Ngành ngân hàng đang đối mặt với thách thức lớn trong việc tuyển dụng và đào tạo nhân lực công nghệ để thích ứng với chuyển đổi số, tự động hóa và an ninh mạng trong thời đại số. Theo Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Tiến Dũng, ngành ngân hàng đang trong tình trạng ‘khát’ nhân lực công nghệ.

Từ năm 2017 đến nay, số lượng người dân trưởng thành có tài khoản ngân hàng đã tăng từ 31% lên 87%, tương ứng với khoảng 200 triệu tài khoản tiền gửi. Số lượng giao dịch tài chính cũng tăng lên 50-100 triệu giao dịch/ngày. Hơn 90% giao dịch của khách hàng được thực hiện qua kênh số, các dịch vụ ngân hàng cũng được tự động hóa.

Ông Dũng cho rằng, người làm ngân hàng trong giai đoạn hiện nay không chỉ cần am hiểu nghiệp vụ truyền thống mà còn phải thành thạo kỹ năng công nghệ. Hai kỹ năng này cần song hành để có thể thiết kế và triển khai quy trình nghiệp vụ số.

Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy cũng cho rằng, hầu hết các phần việc của con người hiện nay đều đã thay đổi. Các nhân viên giao dịch bình thường trước đây xử lý về các kỹ năng nghiệp vụ thì bây giờ phải xử lý sự cố về phần mềm, sự cố khi chuyển nhầm tiền, bị lừa đảo.

Để đáp ứng nhu cầu này, các ngân hàng thương mại như VPBank, ABBANK và LPBank đã mở rộng tuyển dụng nhân lực công nghệ. Đại diện VPBank chia sẻ, nếu trước đây các vị trí tuyển dụng chú trọng vào kinh nghiệm ngành, thì hiện nay, bên cạnh chuyên môn, khả năng sử dụng công cụ số để tối ưu hóa công việc là yêu cầu bắt buộc.

PGS.TS Phạm Thị Hoàng Anh – Phó Giám đốc Học viện Ngân hàng cũng thừa nhận thời điểm này, nguồn cung về nhân lực công nghệ thông tin chưa đủ cầu. Ngành ngân hàng thiếu hụt nguồn cung nhân lực có chuyên môn sâu về công nghệ thông tin.

Để giải quyết vấn đề này, PGS.TS Phạm Thị Hoàng Anh cho rằng cần ban hành khung năng lực số cho ngành ngân hàng, theo vị trí công tác. Tăng cường hợp tác theo ‘mô hình 3 nhà’: Ngân hàng nhà nước – Các cơ sở đào tạo – Các cơ sở tài chính, khoa học công nghệ. Xây dựng được bộ tiêu chuẩn về đào tạo số cho ngành ngân hàng làm sao gắn kết lý thuyết với thực tiễn, sinh viên được tham gia nhiều hơn vào thực tiễn, có thêm kinh nghiệm, được đào tạo chuyên sâu.

Việc tuyển dụng và đào tạo nhân lực công nghệ trong ngành ngân hàng là một thách thức lớn, đòi hỏi sự phối hợp và đổi mới trong việc đào tạo và phát triển nguồn nhân lực. Các ngân hàng thương mại cần chủ động trong việc xây dựng chiến lược đào tạo và phát triển nhân lực công nghệ để đáp ứng nhu cầu của thị trường.

Ngành ngân hàng đang trải qua một thời kỳ chuyển đổi mạnh mẽ với sự kết hợp giữa trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghệ blockchain. Ông Phan Đức Trung, Chủ tịch Hiệp hội Blockchain Việt Nam, cho rằng hai xu hướng công nghệ này sẽ có tác động lớn nhất đến ngành ngân hàng trong thời gian tới. Theo dự báo, 85 triệu việc làm trong ngành ngân hàng sẽ biến mất, nhưng đồng thời sẽ tạo ra 97 triệu việc làm mới.

