Roland Barthes – Linh Blogs https://www.linh.pro Blog chia sẻ thông tin công nghệ Fri, 12 Sep 2025 20:53:59 +0000 vi hourly 1 https://wordpress.org/?v=6.7.2 https://cloud.linh.pro/linh/2025/08/linh.svg Roland Barthes – Linh Blogs https://www.linh.pro 32 32 Nhật Bản qua lăng kính văn hóa: Hai góc nhìn đối lập https://www.linh.pro/nhat-ban-qua-lang-kinh-van-hoa-hai-goc-nhin-doi-lap/ Fri, 12 Sep 2025 20:53:50 +0000 https://www.linh.pro/nhat-ban-qua-lang-kinh-van-hoa-hai-goc-nhin-doi-lap/

Nhật Bản, một quốc gia với nền văn hóa phong phú và đa dạng, đã được nhìn nhận và diễn giải theo nhiều cách khác nhau bởi những người phương Tây. Sự đa dạng này được thể hiện qua hai tác phẩm nổi tiếng: ‘Đế Chế Ký Hiệu’ của Roland Barthes và ‘Hồi Ức Của Một Geisha’ của Arthur Golden. Cả hai tác phẩm đều mang đến những góc nhìn khác biệt về Nhật Bản, nhưng đồng thời cũng cho thấy sự thách thức trong việc hiểu biết về một nền văn hóa khác biệt.

Roland Barthes, một nhà văn và triết gia nổi tiếng của thế kỷ 20, đã đến Nhật Bản với tư cách là một nhà ký hiệu học. Ông đã nhìn nhận và diễn giải các ký hiệu văn hóa của Nhật Bản theo cách riêng của mình, tạo nên một bức tranh vừa đẹp đẽ vừa độc đáo về đất nước này. Tác phẩm ‘Đế Chế Ký Hiệu’ của ông là một tập hợp 26 bài viết, mỗi bài viết là một sự mô tả và diễn giải về một khía cạnh khác nhau của văn hóa Nhật Bản. Barthes đã xác định rằng ông không cố gắng mô tả lại hay phân tích bất cứ điều gì về Nhật Bản, mà chỉ đơn thuần dịch lại những gì ông cảm thấy, một cách vô cùng cá nhân, vô cùng tự sự của chính ông. Điều này đã giúp ông tránh được những cáo buộc về chiếm dụng văn hóa hay làm lệch lạc về văn hóa.

Một lưu ý khác, đó là Geish chỉ phục vụ trong tiệc rượu, còn tiệc trà sẽ dành cho các Maiko (học việc để trở thành Geisha).
Một lưu ý khác, đó là Geish chỉ phục vụ trong tiệc rượu, còn tiệc trà sẽ dành cho các Maiko (học việc để trở thành Geisha).
Lời văn trong Memoirs of a Geisha của Arthur Golden sắc bén, hấp dẫn
Lời văn trong Memoirs of a Geisha của Arthur Golden sắc bén, hấp dẫn

Ngược lại, Arthur Golden đã viết ‘Hồi Ức Của Một Geisha’ dựa trên hồi ức của Mineko Iwasaki, một Geisha thực sự. Tuy nhiên, cuốn sách đã bị chỉ trích vì cách tiếp cận và diễn giải về văn hóa Geisha, với nhiều người cho rằng ông đã lãng mạn hóa và xuyên tạc về nghề nghiệp này. Ông đã bị buộc tội xuyên tạc và phỉ báng, và đã phải trả một khoản tiền không tiết lộ để giải quyết vụ việc. Sự khác biệt giữa hai cách tiếp cận này cho thấy rằng việc hiểu biết về một nền văn hóa khác biệt có thể là một thách thức.

