Thị trường lao động Việt Nam hiện nay vẫn đang trong quá trình phục hồi nhưng chưa đồng đều. Giai đoạn hiện tại được đánh giá là giai đoạn “lọc người”, tập trung vào các nhóm lao động có thể tạo ra giá trị thực tế trong ngắn hạn.

Theo báo cáo Thị trường lao động quý II/2025 của Vieclam24h, người lao động đang có xu hướng tìm kiếm sự ổn định và các điều kiện làm việc tốt hơn. Có đến 64% người lao động ưu tiên phúc lợi tốt hơn, 59,8% mong muốn công việc ổn định và 58,7% đặt lương cao hơn làm tiêu chí hàng đầu khi tìm kiếm việc làm. Điều này thể hiện một sự thay đổi trong kỳ vọng của người lao động sau giai đoạn khó khăn.

Tuy nhiên, các doanh nghiệp (DN) lại có những ưu tiên khác trong việc thu hút và giữ chân nhân tài. Họ tập trung vào việc tăng kênh tuyển dụng (43,3%), truyền thông thương hiệu nhà tuyển dụng (35,2%), tăng lương thưởng (29,5%) và thêm phúc lợi (25,7%). Sự chênh lệch giữa mong muốn của người lao động và chiến lược của DN đang khiến quá trình tuyển dụng và giữ chân nhân tài trở nên khó khăn hơn.

Báo cáo cũng chỉ ra rằng chỉ 23,4% DN có kế hoạch tuyển dụng sinh viên mới tốt nghiệp hoặc thực tập sinh. Điều này cho thấy một nghịch lý: dù nguồn cung lao động trẻ dồi dào, nhưng cơ hội thực sự để họ học hỏi, thử sức và phát triển lại rất hạn chế. Nhóm tuổi 18-24 chiếm tỷ lệ đáng kể trong số những người bị sa thải.

Dự báo về thị trường lao động những tháng cuối năm, 56,2% DN cho biết sẽ mở rộng quy mô nhân sự, nhưng theo hướng cẩn trọng và chọn lọc hơn. Các ngành nghề được tập trung tuyển dụng bao gồm kinh doanh – bán hàng (54%), kỹ sư sản xuất (23%) và lao động phổ thông có tay nghề (20%). Ngược lại, nhu cầu tuyển dụng sinh viên mới tốt nghiệp và các cấp bậc quản lý cao vẫn còn thấp.

Để thu hẹp khoảng cách giữa người lao động và DN, các chuyên gia đưa ra một số khuyến nghị. Đối với DN, cần cân nhắc hệ lụy dài hạn trước quyết định cắt giảm nhân sự, tái thiết niềm tin với nhân viên thông qua việc lắng nghe và giao tiếp, cập nhật và tối ưu hóa chiến lược tuyển dụng phù hợp với kỳ vọng của người lao động, đầu tư vào đào tạo và phát triển kỹ năng, cũng như ứng dụng công nghệ thông minh để tăng năng suất và giảm tải áp lực cho nhân sự.

Đối với người lao động, cần duy trì tư duy linh hoạt và sẵn sàng thích nghi, đầu tư phát triển kỹ năng liên tục, chủ động xây dựng thương hiệu cá nhân, không để tâm lý bất an chi phối quyết định, tìm hiểu kỹ về DN và thị trường, điều chỉnh kỳ vọng tài chính thực tế và tận dụng tối đa các công cụ tìm việc.

Việc hiểu và đáp ứng nhu cầu của cả người lao động và DN sẽ giúp thị trường lao động Việt Nam phục hồi và phát triển bền vững hơn trong tương lai. Để biết thêm thông tin về thị trường lao động và các chiến lược tuyển dụng, bạn có thể truy cập vào Vieclam24h.vn.

