Chính sách “thời gian hạ nhiệt” 30 ngày trước khi ly hôn tại Trung Quốc đã phát huy tác dụng tích cực, giúp hàng chục nghìn cặp vợ chồng reconsider quyết định chia tay của mình. Theo số liệu của chính quyền Thượng Hải, trong năm 2024, có 12.500 cặp rút đơn ly hôn trong thời gian này, tăng 21% so với năm 2021. Tỷ lệ rút đơn tại Thượng Hải đạt 63%, mức cao nhất cả nước.

Xu hướng tương tự cũng xuất hiện ở nhiều địa phương khác. Năm 2024, ở Lianyungang (Giang Tô), có 19.500 đơn ly hôn được nộp, trong đó 42% đã được rút. Ở Qianshan (An Huy), tỷ lệ này cũng là 42%. Theo báo cáo ‘Hôn nhân và Gia đình Trung Quốc’, tỷ lệ rút đơn toàn quốc đã tăng từ 41% năm 2021 lên 58% năm 2024. Thời gian ‘hạ nhiệt’ không chỉ là khoảng lặng để nhìn lại hôn nhân mà còn giúp các cặp vợ chồng có thời gian để cân nhắc và sửa chữa mối quan hệ.

Tuy nhiên, không phải ai cũng dùng 30 ngày để hàn gắn. Một số người biến khoảng thời gian này thành ‘giai đoạn chuẩn bị ly hôn’, thu thập chứng cứ tài sản, tìm luật sư, thậm chí tẩu tán tài sản hoặc gia tăng bạo lực gia đình. Các chuyên gia khẳng định cần hệ thống hỗ trợ xã hội, từ tư vấn tâm lý, pháp lý tới hòa giải cộng đồng, để giá trị ‘hạ nhiệt’ thực sự phát huy.

Trên thế giới, nhiều nước cũng áp dụng thời gian chờ trước ly hôn như Anh, Hàn Quốc, Pháp. Tại Trung Quốc, nhiều địa phương đã thành lập các trung tâm hỗ trợ pháp lý – tâm lý để giúp các cặp vợ chồng trong thời gian hạ nhiệt. Ở Yichun (Giang Tây), Hội Phụ nữ lập trung tâm hỗ trợ pháp lý – tâm lý, phối hợp nhiều phòng ban giúp các cặp trong thời gian hạ nhiệt.

Các nhà tâm lý cho rằng nhiều cặp đổi ý vì nghĩ đến con cái, vì nền tảng tình cảm tốt hoặc vì một bên nỗ lực thay đổi. Ý nghĩa sâu xa của thời gian hạ nhiệt là giúp xã hội định hình lại cách nhìn về hôn nhân, khi các cặp bàn nhiều hơn về làm sao hợp tác tốt hơn thay vì chia tài sản thế nào. Bằng cách này, thời gian hạ nhiệt không chỉ giúp các cặp vợ chồng cân nhắc quyết định ly hôn mà còn giúp họ tìm cách xây dựng và duy trì mối quan hệ hôn nhân bền vững.

Một số chuyên gia cũng chỉ ra rằng thời gian hạ nhiệt cần được kết hợp với các dịch vụ hỗ trợ khác như tư vấn tâm lý và pháp lý để giúp các cặp vợ chồng vượt qua khó khăn. Với sự hỗ trợ này, các cặp vợ chồng có thể tận dụng thời gian hạ nhiệt để thực sự sửa chữa và củng cố mối quan hệ của mình.

Tổng kết lại, chính sách thời gian hạ nhiệt 30 ngày trước khi ly hôn tại Trung Quốc đã mang lại những kết quả tích cực trong việc giúp các cặp vợ chồng reconsider quyết định ly hôn của mình. Tuy nhiên, để chính sách này thực sự phát huy, cần sự kết hợp của các dịch vụ hỗ trợ xã hội và sự thay đổi trong cách nhìn về hôn nhân.

