đối với người có công theo tinh thần Nghị quyết số 42 của Ban Chấp hành Trung ương Khóa XIII. Đó là “Chú trọng thực hiện chính sách ưu đãi người có công với cách mạng; quan tâm chăm lo đời sống vật chất, tinh thần người có công, nhất là người ở vùng sâu, vùng xa, người gặp khó khăn trong cuộc sống”.

Đặc biệt, Bộ sẽ tiếp tục tham mưu cho lãnh đạo Đảng, Nhà nước tiếp tục nâng mức chuẩn trợ cấp, phụ cấp ưu đãi theo hướng phải là mức cao nhất trong các chính sách xã hội. Dự kiến trong quý IV năm 2025, Bộ sẽ trình Chính phủ ban hành Nghị định thay thế Nghị định quy định chi tiết Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng. Sớm hơn, vào quý III, Bộ sẽ trình Chính phủ ban hành Nghị định điều chỉnh chế độ trợ cấp hàng tháng đối với thanh niên xung phong đã hoàn thành nhiệm vụ trong kháng chiến giai đoạn 1965-1975.

Nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ, Đoàn đại biểu Trường Chính trị tỉnh Lai Châu đã tổ chức buổi viếng Nghĩa trang Liệt sĩ tỉnh vào chiều ngày 25/7. Sự kiện này có sự tham gia của đồng chí Lê Chí Công – Hiệu trưởng nhà trường, cùng các thành viên trong Ban Giám hiệu, lãnh đạo các phòng, khoa chuyên môn, giảng viên, viên chức, người lao động và học viên các lớp cao cấp, trung cấp lý luận chính trị đang học tập tại trường.

Trong không khí thành kính và trang nghiêm, đoàn đã dâng hương tại phòng thờ Bác Hồ, báo công và thể hiện lòng biết ơn sâu sắc đối với sự hy sinh của các Anh hùng liệt sĩ. Trường Chính trị tỉnh đã không ngừng nỗ lực đổi mới và nâng cao chất lượng đào tạo lý luận chính trị, xây dựng đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Trước anh linh của Bác, các thành viên trong đoàn nguyện trung thành tuyệt đối với lý tưởng cách mạng, không ngừng tu dưỡng và rèn luyện phẩm chất đạo đức, bản lĩnh chính trị, xây dựng Trường Chính trị tỉnh ngày càng vững mạnh. Đồng thời, họ cũng kính mong Bác phù hộ cho đất nước phát triển, nhân dân ấm no và hạnh phúc, và cho sự nghiệp đào tạo, bồi dưỡng cán bộ của tỉnh đạt được những thành tựu mới.

Đoàn đã dâng vòng hoa, dành một phút mặc niệm tri ân và tưởng nhớ công lao to lớn của các Anh hùng liệt sĩ đã dũng cảm chiến đấu, hy sinh vì sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước. Sau đó, họ đã thắp hương tại Tượng đài Tổ quốc ghi công và phần mộ các anh hùng liệt sĩ.

Trước anh linh các anh hùng liệt sĩ, tập thể cán bộ, giảng viên, người lao động và học viên Trường Chính trị tỉnh đã nguyện hứa sẽ luôn trung thành tuyệt đối với lý tưởng của Đảng, không ngừng học tập và rèn luyện để nâng cao bản lĩnh chính trị, đạo đức cách mạng và chuyên môn nghiệp vụ. Họ cũng kiên định với con đường xã hội chủ nghĩa mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn.

Mục tiêu của nhà trường là tiếp tục phấn đấu xây dựng nhà trường vững mạnh toàn diện, góp phần tích cực vào sự nghiệp xây dựng đội ngũ cán bộ tỉnh Lai Châu vững vàng, có tâm, có tầm, đủ phẩm chất và năng lực để đáp ứng yêu cầu cùng đất nước bước vào kỷ nguyên mới.

Bằng tất cả tấm lòng thành kính, đoàn đại biểu Trường Chính trị tỉnh xin nguyện cầu cho anh linh các Anh hùng liệt sĩ được yên nghỉ nơi cõi vĩnh hằng, và phù hộ cho quốc thái dân an, cho nhân dân ta ngày càng ấm no, hạnh phúc, cho tỉnh Lai Châu tiếp tục phát triển xanh, nhanh và bền vững.

Công nghệ giải trình tự gen đã được các chuyên gia tại GeneStory sử dụng để so sánh gene của người thân với dữ liệu từ Bộ Công an, giúp xác định danh tính 16 liệt sĩ sau gần một năm triển khai thu nhận mẫu thân nhân liệt sĩ trên toàn quốc.

Dự án Ngân hàng gene, được Thủ tướng Phạm Minh Chính kích hoạt vào tháng 7/2024, nhằm xây dựng cơ sở dữ liệu ADN quy mô lớn để lưu trữ thông tin gene của hài cốt liệt sĩ và thân nhân, phục vụ việc đối sánh và xác định danh tính. Việt Nam có hơn một triệu liệt sĩ, nhưng khoảng 500.000 người vẫn chưa xác định được danh tính. Nhiều gia đình đã chờ đợi hàng chục năm để tìm được phần mộ thân nhân.

GS Vũ Hà Văn, Giám đốc Khoa học của Viện Nghiên cứu Dữ liệu lớn, cho biết GeneStory đã làm chủ toàn bộ quy trình giải mã gene từ thu mẫu, phân tích đến diễn giải dữ liệu với độ chính xác giải trình tự gene lên đến hơn 99%. Trong dự án này, việc giải mã gene được ứng dụng theo dòng mẹ là chủ yếu. Vì vậy, việc thu mẫu được ưu tiên thực hiện trên các đối tượng là mẹ đẻ, bà ngoại, anh chị em cùng mẹ; anh, em, con của chị gái, em gái mẹ đẻ liệt sĩ; con của chị gái, em gái liệt sĩ.

TS Dương Ngọc Cường, Tổng giám đốc GeneStory, cho biết để xác định danh tính liệt sĩ, các kỹ thuật viên đã đến từng gia đình thu thập mẫu. Sau gần một năm, đã có hơn 51.000 mẫu được thu thập từ 63 tỉnh thành. Các mẫu ADN được đưa về phòng xét nghiệm của GeneStory, sau đó phân tích, giải mã gene từ hài cốt các liệt sĩ đã quy tập.

