Ngày 1/8, Cục Thuế đã tổ chức Hội thảo để lấy ý kiến về Dự thảo Luật Quản lý thuế (thay thế). Dự kiến sau hội thảo, Cục Thuế sẽ tổng hợp và báo cáo để hoàn thiện hồ sơ, sau đó trình Bộ Tài chính và Chính phủ để đưa vào chương trình lập pháp năm 2025, trước khi trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội vào cuối tháng 8 năm 2025.

Phát biểu tại Hội thảo, Cục trưởng Cục Thuế Mai Xuân Thành nhấn mạnh rằng Luật Quản lý thuế năm 2019, sau hơn 5 năm thực hiện, đã chứng minh là cơ sở pháp lý quan trọng, có phạm vi tác động rộng lớn trên cả nước đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh của các tổ chức và cá nhân. Tuy nhiên, trong bối cảnh Việt Nam đang bước vào một kỷ nguyên mới, việc hoàn thiện thể chế quản lý thuế đã trở thành nhiệm vụ cấp bách và có ý nghĩa then chốt đối với sự phát triển kinh tế – xã hội.

Trước những biến đổi nhanh chóng của nền kinh tế, đặc biệt là sự bùng nổ của nền kinh tế số với các loại hình kinh doanh mới, xu hướng số hóa giao dịch và yêu cầu chuyển đổi số quốc gia, cần có sự đổi mới trong quản lý thuế. Yêu cầu cấp thiết là giảm thiểu thủ tục hành chính, giảm chi phí tuân thủ cho người nộp thuế, và từ đó đưa ra những yêu cầu phải sửa đổi Luật Quản lý thuế một cách toàn diện.

Bộ Tài chính đã báo cáo Chính phủ về đề xuất xây dựng Dự án Luật Quản lý thuế (thay thế) để bổ sung vào chương trình lập pháp năm 2025. Trên cơ sở đó, Chính phủ đã trình Ủy ban thường vụ Quốc hội về đề xuất xây dựng Dự án Luật Quản lý thuế để bổ sung vào chương trình lập pháp năm 2025, với kế hoạch trình Quốc hội cho ý kiến và thông qua tại Kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XV vào tháng 10 năm 2025.

Dự thảo Luật Quản lý thuế (thay thế)จะ tập trung vào 8 nhóm chính sách lớn. Đó là phân loại người nộp thuế và quản lý theo đối tượng; quản lý theo chức năng; hợp tác quốc tế về thuế và quản lý thuế quốc tế; quản lý rủi ro và quản lý tuân thủ trong quản lý thuế; quyền và nghĩa vụ của các bên liên quan trong quản lý thuế; khiếu nại, tố cáo và giải quyết tranh chấp; xử lý vi phạm hành chính về thuế và cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế; chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ thông tin.

Cục trưởng Mai Xuân Thành cho biết, ngành thuế đang tích cực triển khai các ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác quản lý thuế. Mục tiêu là tăng cường quản lý đối với các mô hình kinh tế mới, cải cách triệt để công tác quản lý thuế và chuyển đổi từ tư duy ‘quản lý’ sang ‘phục vụ’, lấy người nộp thuế làm trung tâm phục vụ. đồng thời thúc đẩy sự tuân thủ tự nguyện trên cơ sở phân loại mức độ tuân thủ pháp luật và mức độ rủi ro của người nộp thuế. một trong những hướng đi quan trọng là đẩy mạnh cắt giảm thủ tục hành chính; tăng cường quản lý chống thất thu thuế…

Dự kiến sau khi hoàn thiện, Dự thảo Luật Quản lý thuế (thay thế) sẽ được trình Quốc hội thông qua vào tháng 10 năm 2025, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc hoàn thiện hệ thống pháp luật về thuế và quản lý thuế ở Việt Nam.

TP.HCM hiện có hơn 5.680 doanh nghiệp và hộ kinh doanh hoạt động trong lĩnh vực kinh tế ban đêm, tập trung chủ yếu tại các phường trung tâm như Bến Thành, Sài Gòn, Tân Định. Sự phát triển nhanh chóng của kinh tế ban đêm tại TP.HCM đã mang lại nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp và hộ kinh doanh, đồng thời cũng đặt ra nhiều thách thức cho công tác quản lý thuế.