Việc Nhà thiết kế Nguyễn Công Trí bị bắt giữ vì liên quan đến ma túy đã gây ra một sự chấn động lớn trong dư luận. Tuy nhiên, điều khiến nhiều người quan tâm không chỉ dừng lại ở hành vi vi phạm pháp luật của một cá nhân, mà còn lan sang một hiện tượng gây tranh cãi hơn: sự cảm thông, tiếc nuối, thậm chí là bênh vực công khai từ một bộ phận người nổi tiếng dành cho nhà thiết kế này.

Thực tế, đây không phải lần đầu chúng ta chứng kiến hiện tượng một bộ phận người nổi tiếng bày tỏ sự cảm thông với đồng nghiệp khi người đó bị phát hiện vi phạm pháp luật. Điều khiến dư luận bức xúc là sự cảm thông này diễn ra trong bối cảnh thông tin chính thức từ cơ quan chức năng cho biết NTK Nguyễn Công Trí bị bắt giữ với số lượng ma túy lớn.

Thượng tá, Tiến sĩ Đào Trung Hiếu, chuyên gia tội phạm học, đã có cuộc trao đổi với phóng viên Chuyên trang Sinh Viên Việt Nam, Báo Tiền Phong để giải mã hiện tượng này. Theo ông Hiếu, dưới góc độ tâm lý xã hội, đây là biểu hiện của một hiện tượng gọi là ‘thiên vị trong nhóm nội bộ’ (in-group favoritism). Khi một cá nhân thuộc về một nhóm nghề nghiệp, xã hội hoặc văn hóa cụ thể, những người trong cùng nhóm ấy sẽ có xu hướng bảo vệ nhau, ngay cả khi cá nhân đó có hành vi sai trái.

Ông Hiếu cũng chỉ ra rằng sự kiện này cũng phản ánh hiệu ứng ‘halo’ (ánh hào quang) – tức là khi một người nổi tiếng, tài năng hoặc có thành tích đáng ngưỡng mộ trong một lĩnh vực nào đó, người ta có xu hướng đánh giá tích cực về mọi khía cạnh khác của họ. Có ba nhóm nguyên nhân chủ yếu dẫn đến hiệu ứng tâm lý này, theo ông Hiếu. Thứ nhất, là yếu tố tâm lý xã hội mang tính bản năng. Thứ hai, là cơ chế tự phòng vệ tâm lý của những người hoạt động trong lĩnh vực có mức độ căng thẳng, áp lực cao. Thứ ba, là văn hóa ‘tha thứ chọn lọc’ và sự lẫn lộn giữa tài năng và đạo đức trong xã hội Việt Nam.

Ông Hiếu nhấn mạnh rằng nếu một người có tài năng kiệt xuất và đóng góp nhiều cho xã hội sẽ nhận được sự cảm thông lớn hơn khi người đó mắc lỗi là một cách nghĩ nguy hiểm và có phần sai lệch. Pháp luật không phân biệt người giỏi hay dở – hành vi vi phạm đều phải xử lý nghiêm minh, bất kể thân phận, danh tiếng. Sự cảm thông chỉ có ý nghĩa khi người phạm tội ăn năn, hối cải, tự nhận thức sai lầm và hợp tác với cơ quan chức năng. Còn nếu cảm thông theo kiểu ‘bỏ qua cho nhau’, thì đó là sự xúc phạm đến công lý và những người đang tuân thủ pháp luật mỗi ngày.

Trước vụ việc này, dư luận chia thành hai phe. Dưới góc độ tâm lý, ông Hiếu cho rằng sự phân cực dư luận là điều dễ hiểu, bởi hai nhóm này đại diện cho hai hệ quy chiếu giá trị khác nhau. Nếu chúng ta quá dễ dàng bênh vực cho người nổi tiếng khi họ làm sai, điều này sẽ ảnh hưởng thế nào đến suy nghĩ và hành vi của giới trẻ về việc phải sống và thượng tôn pháp luật, ông Hiếu cho rằng đây là vấn đề cốt lõi và nghiêm trọng nhất.

Giới trẻ đang sống trong kỷ nguyên truyền thông đại chúng, mạng xã hội, nơi mà người nổi tiếng không chỉ là nghệ sĩ – họ còn là biểu tượng văn hóa. Tóm lại, pháp luật là ranh giới cuối cùng bảo vệ trật tự xã hội. Người nổi tiếng, với sức ảnh hưởng lớn càng cần phải hiểu rõ giới hạn hành vi của mình. Cảm thông là điều cần thiết, nhưng không thể dùng nó để che đậy sai trái. Một xã hội văn minh là nơi mà mọi người, không phân biệt địa vị, đều bình đẳng trước pháp luật.