Sau khi phân tích và đối sánh ADN, đã xác định danh tính 16 liệt sĩ. Dự án tiếp tục giúp hàng trăm nghìn gia đình tìm lại tên người thân, tri ân Mẹ Việt Nam Anh hùng, giảm thiểu thời gian chờ và mất mẫu di truyền khi ADN của liệt sĩ bị phân hủy.

GS Vũ Hà Văn cho biết ứng dụng công nghệ giải mã gene trong lâm sàng không chỉ dừng lại ở việc tìm kiếm thân nhân. Công nghệ này cho phép tìm hiểu về sức khỏe thể chất, hướng đến việc tiên lượng nguy cơ mắc bệnh do di truyền, bệnh ung thư… của mỗi cá thể dựa vào kiểu gene, thậm chí xây được biểu đồ đánh giá tiến triển từ nguy cơ mắc bệnh thấp đến cao theo độ tuổi.

Nhân kỷ niệm Ngày Thương binh – Liệt sĩ năm nay, tỉnh Đắk Lắk đã hoàn thành chương trình hỗ trợ xóa nhà tạm cho gia đình người có công với cách mạng và thân nhân liệt sĩ. Đây là một hoạt động thiết thực, thể hiện sự tri ân sâu sắc của cả hệ thống chính trị và toàn dân với những người đã cống hiến, hy sinh cho Tổ quốc.

Tại xã Liên Sơn Lắk, bà H Lang Ông, một cô gái M’nông từng tham gia cách mạng trong thời chiến, đã được hỗ trợ kinh phí xây dựng nhà ở. Ngôi nhà mới của bà được xây dựng sát bên nhà của gia đình cháu gái, vừa đảm bảo sự gần gũi, tiện bề chăm sóc, lại vừa giữ được không gian riêng tư. Đây không chỉ là một ngôi nhà mà còn là sự ghi nhận, một lời tri ân sâu sắc mà Đảng, Nhà nước dành cho những người có đóng góp thầm lặng trong thời chiến như bà H Lang.

Cùng chung niềm vui ấy, bà H Pông, trú tại buôn Yơn, xã Liên Sơn Lắk, cũng đã được hỗ trợ kinh phí xây dựng nhà ở. Bà H Pông có 3 người con, nhưng chồng đã mất, các con đã lập gia đình và có cuộc sống riêng. Do kinh tế eo hẹp, trước đây bà phải sống trong cái chòi dựng tạm bợ trên mảnh đất của gia đình. Giờ đây, bà đã có một căn nhà kiên cố để ở.

Tỉnh Đắk Lắk đã triển khai xây mới và sửa chữa 9.493 căn nhà cho các đối tượng thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo, gia đình người có công với cách mạng và thân nhân liệt sĩ. Trong đó, nhà ở cho gia đình người có công là 608 căn, gồm 155 căn xây mới và 453 căn sửa chữa.

Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu đẩy nhanh tiến độ, hoàn thành dứt điểm việc hỗ trợ xây dựng nhà ở cho người có công, thân nhân, gia đình liệt sĩ trước ngày 27/7 năm nay. Đến thời điểm này, Đắk Lắk đã hoàn thành và bàn giao tổng số 607/608 căn nhà cho các đối tượng chính sách có công.

Mỗi ngôi nhà được hoàn thành và bàn giao đúng dịp cả nước tri ân các thương binh, liệt sĩ chính là biểu tượng sống động của đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” và trách nhiệm cộng đồng. Đây là một minh chứng cho sự quan tâm, chăm sóc của Đảng, Nhà nước dành cho những người đã hy sinh cho Tổ quốc, và cũng là một cách để thể hiện lòng biết ơn, tri ân của thế hệ hôm nay đối với thế hệ đi trước.

Nhân dịp tháng 7, các cán bộ, đoàn viên thanh niên (ĐVTN) xã Sơn Đông đã tổ chức hoạt động thăm và trò chuyện với những người mẹ, người cha, và thân nhân của các gia đình liệt sĩ trên địa bàn xã. Tại căn nhà nhỏ ở thôn Hương Ngãi, cụ bà Triệu Thị Trinh không thể giấu được niềm xúc động khi ngắm nhìn bức ảnh rõ nét của người con trai, liệt sĩ Triệu Quốc Bình. Bức ảnh này là một trong những tấm hình hiếm hoi được phục chế để tưởng nhớ những liệt sĩ đã ngã xuống.

Sinh năm 1946, hy sinh tại mặt trận phía Nam năm 1967, bức hình duy nhất của liệt sĩ Nguyễn Văn Chước, xã Hải Lựu, đã được gia đình phục chế một lần. Tuy nhiên, do thời gian và công nghệ thời điểm phục chế thấp, nên chất lượng ảnh theo thời gian cũng không còn rõ nét. Trước khi triển khai chương trình phục hồi ảnh, Tỉnh Đoàn đã chỉ đạo các cơ sở đoàn khảo sát thực tế tại địa phương, qua đó nắm được tình hình có những liệt sĩ ra đi và để lại tấm hình cho gia đình, nhưng có người chỉ là tấm ảnh vẽ chì chân dung từ người thân miêu tả lại.

Thời gian trôi qua, những tấm hình kỷ niệm, những di ảnh thờ cũng đã phai mờ và hư hỏng theo năm tháng, không còn nhìn rõ. Với lòng tri ân các liệt sĩ của thế hệ trẻ, mong muốn được phục hồi tấm ảnh mà các anh hùng liệt sĩ để lại, Đoàn thanh niên các xã, phường đã phối hợp cùng cấp ủy chi bộ, chi đoàn các khu dân cư và xin phép các gia đình thực hiện chương trình.

Chương trình được thực hiện chủ yếu từ nguồn xã hội và đã được nhiều đơn vị, tổ chức đồng hành. Các bức ảnh được phục dựng bằng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI), với sự hỗ trợ kỹ thuật, dựa trên những bức ảnh cũ và thông tin từ gia đình cung cấp. Qua công nghệ hiện đại, hình ảnh các liệt sĩ được tái hiện một cách sống động và chân thực, giúp người thân có cơ hội nhìn lại gương mặt thân yêu sau nhiều năm tháng chỉ còn trong ký ức.