"Đế Chế Ký Hiệu" mang đến một Nhật Bản rất riêng, rất khác
“Đế Chế Ký Hiệu” mang đến một Nhật Bản rất riêng, rất khác
Geisha, là những cô gái có kỹ năng múa, hát, chơi nhạc cụ truyền thống
Geisha, là những cô gái có kỹ năng múa, hát, chơi nhạc cụ truyền thống

Nhìn chung, hai tác phẩm này đã cho thấy rằng việc hiểu biết về một nền văn hóa khác biệt đòi hỏi sự tinh tế và thông minh. Chúng ta cần phải có khả năng nhìn nhận và diễn giải các ký hiệu văn hóa theo cách riêng của mình, mà không làm mất đi bản chất của văn hóa đó. Đi du lịch và khám phá các nền văn hóa khác biệt là một cách để chúng ta kích hoạt khả năng dùng đôi mắt của mình để đọc thế giới bằng thị giác. Khi ta không chỉ ngắm nhìn thế giới mà ta đang đọc nó, ta sẽ dễ dàng chèn vào đó những cảm quan rất riêng mà chỉ một mình ta có.

Những nàng Geisha và một Nhật Bản sáng bừng lên đầy màu sắc bởi những chiếc kimono và trâm cài trang nhã
Những nàng Geisha và một Nhật Bản sáng bừng lên đầy màu sắc bởi những chiếc kimono và trâm cài trang nhã
Geisha luôn trang điểm bằng một lớp phấn dày, môi được đánh son đỏ tươi, mắt kẻ bằng chì đen và đỏ, họ mặc kimono, không lấy chồng và làm việc cho các người bảo trợ.
Geisha luôn trang điểm bằng một lớp phấn dày, môi được đánh son đỏ tươi, mắt kẻ bằng chì đen và đỏ, họ mặc kimono, không lấy chồng và làm việc cho các người bảo trợ.

Tóm lại, ‘Đế Chế Ký Hiệu’ của Roland Barthes và ‘Hồi Ức Của Một Geisha’ của Arthur Golden là hai ví dụ khác nhau về cách tiếp cận và hiểu biết về Nhật Bản. Trong khi Roland Barthes mang đến một Nhật Bản vừa xa lạ vừa độc đáo qua con mắt của một nhà ký hiệu học, thì Arthur Golden lại bị chỉ trích vì cách tiếp cận và diễn giải về văn hóa Geisha. Sự khác biệt này cho thấy rằng việc hiểu biết về một nền văn hóa khác biệt đòi hỏi sự tinh tế và thông minh, và rằng chúng ta cần phải tiếp cận với các nền văn hóa khác biệt một cách tôn trọng và hiểu biết.

Bức tranh Nhật Bản trong tác phẩm của Roland Barthes hiện lên vừa… xa lạ vừa độc đáo
Bức tranh Nhật Bản trong tác phẩm của Roland Barthes hiện lên vừa… xa lạ vừa độc đáo

Cuối cùng, việc đọc và khám phá các tác phẩm như ‘Đế Chế Ký Hiệu’ và ‘Hồi Ức Của Một Geisha’ có thể giúp chúng ta hiểu biết hơn về Nhật Bản và các nền văn hóa khác biệt. Tuy nhiên, chúng ta cần phải tiếp cận với các tác phẩm này một cách phê phán và hiểu biết, để có thể rút ra được những bài học và kinh nghiệm quý giá.

Trang thông tin du lịch và phong cách sống Travellive+
Trang thông tin du lịch và phong cách sống Travellive+
“Nước Nhật, nước Nhật ấy, nước Nhật của anh ấy – đối với Roland Barthes – là điều không tưởng của cái thèm muốn”
“Nước Nhật, nước Nhật ấy, nước Nhật của anh ấy – đối với Roland Barthes – là điều không tưởng của cái thèm muốn”

Đế Chế Ký Hiệu và Hồi Ước Của Một Geisha là hai tác phẩm đáng đọc để hiểu biết hơn về Nhật Bản và các nền văn hóa khác biệt.

Nhiều độc giả nhận xét rằng khi đọc Đế Chế Ký Hiệu, họ gần như không còn nhận ra Nhật Bản nữa
Nhiều độc giả nhận xét rằng khi đọc Đế Chế Ký Hiệu, họ gần như không còn nhận ra Nhật Bản nữa
Roland Barthes như mở ra một “căn phòng riêng” để tự do vẽ nên bức tranh phù tang của riêng mình
Roland Barthes như mở ra một “căn phòng riêng” để tự do vẽ nên bức tranh phù tang của riêng mình
]]>