Việt Nam đang nổi lên như một điểm sáng trong lĩnh vực năng lượng tái tạo, với tiềm năng to lớn về điện mặt trời, điện gió ngoài khơi, sinh khối và hydrogen xanh. Tuy nhiên, để biến tiềm năng thành hiện thực, hành lang pháp lý cho năng lượng tái tạo tại Việt Nam cần được hoàn thiện và đồng bộ hơn.

Với tiềm năng điện mặt trời lên đến 963.000 MW và số giờ nắng trung bình hàng năm cao, đặc biệt là ở các tỉnh miền Trung và miền Nam, Việt Nam có cơ hội để phát triển mạnh mẽ nguồn năng lượng sạch này. Về điện gió, theo Ngân hàng Thế giới, Việt Nam có tiềm năng điện gió lớn nhất Đông Nam Á, với tổng tiềm năng ước đạt 513.360 MW. Tuy nhiên, việc phát triển các nguồn năng lượng tái tạo này đang đối mặt với nhiều thách thức.

Các chính sách liên quan đến năng lượng tái tạo hiện đang phân tán ở nhiều luật, dẫn đến sự chồng chéo và thiếu phối hợp liên ngành. Các rào cản khác bao gồm cơ chế đấu thầu, giá điện, hợp đồng mua bán điện còn thiếu minh bạch và hay thay đổi, khiến rủi ro tài chính tăng cao. Hệ thống truyền tải chưa sẵn sàng để tiếp nhận lượng điện phân tán từ các nguồn tái tạo. Điều này đang trở thành điểm nghẽn kìm hãm dòng vốn, trì hoãn hàng loạt dự án và gia tăng rủi ro chính sách đối với nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Nhìn ra thế giới, các quốc gia như Đức, Trung Quốc, Hàn Quốc đã ban hành Luật Năng lượng tái tạo từ rất sớm, tạo nên bước ngoặt chiến lược cho quá trình chuyển dịch. Luật không chỉ đóng vai trò là công cụ điều tiết thị trường, mà còn là lời cam kết dài hạn của Chính phủ với người dân và doanh nghiệp. Các chuyên gia cho rằng, cần phải tích hợp nhiều yếu tố tiên tiến vào Luật Năng lượng tái tạo, vừa bảo đảm nguyên tắc ưu tiên năng lượng sạch, vừa thúc đẩy cạnh tranh minh bạch, chia sẻ lợi ích công bằng giữa nhà đầu tư và cộng đồng.

Lawrence có nhiều ưu điểm hơn so với các nguồn năng lượng tái tạo khác. Để thúc đẩy sự phát triển của ngành năng lượng tái tạo, các chuyên gia đề xuất rằng, Luật cần đưa ra quy định rõ ràng về quy hoạch tổng thể quốc gia cho các nguồn năng lượng tái tạo, cơ chế xác lập giá theo thị trường có điều tiết, cơ chế chia sẻ rủi ro và ưu đãi tín dụng.

TS. Hoàng Xuân Quốc, Phó Trưởng Ban Tư vấn và Phản biện Hội Dầu khí Việt Nam nhận định, việc xây dựng một hành lang pháp lý đủ mạnh và hoàn thiện cho sự phát triển năng lượng tái tạo là cần thiết. Bà Phạm Thuý Chinh, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội cũng cho rằng, việc ban hành Luật về năng lượng tái tạo là hết sức cần thiết, giúp giải quyết những bất cập, chưa đồng bộ trong hệ thống pháp luật.

Việt Nam cần hiện thực hóa các mục tiêu về năng lượng tái tạo thông qua hành động cụ thể. Với sự quan tâm và ủng hộ của cộng đồng quốc tế, hy vọng rằng, Việt Nam sẽ sớm có một hành lang pháp lý hoàn chỉnh cho sự phát triển của năng lượng tái tạo, góp phần hiện thực hóa mục tiêu về phát triển bền vững.