Thông qua hoạt động này, thể hiện sự quan tâm và trách nhiệm của thế hệ trẻ đối với những người đã hy sinh vì Tổ quốc. Đồng thời, chương trình cũng nhằm mục đích bảo tồn và phát huy giá trị lịch sử, giúp cho thế hệ trẻ hôm nay và mai sau có thể hiểu hơn về lịch sử và những hy sinh của các thế hệ đi trước.

Với những nỗ lực và ý nghĩa thiết thực, chương trình phục hồi ảnh liệt sĩ đã mang đến niềm vui và sự xúc động cho nhiều gia đình. Những hình ảnh này không chỉ giúp người thân có thêm một kỷ niệm đẹp mà còn là minh chứng cho sự tri ân và kính trọng của thế hệ trẻ đối với các anh hùng liệt sĩ.

Nhân dịp kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ (27/7/1947 – 27/7/2025), Phòng An ninh điều tra đã tổ chức một chuyến thăm hỏi, động viên và tặng quà cho bà Lê Thị Chấn – một thương binh trong cuộc kháng chiến chống Mỹ.

Đoàn công tác đã đến thăm và ân cần hỏi han về sức khỏe, đời sống của bà Lê Thị Chấn. Đồng thời, họ cũng bày tỏ sự tri ân sâu sắc trước công lao và sự hy sinh to lớn của bà trong sự nghiệp cách mạng giải phóng dân tộc. Họ mong muốn bà luôn sống vui, sống khỏe và tiếp tục là một tấm gương sáng cho con cháu và thế hệ trẻ noi theo.

Việc tổ chức thăm hỏi, tặng quà nhân Ngày Thương binh – Liệt sĩ là một hoạt động có ý nghĩa nhân văn sâu sắc. Điều này thể hiện lòng biết ơn sâu sắc đối với các thương binh đã cống hiến một phần xương máu cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước. Đây cũng là dịp quan trọng để toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta tưởng nhớ, tri ân các bậc cách mạng tiền bối, anh hùng liệt sĩ – những người con ưu tú của dân tộc đã chiến đấu anh dũng, hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc.

Trong những dịp như thế này, chúng ta không chỉ bày tỏ lòng biết ơn đối với những người đã hy sinh cho Tổ quốc mà còn thể hiện sự quan tâm, chăm sóc đối với những người đã chịu đựng tổn thương trong chiến tranh. Qua đó, chúng ta cũng mong muốn tiếp tục động viên và khích lệ những người đã góp phần xây dựng, bảo vệ quê hương.

Trước những hành động thiết thực và đầy ý nghĩa này, bà Lê Thị Chấn và những người cùng cảnh ngộ đã nhận được sự quan tâm, động viên và khích lệ lớn. Đây là sự ghi nhận và đánh giá cao của xã hội về vai trò và đóng góp của các thương binh trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam.

Ông Lưu Văn Ninh, một thương binh hạng 2/4 tại phường Long Biên, Hà Nội, là tấm gương sáng về tinh thần trách nhiệm và lòng nhiệt huyết với cộng đồng. Sinh năm 1951, ông đã tham gia chiến trường khi mới 17 tuổi và trở về với những thương tích không còn lành lặn. Tuy nhiên, thay vì buông xuôi, ông đã chọn cách tiếp tục sống và cống hiến cho xã hội.

Ông Ninh đã kể lại những ký ức không thể nào quên về cuộc chiến tranh khốc liệt khi xưa. Năm 1968, ông đã tình nguyện lên đường chiến đấu, dù đang học lớp 10 tại Hà Nội. Hơn nửa thế kỷ trôi qua, nhưng ông vẫn nhớ như in những ngày tháng bom đạn ác liệt. Sau chiến tranh, ông bị thương nghiêm trọng và mất một cánh tay, nhưng ông không để điều đó ngăn cản mình tiếp tục sống và cống hiến.

Sau khi tham gia xây dựng Xí nghiệp may thương binh Gia Lâm và chuyển ngành về Sở Xây dựng Hà Nội, ông đã đảm nhiệm công tác thu mua vật liệu phục vụ hai chủ trương lớn của thành phố. Năm 1992, ông về nghỉ chế độ tại địa phương, nhưng ông không ngừng nghĩ cách làm sao để xây dựng cộng đồng ngày một tốt đẹp hơn.

Ông đã đứng ra thành lập tổ vay vốn giúp các hộ nghèo có điều kiện làm ăn, phát triển kinh tế, vươn lên thoát nghèo. Ông cũng xây dựng đội văn nghệ cựu chiến binh của tổ dân phố, và luôn cố gắng hoàn thành tốt mọi việc để không phụ lòng bà con. Ông cũng là người tiên phong trong các hoạt động giáo dục truyền thống, kết nối trường học với cựu chiến binh để tổ chức các buổi ngoại khóa, thăm viếng nghĩa trang liệt sĩ, kể chuyện lịch sử cho học sinh.

Ông Ninh nhắn nhủ với thế hệ trẻ rằng: “Thời nào cũng cần bản lĩnh. Thời chúng tôi chiến đấu bằng súng đạn, thì các bạn trẻ hôm nay cần chiến đấu bằng tri thức. Phải học tập, rèn luyện và sống có trách nhiệm để đưa đất nước tiến xa hơn, để sánh vai và không thua kém các nước trên thế giới.”

Hơn 70 tuổi, ông vẫn cùng vợ đồng hành trong mọi công việc. Bà Thơ, vợ ông, là Chi hội trưởng phụ nữ ở địa phương, góp phần tích cực vào các hoạt động vì phụ nữ và trẻ em. Cuộc sống mà ông đang sống là bản anh hùng ca không lời. Đó là cách ông tri ân quá khứ, là lời cảm ơn dành cho đồng đội đã hy sinh và là ngọn đèn soi đường cho lớp trẻ hôm nay học tập, noi theo.

Nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ, Câu lạc bộ Bạn đọc Bảo tàng – Thư viện tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã tổ chức một chương trình đặc biệt với tên gọi ‘Vẽ tiếp bức tranh hòa bình’. Sự kiện này đã thu hút khoảng 100 bạn đọc, thành viên của các câu lạc bộ, đội nhóm và học sinh từ các trường học trên địa bàn tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu tham gia vào những hoạt động ý nghĩa và thiết thực.

Chương trình bao gồm việc giới thiệu sách, đọc thơ, chia sẻ cảm nhận về những bức tranh mang chủ đề hòa bình. Bên cạnh đó, các tham dự viên còn có cơ hội giao lưu với các nhân chứng lịch sử, lắng nghe những câu chuyện và sự kiện trong thời kỳ chiến tranh. Mục tiêu của chương trình ‘Vẽ tiếp bức tranh hòa bình’ là giúp các em tham gia có cơ hội hiểu sâu sắc hơn về giá trị quý báu của hòa bình.

Qua chương trình, các em sẽ thêm trân trọng sự hy sinh của thế hệ đi trước và nâng cao ý thức sống có trách nhiệm với bản thân, cộng đồng và đất nước. Sự kiện này không chỉ là một hoạt động kỷ niệm Ngày Thương binh – Liệt sĩ mà còn góp phần giáo dục về truyền thống lịch sử và giá trị hòa bình cho thế hệ trẻ. Đây là một cách để kết nối thế hệ trẻ với quá khứ và giúp họ hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của hòa bình.

Thông qua những hoạt động như ‘Vẽ tiếp bức tranh hòa bình’, Câu lạc bộ Bạn đọc Bảo tàng – Thư viện tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu hy vọng sẽ tiếp tục tổ chức nhiều chương trình ý nghĩa, giúp thế hệ trẻ có cơ hội học hỏi và trưởng thành trong môi trường văn hóa, lịch sử và hòa bình.

Đã 50 năm trôi qua kể từ trận đánh Ngã 6 – Bằng Lăng, nhưng ông Đào Duy Cử vẫn không thể quên những ký ức bi hùng khi 12 đồng đội của ông đã hy sinh tại Cái Bè. Cho đến nay, ông vẫn âm thầm thực hiện hành trình tìm mộ đồng đội để đưa họ về với đất mẹ. Câu chuyện của ông Cử là một tấm gương sáng về lòng nhân ái và trách nhiệm đối với những người đã ngã xuống.

Ông Cử, sinh năm 1957, quê ở thôn Cống Xuyên, xã Thượng Phúc, Hà Nội, đã tham gia quân đội từ năm 1974 và trải qua nhiều trận đánh ác liệt tại chiến trường miền Nam. Trận đánh Ngã 6, Bằng Lăng vào ngày 11/3/1975 là một trong những trận đánh khốc liệt nhất mà ông đã tham gia. Trong trận chiến đó, 11 đồng chí đã anh dũng hy sinh, và ông Cử cũng bị thương nặng.

Mặc dù đã giải phóng, nhưng ông Cử vẫn không quên được những đồng đội đã ngã xuống. Ông đã quyết tâm đi tìm mộ đồng đội và đưa họ về quê nhà. Với sự giúp đỡ của người dân và chính quyền địa phương, ông đã tìm được vị trí của nhiều ngôi mộ đồng đội. Hơn 25 năm qua, ông đã tổ chức khoảng hơn 10 chuyến đi như vậy.

Ông Cử đã giúp đưa 9 liệt sĩ trở về quê nhà, trong đó có liệt sĩ Hoàng Văn Tương, người đồng đội từng chiến đấu cùng ông ở trận đánh năm 1975. Ông vẫn tiếp tục đi tìm mộ đồng đội và không bỏ cuộc, dù hành trình có nhiều khó khăn và thử thách.

Không chỉ đi tìm mộ liệt sĩ, ông Cử còn là người khởi xướng các chương trình đền ơn đáp nghĩa tại địa phương. Ông đã vận động cán bộ công nhân viên đóng góp ngày lương, quyên góp xây dựng những căn nhà tình nghĩa trị giá hàng chục triệu đồng cho gia đình chính sách.

Với những đóng góp không mệt mỏi, ông Cử đã được Chủ tịch nước trao tặng Huy chương Kháng chiến hạng Nhì, Huân chương Chiến công hạng Ba, và nhiều Bằng khen, Kỷ niệm chương khác. Tuy nhiên, với ông Cử, phần thưởng quý giá nhất là những lần được đưa đồng đội về quê, được thấy người mẹ liệt sĩ ôm tro cốt con trong nước mắt.

Ông Cử cho biết, ông sẽ tiếp tục đi tìm, để đưa được hết các đồng đội đã hy sinh của mình trở về quê hương. Mặt khác, ông vẫn tiếp tục mong muốn được đóng góp chăm lo cho các gia đình chính sách thông qua việc xây nhà tình nghĩa, tặng quà… Ông muốn làm được thật nhiều việc đền ơn, đáp nghĩa để tri ân những đồng đội đã ngã xuống cho cuộc sống tự do hôm nay.

Trần Thị Tuấn, một người phụ nữ đã dành hơn 60 năm qua để âm thầm thờ chồng, người liệt sĩ đã hy sinh trong chiến trường. Câu chuyện của bà là một lát cắt sâu sắc và lặng lẽ về đức thủy chung và sự hy sinh thầm lặng của những người ở lại sau chiến tranh.

Ở thôn Tân Phong, xã Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh, bà Trần Thị Tuấn đã sống một cuộc đời tương đối cô đơn nhưng đầy ý nghĩa. Tình yêu của bà Tuấn và ông Nguyễn Đình Huề bắt đầu trong những ngày tháng khó khăn của chiến tranh. Họ quen nhau trong các buổi sinh hoạt thanh niên và trong những lần làm việc cùng nhau trên cánh đồng. Cuộc hôn lễ của họ diễn ra vào ngày 26/12/1962, tuy nhiên chỉ mười ngày sau, ông Huề lại phải trở lại đơn vị chiến đấu.

Mỗi năm, ông chỉ có thể về thăm bà một hoặc hai lần, và mỗi lần gặp nhau đều là một lần họ phải chia ly. Năm 1965, trong một trận đánh ác liệt, ông Huề đã hy sinh. Tin tức về sự ra đi của ông được thông báo qua một bức điện báo ngắn ngủi. Từ đó, căn nhà nhỏ của bà Tuấn không còn tiếng cười và bước chân của người lính trẻ, thay vào đó là sự cô đơn và nỗi nhớ kéo dài.