Nhiều doanh nghiệp và hộ kinh doanh tại các phường trung tâm của TP.HCM đã tận dụng tối đa sự nhộn nhịp của ban đêm để kinh doanh. Phố Bùi Viện, đường Nguyễn Huệ, Lý Tự Trọng, Đề Thám, Phạm Ngũ Lão, Lê Thánh Tôn, Thái Văn Lung… là những tuyến phố trọng điểm với hàng loạt quán ăn, quán bar, pub, và các cửa hàng tiện lợi 24 giờ. Du khách và người dân địa phương thường tập trung tại đây để tham gia các hoạt động mua bán, vui chơi, giải trí và ẩm thực vào ban đêm.

Anh Hồ Thanh Long, chủ một nhà hàng trên đường Bùi Viện, cho biết lượng khách đông nhất vào cuối tuần và quán luôn kín bàn. Anh cũng cho biết đang tính mở rộng mặt bằng để phục vụ thêm khách. Du khách đến TP.HCM cũng có xu hướng lưu trú tại các phường trung tâm để thuận tiện di chuyển và trải nghiệm dịch vụ ban đêm. Các khách sạn, nhà hàng tại phố đi bộ Nguyễn Huệ mở cửa đến nửa đêm, phục vụ các món ăn Âu, cocktail, bia nhập khẩu…

Đại diện một khách sạn tại đây cho biết 70-80% doanh thu ẩm thực đến từ khung giờ sau 17h. Chị Nguyễn Mai, quản lý một nhà hàng chuyên món Pháp trên đường Thái Văn Lung, cho biết từ sau dịp lễ 50 năm thống nhất đất nước, lượng khách ăn tối và trải nghiệm ẩm thực đêm tại một số nhà hàng cao cấp tăng 20-30%. Các đơn vị buộc phải tăng nhân sự phục vụ sau 18h để đáp ứng nhu cầu ngày càng lớn của thực khách.

Theo ông Bùi Quang Trung, trưởng Thuế cơ sở 1, đơn vị đã rà soát và xác định có 5.680 người nộp thuế đang hoạt động kinh tế đêm tại bốn phường trung tâm, gồm 3.550 doanh nghiệp và 2.130 hộ kinh doanh, chiếm lần lượt 13% và 26% tổng số người nộp thuế tại địa bàn. Khảo sát của Viện Nghiên cứu và Phát triển TP.HCM cũng ghi nhận 40% doanh nghiệp được hỏi có doanh thu ban đêm chiếm hơn 50% tổng doanh thu trong ngày.

Thời gian đông khách nhất kéo dài từ 20h-22h hằng ngày. Cùng với sự phát triển nhanh của kinh tế ban đêm, công tác quản lý thuế cũng được TP.HCM tăng cường nhằm hạn chế thất thu. Ông Bùi Quang Trung cho biết đã rà soát và xây dựng cơ sở dữ liệu quản lý thuế đối với những đối tượng có hoạt động kinh tế ban đêm, đồng thời tiến hành kiểm tra chống thất thu thuế.

Trong đó đã lập kế hoạch kiểm tra chuyên đề chống thất thu với 280 doanh nghiệp, truy thu, xử phạt 125 doanh nghiệp với số tiền hơn 11 tỉ đồng, giảm lỗ 112 tỉ đồng, giảm khấu trừ thuế 2,8 tỉ đồng. Sau khi cơ quan thuế tăng cường thanh tra, kiểm tra và quản lý thì số thu từ hộ kinh doanh ban đêm có chuyển biến tích cực, thu được 32 tỉ đồng, tăng 64% so với cùng kỳ.

Tổng thu thuế từ doanh nghiệp trong sáu tháng đầu năm 2025 cũng tăng 13,6% so với cùng kỳ năm 2024. Có 2.816 doanh nghiệp và 250 hộ kinh doanh hoạt động kinh tế ban đêm đã đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, còn 714 doanh nghiệp và 1.880 hộ kinh doanh cần tiếp tục vận động, đôn đốc đăng ký.

Tuy nhiên, cơ quan thuế vẫn đối mặt nhiều thách thức trong việc kiểm soát nghĩa vụ kê khai thực tế. Về chính sách thuế, nhiều doanh nghiệp lập chi nhánh ở phường trung tâm nhưng kê khai thuế tại trụ sở chính đặt ở nơi khác, gây khó khăn trong quản lý địa bàn. Một số chuỗi lớn như Lavender Hotel, Sushi Tei, Dynasty House… đều kê khai tập trung về công ty mẹ tại cơ sở thuế khác, dù có hàng trăm điểm kinh doanh nằm trên địa bàn do Thuế cơ sở 1 phụ trách.