Ngành ngân hàng đang đối mặt với tình trạng “khát” nhân lực công nghệ, đặc biệt là nhân lực có chuyên môn về an ninh mạng và công nghệ thông tin. Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Tiến Dũng nhấn mạnh rằng ngành ngân hàng đang phải thích nghi với sự thay đổi lớn trong hoạt động và quản trị. Ông Dũng cho biết, việc tự động hóa các dịch vụ ngân hàng đã làm giảm nhu cầu về giao dịch viên truyền thống. Thay vào đó, ngành ngân hàng cần xây dựng quy trình nghiệp vụ thông minh và có đội ngũ nhân viên am hiểu về nghiệp vụ và công nghệ thông tin.

Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy cho rằng, công việc của con người đang thay đổi hoàn toàn do sự phát triển của công nghệ. Các nhân viên chăm sóc khách hàng trước đây chỉ cần trực tiếp tương tác với khách hàng, nhưng bây giờ cần phải tư vấn về phần mềm và hệ thống ứng dụng. Điều này đòi hỏi ngành ngân hàng phải có chiến lược đào tạo lại nhân lực để đáp ứng với nhu cầu mới.

Đại diện Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) chia sẻ rằng, chuyển đổi số không còn là câu chuyện của riêng bộ phận IT, mà đã được tích hợp sâu vào mọi hoạt động nghiệp vụ. VPBank đã thay đổi mạnh mẽ trong cách sử dụng và phát triển nhân sự có năng lực công nghệ trong 5 năm trở lại đây. Việc này không chỉ giúp ngân hàng tăng cường hiệu quả hoạt động mà còn nâng cao chất lượng dịch vụ cho khách hàng.

Ông Phan Đức Trung cho rằng, AI và blockchain sẽ là hai xu hướng công nghệ tác động lớn nhất đến ngành ngân hàng. AI sẽ hỗ trợ tăng trưởng doanh thu trên cơ sở giảm chi phí thông qua xử lý mô hình dữ liệu lớn. Còn blockchain sẽ cung cấp nền tảng minh bạch và giảm chi phí trong hoạt động thanh toán. Theo ông Trung, AI sẽ đóng góp 13.000 tỷ USD vào kinh tế toàn cầu và blockchain sẽ cắt giảm 70% chi phí giao dịch tài chính.

Dự báo, 60% nhân lực sẽ phải đào tạo lại trong 5 năm tới để đáp ứng với nhu cầu mới của ngành ngân hàng. Ông Trung cũng nhấn mạnh rằng, ngành ngân hàng của Việt Nam là một trong những ngành dẫn đầu về số hóa, vượt hơn thị trường. Tuy nhiên, vẫn cần tăng tốc hơn nữa để nắm bắt được những cơ hội và thúc đẩy đưa ngành tài chính ngân hàng đóng góp vào sự tăng trưởng kinh tế số trong thời gian tới.

Để thúc đẩy sự phát triển của ngành ngân hàng trong thời kỳ công nghệ, ông Trung cho rằng cần đẩy mạnh ứng dụng công nghệ cao về phòng và chống rửa tiền. Hy vọng trong thời gian không xa, Việt Nam sẽ nhìn thấy dòng chảy của tài sản mã hóa. Việc này sẽ giúp ngành ngân hàng Việt Nam không chỉ bắt kịp với xu hướng thế giới mà còn có thể vươn lên dẫn đầu trong một số lĩnh vực.

Nhìn chung, ngành ngân hàng đang đứng trước một thời kỳ chuyển đổi mạnh mẽ với sự kết hợp giữa công nghệ và nghiệp vụ. Việc đào tạo lại nhân lực và ứng dụng công nghệ cao sẽ là chìa khóa giúp ngành ngân hàng Việt Nam phát triển bền vững trong thời gian tới. Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng và các tổ chức tài chính khác sẽ cần phải không ngừng đổi mới và cải tiến để đáp ứng với nhu cầu mới của thị trường.