Hơn nửa thế kỷ qua, bà Tuấn đã sống một cuộc đời chỉ để thờ chồng. Bà đã từ chối tất cả những người đàn ông khác khi họ ngỏ ý muốn sẻ chia cuộc sống với bà. Đối với bà, tình yêu không được đo bằng thời gian sống bên cạnh nhau, mà bằng sự chung thủy và tình yêu mà một người dành cho người khác đến cuối đời.

Hiện tại, cuộc sống của bà Tuấn khá khó khăn. Bà dựa vào trợ cấp chính sách và sự giúp đỡ của hàng xóm. Mỗi tháng Bảy, bà lại nhận được sự thăm hỏi và tặng quà từ chính quyền và hội phụ nữ. Tuy nhiên, bà vẫn chưa thể quên được người chồng đã mất. Tâm nguyện của bà là được biết nơi ông được an nghỉ để bà có thể thắp cho ông một nén nhang.

Tuổi đã cao, sức đã yếu, nhưng bà Tuấn vẫn không từ bỏ tâm nguyện đó. Nó là động lực để bà sống tiếp qua từng ngày tháng. Câu chuyện về bà Trần Thị Tuấn là một minh chứng cho sự hy sinh và đức thủy chung của những người phụ nữ Việt Nam trong thời chiến tranh.

Những người như bà Tuấn không trực tiếp cầm súng chiến đấu, nhưng sự hy sinh của họ là không nhỏ. Họ đã đánh đổi cả thanh xuân của mình để giữ gìn ký ức về một lời hứa chưa trọn của người lính năm xưa. Cuộc chiến đã qua đi, nhưng hình ảnh của những người vợ như bà Tuấn vẫn còn đó, như một biểu tượng của tình yêu, sự hy sinh và lòng thủy chung.

Vào tháng Bảy tri ân, cả nước tưởng nhớ công lao của các anh hùng liệt sĩ đã ngã xuống vì Tổ quốc, và cũng cúi đầu trước những người mẹ, người vợ như bà Trần Thị Tuấn – một biểu tượng sống động của lòng thủy chung, đức hy sinh và nghĩa tình với người chồng đã ngã xuống vì Tổ quốc.

Ngày 17/2/1979 – một ngày bi hùng trong lịch sử bảo vệ biên giới của Việt Nam. Trên khắp các tuyến biên giới, từ miền núi cao phía Bắc đến rẻo đất cuối trời phương Nam, hàng ngàn cán bộ, chiến sĩ ưu tú của Công an nhân dân vũ trang (CANDVT) – Bộ đội Biên phòng (BĐBP) đã sẵn sàng xả thân cho Tổ quốc, dũng cảm chiến đấu, anh dũng hy sinh, hoặc mang thương tật suốt đời. Máu đào của các anh hùng, liệt sĩ đã tô thắm lá cờ cách mạng vẻ vang, để đất nước ta nở hoa độc lập, kết trái tự do.

Trong gần hai năm thực hiện cuốn sách ‘Những tượng đài bất tử trên biên giới’, tôi may mắn có dịp đến dâng hương tại tất cả các bia tưởng niệm liệt sĩ BĐBP trên cả nước. Mỗi nơi đi qua, mỗi tên người được khắc lại là một phần lịch sử máu lửa của dân tộc mà chúng ta không được lãng quên. Tại Đồn Biên phòng Phú Mỹ – Đồn CANDVT Phú Mỹ trước đây (thuộc tỉnh An Giang), đơn vị duy nhất trong toàn lực lượng có 100% CB, CS hy sinh, tôi đã đứng rất lâu như để gửi đến các anh lời tri ân từ thế hệ hôm nay…

Ngày 17/5/1978, sau nhiều đợt tấn công thất bại, quân Pol Pot điều 4 tiểu đoàn đánh thẳng vào Đồn CANDVT Phú Mỹ. Khi đã bắn đến viên đạn cuối cùng, CB, CS của đơn vị vẫn dũng cảm giương lê đánh giáp lá cà chứ quyết không hạ súng đầu hàng, không để kẻ địch bắt sống. Điều khiến tôi xúc động nhất là ở đâu cũng có nhiều người dân, các già làng, trưởng bản, CB, CS Biên phòng thuộc lòng từng cái tên trên bia mộ. Họ nhớ rõ từng trận đánh, từng chi tiết và gìn giữ những mẩu kỷ vật của các thế hệ đi trước như giữ một phần máu thịt của chính mình.

Hiện nay, trên cả nước có 136 đồn Biên phòng có CB, CS hy sinh qua các thời kỳ, với hơn 1.370 liệt sĩ. Trong đó, hơn 50 đồn và đơn vị Biên phòng đã xây dựng bia, nhà bia, đài tưởng niệm để mãi khắc ghi sự hy sinh, cống hiến to lớn của các anh hùng liệt sĩ – những người đã hiến dâng trọn đời mình cho từng tấc đất biên cương của Tổ quốc.

Trong những ngày cuối tháng 6, khi nắng hè đổ lửa xuống vùng đất Quảng Trị, hai ông Phan Nho Thắng (67 tuổi) và Phan Thái Bình (61 tuổi, cùng trú xã Đức Thịnh, tỉnh Hà Tĩnh) đã lặn lội vào vùng rừng phía tây xã Cam Lộ. Mục đích của họ là đến nơi anh trai của họ, liệt sĩ Phan Văn Tần, từng chiến đấu và anh dũng hy sinh.

Ông Phan Thái Bình cho biết, gia đình ông đã muốn vào tìm kiếm anh trai từ lâu nhưng chưa có thông tin đầy đủ. “Anh hy sinh trong rừng, biết tìm lại hài cốt là khó nhưng chúng tôi vẫn vào”, ông Bình nói. Ba năm trước, gia đình ông Bình đã kết nối được với một số gia đình khác có liệt sĩ hy sinh trong cùng trận đánh này. Họ đã giữ liên lạc và chia sẻ thông tin về hành trình tìm kiếm.