Điều này gây khó khăn cho Thuế cơ sở 1 trong việc quản lý kiểm đếm người nộp thuế, kiểm soát doanh thu và nghĩa vụ thuế tại cơ sở. Bên cạnh đó, chi nhánh phụ thuộc, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh thành lập tại địa chỉ các phường do Thuế cơ sở 1 quản lý, có phát sinh bán vé các tour nghỉ dưỡng, du lịch, khách sạn, kinh doanh nhà hàng, bán sản phẩm cao cấp như Cigar Habanos nhưng hạch toán phụ thuộc, kê khai tại công ty chính ở tỉnh khác nên không kiểm soát được doanh thu, chi phí phát sinh.

Ông Trung cũng cho biết sẽ kiến nghị Bộ Tài chính sớm ban hành cơ chế hậu kiểm đối với hoạt động cấp phép kinh doanh, nhằm ngăn chặn tình trạng lợi dụng chính sách thông thoáng để lập nhiều pháp nhân, hộ kinh doanh trùng địa chỉ, ngành nghề, thương hiệu,… với mục đích trốn tránh nghĩa vụ thuế, mua bán hóa đơn, gây thất thu ngân sách.

Đồng thời kiến nghị điều chỉnh quy định về phân cấp quản lý thuế theo hướng cho phép các chi nhánh, địa điểm kinh doanh trong lĩnh vực nhà hàng, khách sạn, dịch vụ cao cấp, kinh tế ban đêm thực hiện kê khai, nộp thuế tại nơi trực tiếp hoạt động sản xuất – kinh doanh, theo hình thức hạch toán độc lập. Việc này nhằm siết chặt quản lý, chấm dứt tình trạng chi nhánh đặt tại các phường trung tâm nhưng kê khai thuế tại trụ sở chính ở địa bàn khác.

Khách quốc tế chi 50 USD cho các hoạt động ban đêm. Theo HIDS, khi khảo sát khách quốc tế, ẩm thực là lựa chọn phổ biến nhất vào buổi tối. Cụ thể hơn 86% chọn đến nhà hàng; hơn 62% đi pub, bar và hơn 44% chọn đến các quán cà phê. Trung bình mỗi khách quốc tế chi 50 USD (hơn 1,3 triệu đồng) cho các hoạt động ban đêm.

Thuế cơ sở 1 TP.HCM cho biết đã thành lập ba tổ thuế chuyên trách nhằm tăng cường quản lý thuế với hoạt động kinh tế đêm, đảm bảo 100% người nộp thuế đã đăng ký kinh doanh đều được đưa vào quản lý thuế. Các hành vi ngừng, nghỉ kinh doanh trái phép hoặc trốn thuế được xử lý nghiêm.

Cục Thuế (Bộ Tài chính) vừa ban hành Công văn 2386/CT-CS ngày 10/7/2025, hướng dẫn mới về xử lý một số vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước trong các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý thuế từ ngày 01/7/2025.

Trong văn bản này, Cục Thuế lưu ý về thẩm quyền được phân định cho UBND cấp xã về lĩnh vực thuế. Cụ thể, về nội dung phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền chính quyền địa phương 2 cấp liên quan đến lĩnh vực thuế và quản lý thuế, Cục Thuế cho biết Chính phủ đã ban hành Nghị định số 122/2025/NĐ-CP và Nghị định số 125/2025/NĐ-CP quy định về phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực quản lý thuế và phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp.

Bộ Tài chính cũng đã ban hành Thông tư số 40/2025/TT-BTC sửa đổi, bổ sung một số điều của các Thông tư thuộc lĩnh vực quản lý thuế.

Một số nội dung đáng chú ý trong các văn bản trên bao gồm:

Thứ nhất, về thẩm quyền xóa nợ thuế từ 15 tỉ đồng trở lên đối với doanh nghiệp, hợp tác xã tại Nghị định số 122/2025/NĐ-CP. Theo đó, thẩm quyền quyết định xóa nợ đối với doanh nghiệp, hợp tác xã thuộc trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 85 của Luật Quản lý thuế có khoản nợ tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt từ 15.000.000.000 đồng trở lên được Thủ tướng Chính phủ phân quyền cho Bộ trưởng Bộ Tài chính.

Thứ hai, về các thẩm quyền được phân định cho UBND cấp xã tại Nghị định số 125/2025/NĐ-CP. Các thẩm quyền sau đây được chuyển từ Chủ tịch UBND cấp huyện cho Chủ tịch UBND cấp xã, bao gồm: Quyết định thành lập Hội đồng tư vấn thuế cấp xã; Ban hành quyết định cưỡng chế đối với các quyết định hành chính về quản lý thuế do chính cấp xã ban hành; Phối hợp cấp, thu hồi giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh, hợp tác xã đối với trường hợp đã được xóa nợ; Thực hiện phân hạng đất tính thuế sử dụng đất nông nghiệp; Thành lập Hội đồng định giá tài sản khi thực hiện cưỡng chế.