Chuyển đổi số trong khu vực công tại Việt Nam đang gặp phải nhiều thách thức và rào cản cần được giải quyết. Ông Nguyễn Hữu Thái Hòa, Phó Viện trưởng Viện Trí Việt IVM – VUSTA, Chủ tịch VDIC, Trung tâm Thông tin Truyền thông số Việt Nam của Hội Truyền Thông Số, cho rằng việc chuyển đổi số chỉ được xem như một nhiệm vụ công nghệ đơn thuần mà không gắn liền với cải cách thể chế, quản trị và đo lường hiệu quả sử dụng nguồn lực công thì rất khó tạo ra đột phá thực chất.

Một trong những rào cản lớn nhất hiện nay là hạ tầng công nghệ tại các cơ quan Nhà nước còn rất lạc hậu, thiếu đồng bộ và khó tích hợp. Nhiều nơi vẫn sử dụng hệ thống lưu trữ dữ liệu rời rạc, không tương thích, gây cản trở việc kết nối, chia sẻ thông tin giữa các bộ, ngành, địa phương. Ông Hòa cũng chỉ ra rằng không có một kiến trúc công nghệ thống nhất, việc kết nối dữ liệu dân cư, thuế, y tế, tài chính… trở thành bài toán nan giải, dù các hệ thống đó đã được đầu tư lớn trong nhiều năm.

Tổng mức đầu tư cho các chương trình chuyển đổi số khu vực công bao gồm hạ tầng dữ liệu dân cư, căn cước công dân gắn chip, Cổng dịch vụ công quốc gia, nền tảng số ngành dọc… đã vượt hàng nghìn tỷ đồng. Tuy nhiên, thực tế cho thấy sự phân bổ ngân sách thiếu đồng đều giữa trung ương và địa phương, khiến các cấp cơ sở khó có khả năng triển khai đồng bộ. Ông Hòa cũng nhấn mạnh rằng chuyển đổi số khu vực công còn đối mặt với bài toán nhân lực công nghệ cao. Các chuyên gia giỏi về trí tuệ nhân tạo, an ninh mạng, phân tích dữ liệu thường lựa chọn khu vực tư nhân hoặc các công ty công nghệ lớn do chính sách lương thưởng vượt trội.

Trong khi đó, cán bộ, công chức tại nhiều cơ quan hành chính, đặc biệt ở tuyến huyện, xã thiếu kỹ năng số, thiếu cả động lực và tâm thế thích nghi với công nghệ mới. Một thách thức khác là nguy cơ tấn công mạng ngày càng lớn khi dữ liệu nhạy cảm như thông tin công dân, tài chính, y tế… được số hóa và lưu trữ tập trung, nhưng lại thiếu lớp bảo vệ pháp lý và công nghệ tương xứng. Hệ thống pháp luật về bảo mật dữ liệu, an toàn thông tin, lưu trữ số… vẫn chưa bắt kịp tốc độ phát triển của công nghệ, gây ra khoảng trống trong việc xử lý sự cố và đảm bảo niềm tin số cho người dân.

Để tháo gỡ những nút thắt hiện nay, ông Hòa nêu 4 đề xuất: tăng ngân sách đầu tư hạ tầng số, phát triển nguồn nhân lực số cho khu vực công, khuyến khích doanh nghiệp công nghệ tham gia cung cấp giải pháp số cho khu vực công và xây dựng trung tâm giám sát an ninh mạng quốc gia, đồng thời ban hành khung pháp lý chặt chẽ về bảo mật dữ liệu, quyền riêng tư và lưu trữ số. Điều này sẽ giúp Việt Nam đẩy nhanh tiến trình chuyển đổi số trong khu vực công, nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực công và tạo ra đột phá thực chất trong thời gian tới.

Tham khảo thêm thông tin tại: https://www.vietnamnet.vn/

Chuyển đổi số trong khu vực công tại Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là về cơ sở hạ tầng và nhân lực. Tuy nhiên, quá trình này cũng mở ra cơ hội lớn trong việc nâng cao hiệu quả quản lý và chất lượng dịch vụ công. Để xây dựng một hệ thống chính phủ số hiệu quả, lấy người dân làm trung tâm, đồng thời đảm bảo tính minh bạch và an toàn trong quản lý nhà nước, Việt Nam cần tập trung vào việc xây dựng một thể chế kiến tạo vững chắc.