Chiến địa năm xưa là cao điểm 597, nay nằm về phía tây của xã Cam Lộ. Sau hơn một giờ đi xe máy theo đường sản xuất lâm nghiệp, hai ông mất thêm 30 phút leo bộ lên đồi cao. Hành trang mang theo là dĩa cau trầu, trà rượu, hoa quả và giấy áo theo phong tục. Chọn điểm bằng phẳng đặt lễ vật, hai ông ngắt những nhánh hoa rừng để gửi đến các liệt sĩ.

Liệt sĩ Phan Văn Tần đã tham gia chiến đấu và anh dũng hy sinh tại đây vào ngày 16-6-1971, sau ba năm nhập ngũ. Cùng tham gia trận đánh này còn có nhiều liệt sĩ khác, và cùng chung một tâm nguyện của các gia đình cho đến nay chưa thành hiện thực: đó là tìm thấy hài cốt liệt sĩ.

Tại khu vực này, từ thông tin các cựu chiến binh, lực lượng quân sự tỉnh Quảng Trị đã nhiều lần tìm kiếm nhưng chưa có kết quả. Ông Bình cho biết gia đình vẫn tiếp tục hành trình tìm kiếm anh trai khi có thêm thông tin mới.

Điểm cao 597 và khu vực xung quanh hiện trở thành rừng sản xuất của người địa phương. Lấp ló sau các quả đồi là các trụ điện và đường dây 500kV. Giữa màu xanh của rừng và ánh sáng của dòng điện hôm nay là máu xương của những người đã ngã xuống vì độc lập, tự do của Tổ quốc.

Câu chuyện của hai ông Phan Nho Thắng và Phan Thái Bình là một trong nhiều câu chuyện về các gia đình liệt sĩ đang tìm kiếm hài cốt của người thân. Hành trình tìm kiếm này không chỉ là về việc tìm thấy hài cốt, mà còn là về việc kết nối quá khứ và tôn vinh những người đã ngã xuống vì Tổ quốc.

Việc tìm kiếm hài cốt liệt sĩ không chỉ là trách nhiệm của các gia đình, mà còn là nhiệm vụ của cả xã hội. Thông qua việc tìm kiếm và tôn vinh các liệt sĩ, chúng ta có thể hiểu rõ hơn về lịch sử và những hy sinh của các thế hệ đi trước. Từ đó, chúng ta có thể phát huy tinh thần yêu nước và ý thức trách nhiệm đối với Tổ quốc.

Hy vọng rằng, thông qua những nỗ lực tìm kiếm của các gia đình và sự hỗ trợ của chính quyền địa phương, hài cốt của các liệt sĩ sẽ được tìm thấy và được an táng tại quê hương. Điều đó sẽ giúp cho các gia đình liệt sĩ có thể yên tâm và tự hào về những hy sinh của người thân.

Tìm hiểu thêm về các chương trình tìm kiếm hài cốt liệt sĩ và những nỗ lực của các gia đình liệt sĩ trong việc kết nối quá khứ và tôn vinh những người đã ngã xuống vì Tổ quốc.

Ngân hàng Gen liệt sĩ: Một năm hoạt động, hơn 51.000 mẫu ADN thu nhận, 16 liệt sĩ vô danh được xác minh danh tính

Sau một năm hoạt động, Ngân hàng Gen liệt sĩ đã thu nhận hơn 51.000 mẫu ADN từ thân nhân, giúp xác minh danh tính 16 liệt sĩ vô danh. Dự án này là một nỗ lực nhân văn của Chính phủ, Bộ Công an và doanh nghiệp GeneStory, với mục tiêu tìm lại người thân cho hàng trăm nghìn gia đình.

Ngân hàng Gen liệt sĩ được thành lập vào ngày 23.7.2024, với nhiệm vụ sử dụng công nghệ giám định ADN hiện đại để xác minh danh tính của các liệt sĩ. Thông qua việc sàng lọc và đối chiếu ADN của thân nhân với các mẫu hài cốt liệt sĩ chưa xác định được danh tính, ngân hàng gen tiến hành xác minh chính xác danh tính của các liệt sĩ.

Tính đến tháng 7.2025, ngân hàng gen đã tiếp nhận hơn 51.000 mẫu ADN từ thân nhân liệt sĩ tại 34 tỉnh, thành, đạt khoảng 5% mục tiêu quốc gia là 1 triệu mẫu vào năm 2030. Qua đó, hoàn thành phân tích, cập nhật vào cơ sở dữ liệu căn cước hơn 11.000 mẫu. Đặc biệt, tính đến thời điểm hiện tại đã xác định được danh tính 16 trường hợp.

Toàn bộ chi phí liên quan đến việc thu mẫu, phân tích, đối sánh và trả kết quả đều được miễn phí. Nguồn kinh phí thực hiện đến từ sự đóng góp của các doanh nghiệp trên cả nước.

GeneStory, đơn vị xây dựng Ngân hàng Gen liệt sĩ, cho biết ngân hàng được xây dựng hiện đại, bảo mật. Hệ thống hỗ trợ lưu trữ, phân tích chính xác hàng chục nghìn mẫu ADN, chuẩn hóa quy trình thu mẫu, kiểm soát chất lượng và đào tạo kỹ thuật viên.

Đến năm 2030, ngân hàng gen đặt mục tiêu hoàn thành việc thu nhận 1 triệu mẫu ADN từ thân nhân, góp phần xác định danh tính hàng chục nghìn liệt sĩ vô danh, đồng thời phục vụ cho việc quy tập hài cốt và nghiên cứu y học di truyền trong dài hạn.

Dự án không chỉ là một công trình khoa học mang tầm quốc gia, mà còn là biểu tượng cho lòng tri ân sâu sắc của dân tộc Việt Nam với những anh hùng đã ngã xuống vì hòa bình và độc lập của Tổ quốc.

Công nghệ trả lại danh tính cho liệt sĩ

Trong hành trình ‘trả lại tên’ cho các liệt sĩ, mới đây, Mỹ cũng đã bàn giao trang thiết bị, vật tư, hóa chất và quy trình xét nghiệm ADN cho Việt Nam nhằm phục vụ giám định hài cốt chưa định danh trong chiến tranh tại Việt Nam.