Thứ ba, về các nội dung sửa đổi, bổ sung để phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương theo mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp tại Thông tư số 40/2025/TT-BTC. Theo đó, thành phần của Hội đồng tư vấn thuế cấp xã đã có sự thay đổi, và một số nhiệm vụ của Đội thuế được điều chỉnh thành Thuế cơ sở.

Nhìn chung, các hướng dẫn mới này của Cục Thuế nhằm cụ thể hóa các quy định pháp luật về quản lý thuế và phân định thẩm quyền giữa các cấp chính quyền địa phương.

Trong bối cảnh thương mại điện tử (TMĐT) và kinh doanh trên nền tảng số đang bùng nổ, ngành Thuế đã chủ động triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để hoàn thiện hành lang pháp lý, nâng cao hiệu quả quản lý thuế. Điều này giúp đảm bảo công bằng, minh bạch trong thực thi nghĩa vụ với ngân sách của người nộp thuế.

TMĐT tại Việt Nam đang tăng trưởng nhanh về quy mô, hình thức và ứng dụng công nghệ. Các hình thức mới như livestream bán hàng, thực tế ảo, giao dịch qua thuê bao viễn thông và các loại hình tài sản số đang đặt ra thách thức mới trong công tác quản lý thuế. Trước yêu cầu này, ngành Thuế đã chủ động phối hợp xây dựng và trình Chính phủ ban hành các văn bản quan trọng nhằm tăng cường năng lực quản lý.

Cụ thể, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 117/2025/NĐ-CP quy định quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử, nền tảng số, hộ và cá nhân kinh doanh. Bộ Tài chính cũng ban hành Quyết định số 1928/QĐ-BTC phê duyệt Kế hoạch thực hiện Chỉ thị số 18/CT-TTg về thúc đẩy TMĐT và tăng cường quản lý thuế.

Song song với việc hoàn thiện pháp lý, ngành Thuế đã đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người nộp thuế tuân thủ tự giác. Cục Thuế đã có thư ngỏ tới hơn 10 triệu người dùng ứng dụng eTax Mobile và các cá nhân có hoạt động kinh doanh trên nền tảng số. Chiến dịch truyền thông này đã nhận được sự hưởng ứng tích cực, số lượng người liên hệ cơ quan thuế để kê khai, nộp thuế từ hoạt động TMĐT tăng mạnh.

Ngành Thuế cũng tiếp tục triển khai các tiện ích hỗ trợ kê khai, nộp thuế điện tử, phát triển Cổng thông tin điện tử dành cho hộ, cá nhân kinh doanh. Đồng thời, đẩy mạnh hướng dẫn sử dụng hóa đơn điện tử đối với hoạt động TMĐT, livestream bán hàng.

Quản lý thuế TMĐT hiệu quả không thể thiếu cơ sở dữ liệu đầy đủ và công nghệ phân tích hiện đại. Ngành Thuế đã đẩy mạnh phối hợp liên ngành nhằm kết nối, chia sẻ dữ liệu với các bộ, ngành, đơn vị liên quan. Cục Thuế đang nghiên cứu, thiết kế hệ thống tiếp nhận, sắp xếp, tổng hợp, phân tích dữ liệu lớn (Big Data) về TMĐT và tăng cường ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để xử lý dữ liệu.

Nhờ các giải pháp đồng bộ, hiệu quả thu thuế từ TMĐT và kinh tế số trong 6 tháng đầu năm 2025 đạt 98 nghìn tỷ đồng, tăng 58% so với cùng kỳ năm 2024. Cụ thể, đã có 159 nhà cung cấp nước ngoài đã đăng ký, kê khai và nộp thuế qua Cổng điện tử với tổng số thu 5,7 nghìn tỷ đồng, tăng 41% so với cùng kỳ. Gần 93.000 tổ chức, cá nhân hoạt động TMĐT đã nộp tổng cộng 88,6 nghìn tỷ đồng; 130.000 hộ, cá nhân kinh doanh nộp 1,7 nghìn tỷ đồng qua Cổng thông tin điện tử.

Trong thời gian tới, ngành Thuế tiếp tục triển khai quyết liệt Nghị định 117/2025/NĐ-CP, kết hợp chặt chẽ giữa hoàn thiện pháp luật, nâng cao năng lực quản lý, đổi mới phương pháp tiếp cận và tận dụng sức mạnh công nghệ để quản lý toàn diện hoạt động kinh doanh TMĐT và kinh tế số.