Thách thức chuyển đổi số khu vực công

Tại Diễn đàn ‘Chuyển đổi số khu vực công – Tiền đề cho phát triển kinh tế xã hội’ diễn ra ngày 17/7, ông Phạm Mạnh Hùng – Phó Tổng Giám đốc VOV cho biết, khu vực công được xác định là người dẫn đường và là tiền đề vững chắc cho sự phát triển kinh tế – xã hội thông qua quá trình số hóa và thích ứng nhanh chóng. Chuyển đổi số trong khu vực công là một đột phá hàng đầu và là động lực chính để phát triển lực lượng sản xuất hiện đại, đổi mới phương thức quản trị quốc gia, thúc đẩy kinh tế – xã hội và ngăn chặn nguy cơ tụt hậu.

Tuy nhiên, việc triển khai quá trình chuyển đổi số trong khu vực công cũng gặp nhiều khó khăn, thách thức về hạ tầng số. Đặc biệt là ở cấp cơ sở, dữ liệu chưa đồng bộ, thiếu kết nối, thiếu chia sẻ giữa các cơ quan, bộ, ngành, địa phương, nguồn nhân lực chưa đáp ứng yêu cầu, tâm lý e dè đổi mới ở một số nơi. Cùng với đó, hệ thống thể chế và chính sách pháp luật về chuyển đổi số còn chưa hoàn thiện và thiếu đồng bộ.

Ông Nguyễn Hữu Thái Hòa – Phó Viện trưởng Viện Trí Việt IVM/VUSTA, Bộ Khoa học và Công nghệ cho rằng, thách thức lớn nhất trong chuyển đổi số khu vực công là các vấn đề liên quan đến cơ sở hạ tầng công nghệ và nguồn lực. Nhiều cơ quan nhà nước vẫn sử dụng các hệ thống công nghệ cũ kỹ, không đồng bộ, gây khó khăn trong việc tích hợp các giải pháp số hóa mới.

Xây dựng một thể chế kiến tạo vững chắc

Ông Chử Đức Hoàng – Chánh văn phòng Quỹ Đổi mới công nghệ quốc gia (Bộ Khoa học và Công nghệ) kiến nghị, để đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số quốc gia, Việt Nam đang tập trung vào việc xây dựng một thể chế kiến tạo vững chắc, tạo nền móng vững chắc cho sự phát triển. Trong đó, việc hình thành các cơ chế thử nghiệm đóng vai trò then chốt, cho phép kiểm tra và hoàn thiện các giải pháp số hóa trước khi triển khai rộng rãi.

Để cụ thể hóa những định hướng này, việc thể chế hóa các quy định pháp luật là vô cùng cần thiết. Một trong những yếu tố cốt lõi để hiện thực hóa chuyển đổi số là việc xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia và cơ sở dữ liệu chuyên ngành đồng bộ, liên thông.

Chuyển đổi số thành công đòi hỏi sự đầu tư mạnh mẽ vào con người và một niềm tin vững chắc vào đội ngũ. Nếu thiếu đi niềm tin, mọi nỗ lực sẽ trở nên vô nghĩa. Điều này đặc biệt đúng khi xây dựng đội ngũ công nghệ thông tin (IT) và chuyên gia – những nhân tố cốt lõi cho sự phát triển.

Ông Nguyễn Hữu Thái Hoà đề xuất, cần tăng ngân sách cho việc nâng cấp cơ sở hạ tầng số, như trung tâm dữ liệu quốc gia và mạng 5G, đặc biệt ở các địa phương. Đồng thời xây dựng các chương trình đào tạo kỹ năng số cho cán bộ, công chức, hợp tác với các trường đại học và doanh nghiệp để phát triển nguồn nhân lực công nghệ.

Việt Nam cần khuyến khích các doanh nghiệp công nghệ tham gia phát triển giải pháp số cho khu vực công, như ứng dụng AI, blockchain, hoặc IoT. Ngoài ra, cần triển khai các chiến dịch truyền thông để khuyến khích người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến, đảm bảo các nền tảng dễ sử dụng và hỗ trợ đa ngôn ngữ.