GS-TS Chu Hoàng Hà – Phó chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (VAST) – cho biết, gần hai năm qua trong quá trình thực hiện giám định hài cốt, các nhà khoa học của Viện Sinh học và các chuyên gia quốc tế đã nỗ lực không ngừng để phát triển, tối ưu hóa và chuyển giao công nghệ phân tích ADN hài cốt liệt sĩ tiên tiến trên nền kỹ thuật giải trình tự thế hệ mới (NGS), dựa trên các chỉ thị SNP phù hợp với điều kiện đặc thù của Việt Nam do phần lớn các mẫu hài cốt đã bị phân hủy nặng sau nhiều thập kỷ trong môi trường nhiệt đới nóng ẩm.

Các kết quả thu được rất đáng ghi nhận: tỷ lệ chiết tách thành công ADN từ các mẫu hài cốt tăng từ 22% lên tới 70% – minh chứng cho một bước tiến quan trọng về công nghệ. Việc giải trình tự gen và phân tích chỉ thị SNP đã mở ra khả năng khớp nối với thân nhân có quan hệ huyết thống xa đến 4 hoặc 5 thế hệ – điều chưa từng đạt được trước đây.

Đây là lần đầu tiên các chuyên gia đã chứng minh được tính khả thi của việc áp dụng công nghệ tiên tiến với nền tảng kỹ thuật SNP-NGS vào công tác giám định ADN hài cốt liệt sĩ Việt Nam.

Việc đầu tư, tiếp nhận và đưa vào vận hành các trang thiết bị phân tích ADN hiện đại đánh dấu một bước tiến quan trọng, giúp các nhà khoa học nâng cao năng lực kỹ thuật và làm chủ hoàn toàn công nghệ. Nhờ đó, quy trình phân tích mẫu hài cốt lâu năm được thực hiện trên quy mô lớn, với độ chính xác cao, mở ra khả năng khớp nối dữ liệu ADN giữa mẫu hài cốt và mẫu thân nhân có quan hệ huyết thống xa đến 4-5 thế hệ.

Ngày 21/8/1980, một sự kiện bi thảm đã xảy ra tại Cổng trời, vùng Đưng K’Nơh, Lâm Đồng, khi một đoàn công tác gồm 12 người, trong đó có 11 cán bộ y tế và bưu điện, đã hy sinh trong khi đang chống dịch bệnh sốt rét và tả. Sự mất mát này để lại nỗi đau và ám ảnh sâu sắc cho những người còn sống.

Thương binh Lê Văn Đường, một trong những người trực tiếp chứng kiến sự kiện đau thương này, vẫn không thể quên được nỗi đau và sự mất mát của đồng nghiệp. “Đó là một ngày tháng 8/1980, đoàn công tác của chúng tôi gồm 12 người đã lên đường đến huyện Đam Rông để chống dịch bệnh. Khi đến Cổng trời, chúng tôi đã bị phục kích tấn công bởi bọn phản động FULRO. 11 người trong đoàn đã hy sinh, trong đó có nhiều người còn rất trẻ”, ông Đường nhớ lại.

Sự kiện này đã gây ra nhiều nước mắt và tiếc nuối không chỉ cho gia đình các nạn nhân mà còn cho cả cộng đồng. Anh Đường và những người còn sống đã phải trải qua nhiều khó khăn và hiểm nguy để vượt qua sự mất mát này. “Chúng tôi đã phải đối mặt với nhiều khó khăn, nhưng chúng tôi vẫn quyết tâm vượt qua để tiếp tục công việc chống dịch”, ông Đường nói.

31 năm sau, ngành y tế Lâm Đồng và huyện Lạc Dương đã xây dựng Nhà bia tưởng niệm để ghi nhận và tôn vinh 9 liệt sĩ ngành y tế đã hy sinh trong sự kiện này. Đây là một cách để tri ân và nhớ nguồn, thể hiện lòng biết ơn sâu sắc đối với những người đã hy sinh vì công việc chống dịch.

Ngày nay, vùng đất Đưng K’Nơh đã thay da đổi thịt, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều đã giảm đáng kể. Tuy nhiên, sự kiện đau thương tại Cổng trời vẫn còn là một phần của lịch sử và không thể lãng quên. Việc tưởng nhớ và tôn vinh những người đã hy sinh là một cách để chúng ta nhớ về quá khứ và xây dựng tương lai.

Tại Cổng trời, Nhà bia tưởng niệm đã trở thành một địa điểm linh thiêng, nơi nhiều người đến tưởng niệm và thắp hương. Sự kiện này cũng là một phần của bản tráng ca về vùng đất Nam Tây Nguyên, nơi mà khí thế mới và vận hội mới đã được xây dựng trên sự hy sinh và đau thương của những người đi trước. Chúng ta hy vọng rằng, những hy sinh này sẽ không bao giờ bị lãng quên và sẽ tiếp tục là nguồn cảm hứng cho các thế hệ sau.

…Thông tin và hình ảnh về sự kiện này cũng như những nỗ lực của ngành y tế Lâm Đồng trong việc chống dịch và chăm sóc sức khỏe cộng đồng có thể được tìm thấy tại các nguồn tin cậy.

Hội Phụ nữ Công an tỉnh Thanh Hóa vừa tổ chức một buổi gặp mặt ấm áp và chương trình nhận đỡ đầu cháu Vi Việt Dũng, con trai của liệt sĩ Công an nhân dân Vi Văn Luân, người đã anh dũng hy sinh trong khi thi hành nhiệm vụ đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy tại biên giới.

Chương trình này là một phần của hoạt động ‘Mẹ đỡ đầu – Kết nối yêu thương’ do Hội Phụ nữ Công an tỉnh phát động từ năm 2022, với mục tiêu hỗ trợ trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, đặc biệt là con của các cán bộ, chiến sĩ Công an hy sinh trong khi làm nhiệm vụ. Sự kiện này không chỉ mang lại sự hỗ trợ thiết thực mà còn thể hiện sự quan tâm, sẻ chia của đồng đội và xã hội đối với gia đình liệt sĩ.