Trong quá trình lựa chọn ngành nghề, nhiều bạn trẻ hiện nay đang phải đối mặt với những định kiến về giới, danh tiếng và thu nhập. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến tương lai của cá nhân mà còn gây lãng phí nguồn lực xã hội. Theo báo cáo mới nhất của Bộ Nội vụ về thị trường lao động quý 2 năm 2025, số lượng người thất nghiệp đã tăng lên 1,06 triệu người, cao hơn 25.000 người so với quý trước và tăng khoảng 13.300 người so với cùng kỳ năm 2024. Đáng chú ý, tỷ lệ thất nghiệp trong thanh niên cũng tăng thêm 0,26%, mặc dù các công ty đã tăng cường tuyển dụng.

Tình trạng này đặt ra nhiều vấn đề liên quan đến việc lựa chọn ngành nghề của giới trẻ hiện nay. Một số học sinh và phụ huynh đặt quá nặng vấn đề thu nhập, cho rằng chỉ những nghề mang lại thu nhập cao mới đáng học, dẫn đến tình trạng đổ xô vào các ngành được cho là “hot” trên thị trường lao động. Kết quả là, cầu vượt quá cung, gây ra sự mất cân đối trong thị trường lao động. Thêm vào đó, văn hóa Á Đông cũng đóng một vai trò trong việc tạo ra định kiến về giới khi chọn ngành nghề. Một số bạn trẻ đã từ bỏ ước mơ về ngành học yêu thích của mình do lo sợ áp lực giới tính trong quá trình học tập và tìm việc sau này.

Các nhà nghiên cứu tâm lý học phát triển và khoa học thần kinh đã khẳng định rằng năng lực nghề nghiệp không phân biệt giới tính, mà phụ thuộc vào định hướng xã hội. Tuy nhiên, nhiều bạn trẻ hiện nay chọn ngành trái với sở thích của mình chỉ để vào những trường đại học danh tiếng. Việc lấy tên trường làm thước đo thành công là một cách hiểu sai về thương hiệu giáo dục. Điều này phần lớn xuất phát từ tâm lý sính danh tiếng và hiệu ứng truyền thông về những bảng xếp hạng các cơ sở giáo dục đại học.

Tư duy trọng bằng cấp cũng khiến nhiều bạn trẻ không mặn mà với cao đẳng nghề. Trong khi các nước phát triển coi trọng việc học nghề thì ở Việt Nam, học nghề lại bị nhiều người coi là thua cuộc, thất bại. Hệ quả là, dù có bằng đại học, nhiều người vẫn khó tìm việc. Điều này đặt ra dấu hỏi lớn về việc lựa chọn con đường bước vào thị trường lao động của các bạn trẻ hiện nay.

Chọn nghề sai có thể dẫn đến tăng thất nghiệp và lãng phí nguồn nhân lực. Sai một ly, đi một dặm, chọn ngành không phù hợp khiến nhiều bạn trẻ chán học, bỏ học. Không chỉ mất niềm tin vào bản thân, các em còn cảm thấy khó khăn trong việc định danh nghề nghiệp. Khi học xong, nhiều bạn trẻ lại làm trái ngành trái nghề. Nhìn từ góc độ toàn cảnh xã hội, định kiến ngành nghề sẽ dẫn đến việc học sai ngành sai nghề, gây ra tình trạng ngành thiếu ngành thừa, lãng phí nguồn nhân lực và gia tăng tình trạng thất nghiệp dù có bằng đại học.

Chọn nghề là một hành trình cá nhân, có ý nghĩa quyết định cuộc đời mỗi người. Tương lai không dành cho những người đi theo lối mòn định kiến. Để có thể chọn được nghề phù hợp, mỗi người cần hiểu rõ về bản thân mình, thông qua việc trả lời những câu hỏi như: “muốn gì?”, “giỏi gì?”, “sống vì giá trị nào?”. Việc sử dụng các công cụ trắc nghiệm nghề nghiệp khoa học có thể giúp các bạn trẻ có cái nhìn rõ ràng hơn về bản thân và định hướng nghề nghiệp tương lai. Gia đình, nhà trường và xã hội cũng cần chung tay tiếp sức, giúp các em mở rộng cánh cửa ngành nghề tương lai, thay vì vô tình dựng thêm những rào chắn vô hình.