Liệt sĩ Vi Văn Luân đã hy sinh vào ngày 06/02/2021, trong lúc truy bắt đối tượng mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy tại bản Tà Cóm, xã Trung Lý, huyện Mường Lát. Sự ra đi đột ngột của anh đã để lại nỗi mất mát lớn cho gia đình và đồng đội. Cháu Vi Việt Dũng, sinh năm 2015, hiện đang sinh sống tại xã Mường Lát, sẽ được hỗ trợ hàng tháng với mức kinh phí 500.000 đồng từ chương trình ‘Mẹ đỡ đầu – Kết nối yêu thương’ trong thời gian từ năm 2025 đến năm 2030.

Tại chương trình, Hội Phụ nữ Công an tỉnh đã trao kinh phí hỗ trợ năm đầu tiên là 6 triệu đồng cùng nhiều phần quà, đồ dùng học tập để động viên tinh thần và giúp cháu chuẩn bị bước vào năm học mới. Sự hỗ trợ này không chỉ mang giá trị vật chất mà còn là nguồn động viên to lớn về tinh thần, giúp cháu Vi Việt Dũng có thêm động lực vươn lên trong học tập và cuộc sống.

Chị Ngân Thị An, vợ liệt sĩ Vi Văn Luân, đã xúc động chia sẻ về sự ra đi của chồng và sự hỗ trợ của Hội Phụ nữ Công an tỉnh dành cho các con. Chị cho biết, sự quan tâm sâu sắc từ Bộ Công an, Công an tỉnh Thanh Hóa, cấp ủy, chính quyền địa phương và các tổ chức đoàn thể đã tiếp thêm sức mạnh cho gia đình chị vượt qua mất mát.

Chương trình ‘Mẹ đỡ đầu – Kết nối yêu thương’ của Hội Phụ nữ Công an tỉnh Thanh Hóa đã thể hiện sự tiếp nối nghĩa tình đồng chí, đồng đội trong lực lượng Công an nhân dân, đồng thời lan tỏa giá trị nhân văn sâu sắc, tri ân những cống hiến, hy sinh thầm lặng của người chiến sĩ Công an nơi biên cương Tổ quốc. Đây là một hoạt động thiết thực, góp phần xây dựng nền an ninh nhân dân và bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới.

Thông qua chương trình này, Hội Phụ nữ Công an tỉnh Thanh Hóa hy vọng sẽ tiếp tục nhận được sự ủng hộ của các cơ quan, đơn vị và cá nhân để cùng chung tay chăm lo cho các cháu nhỏ có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, giúp các em có điều kiện học tập và phát triển tốt hơn trong tương lai. Chi tiết về chương trình có tại đây . Thêm vào đó, thông tin cụ thể đang được chia sẻ trên các phương tiện truyền thông để kêu gọi thêm nhiều sự hỗ trợ cho các cháu nhỏ có hoàn cảnh khó khăn.

Chăm sóc và hỗ trợ người có công với cách mạng luôn là một trong những chính sách nổi bật và nhân văn của Đảng và Nhà nước Việt Nam trong những năm qua. Mới đây, Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội đã ban hành Công văn số 4091/UBND-ĐT, trong đó đề nghị khẩn trương triển khai thực hiện Đề án hỗ trợ xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở dành cho người có công với cách mạng và thân nhân liệt sĩ. Dự án này có kinh phí lên tới gần 93 tỷ đồng, thể hiện sự quan tâm sâu sắc của chính quyền thành phố đối với những người đã cống hiến cho đất nước.

Một trong những điển hình cho nỗ lực này là trường hợp của ông Phạm Văn Lượng, một cựu chiến binh từ huyện Sóc Sơn, Hà Nội. Ông Lượng đã tham gia vào cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía bắc và hiện đang được hỗ trợ 100 triệu đồng để xây tiếp tầng hai ngôi nhà của mình. Sau nhiều năm chiến đấu và cống hiến, vợ ông đã mất do bệnh tật kéo dài và tốn kém. Hiện tại, ông sống cùng vợ thứ hai và một con trai. Câu chuyện của ông Lượng là minh chứng cho những cố gắng của chính quyền và xã hội trong việc cải thiện điều kiện sống cho người có công.

Không chỉ tại Hà Nội, nhiều tỉnh thành khác cũng đang tích cực thực hiện các chương trình hỗ trợ nhà ở cho người có công với cách mạng. Tại tỉnh Cao Bằng, dự án hỗ trợ xây dựng mới hoặc sửa chữa 155 ngôi nhà cho các gia đình chính sách đang được triển khai. Tỉnh Bắc Ninh cũng đã và đang nỗ lực phấn đấu hỗ trợ cho tất cả các gia đình chính sách, với mục tiêu xóa bỏ nhà tạm và nhà dột nát, cải thiện điều kiện an cư cho họ.

Ông Triệu Văn Thuận, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Trường Hà, cho rằng chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát không chỉ giúp cải thiện điều kiện sống mà còn góp phần thực hiện mục tiêu chăm lo tốt hơn cho đời sống vật chất và tinh thần của các gia đình chính sách. Đây là một cách thể hiện lòng biết ơn và trách nhiệm của xã hội đối với những người đã có công với cách mạng.

Từ đầu năm 2025, Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống cho thân nhân liệt sĩ và gia đình có công với cách mạng. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Quyết định số 808/QĐ-TTg về việc kiện toàn Ban Chỉ đạo Trung ương triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát trên toàn quốc. Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ Việt Nam cũng đã tích cực tham gia vào các hoạt động hỗ trợ, bao gồm xây nhà tình nghĩa cho gia đình thương binh và thân nhân liệt sĩ. Trong sáu tháng đầu năm, Hội và các cấp Hội cơ sở đã tặng 41 nhà tình nghĩa và sửa chữa 15 nhà; tặng 190 sổ tiết kiệm và 5.819 suất quà cho các gia đình liệt sĩ.

Những nỗ lực này không chỉ thể hiện lòng biết ơn của Đảng và Nhà nước mà còn thể hiện trách nhiệm của cả xã hội đối với những người đã có công với cách mạng. Qua đó, chúng ta hy vọng rằng những người có công sẽ có cuộc sống tốt hơn, an tâm và hạnh phúc hơn, góp phần xây dựng một xã hội công bằng và nhân văn hơn.