Bộ Nội vụ đã đưa ra nhiều thông tin về thị trường lao động, hy vọng rằng những thông tin này sẽ giúp các bạn trẻ có cái nhìn tổng quan hơn về tình hình lao động và việc làm hiện nay. Đồng thời, các bạn trẻ cũng cần có cái nhìn đúng đắn về việc chọn nghề, để có thể xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn cho bản thân.

Thị trường lao động cuối năm hiện nay đang là một bức tranh phức tạp, đan xen giữa những cơ hội và thách thức. Mặc dù tình hình kinh tế chung vẫn còn nhiều khó khăn và bất ổn, nhiều doanh nghiệp lại đang tăng cường nhu cầu tuyển dụng lao động ở các lĩnh vực khác nhau. Điều này mở ra cơ hội cho người lao động có thể tìm kiếm những công việc mới với mức lương hấp dẫn hơn, phù hợp với kỹ năng và kinh nghiệm của mình.

Xu hướng tăng nhu cầu tuyển dụng lao động ở nhiều doanh nghiệp cho thấy sự phục hồi và phát triển của nền kinh tế sau thời gian khó khăn. Các doanh nghiệp đang tìm kiếm những người lao động có kỹ năng và kinh nghiệm để đáp ứng nhu cầu sản xuất và kinh doanh của mình. Do đó, người lao động có cơ hội để tiếp cận những công việc tốt hơn, từ đó cải thiện thu nhập và điều kiện làm việc.

Tuy nhiên, bên cạnh những cơ hội, thị trường lao động cuối năm cũng đối mặt với nhiều thách thức. Một trong những thách thức lớn nhất là vấn đề về kỹ năng và chất lượng lao động. Nhiều doanh nghiệp đang gặp khó khăn trong việc tìm kiếm lao động có kỹ năng và kinh nghiệm phù hợp với nhu cầu của mình. Điều này đòi hỏi người lao động phải không ngừng nâng cao kỹ năng và trình độ chuyên môn để có thể đáp ứng được yêu cầu của thị trường lao động.

Ngoài ra, các cơ quan quản lý và các tổ chức đào tạo cũng cần phải có những quyết sách phù hợp để hỗ trợ người lao động và doanh nghiệp. Việc tổ chức các chương trình đào tạo và huấn luyện giúp người lao động nâng cao kỹ năng và trình độ chuyên môn là rất cần thiết. Đồng thời, các cơ quan quản lý cũng cần phải có những chính sách hỗ trợ doanh nghiệp trong việc tuyển dụng và đào tạo lao động.

Việc nắm bắt được xu hướng và yêu cầu của thị trường lao động sẽ giúp người lao động cũng như các cơ quan quản lý có những quyết sách phù hợp, hỗ trợ hiệu quả cho quá trình phát triển kinh tế – xã hội. Thông qua việc phân tích và dự báo xu hướng thị trường lao động, các bên liên quan có thể chủ động xây dựng chiến lược phát triển nguồn nhân lực, đáp ứng nhu cầu của thị trường và góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của nền kinh tế.

Ngày 23 tháng 7, tại thành phố Hồ Chí Minh, Trường Đại học Tôn Đức Thắng đã phối hợp với Đại học Khoa học và Công nghệ Wroclaw (Ba Lan) và Đại học Quốc gia Chungbuk (Hàn Quốc) tổ chức hội thảo quốc tế về tính toán thông minh trong khoa học kỹ thuật (ICCIES) lần thứ nhất. Hội thảo này mang chủ đề “Những đổi mới, tiến bộ và xu hướng trí tuệ tính toán trong khoa học kỹ thuật tương lai”. Trong bối cảnh hiện nay, ngành công nghệ đang trải qua một quá trình chuyển đổi mạnh mẽ với sự xuất hiện của trí tuệ nhân tạo (AI).

Tuy nhiên, điều này cũng dẫn đến việc cắt giảm nhân sự ở nhiều doanh nghiệp. GS-TS Costin Badica, Giám đốc Trường đào tạo tiến sĩ “Constantin Belea” thuộc Đại học Craiova (Romania), cho biết AI đã tạo ra sự thay đổi đột ngột ở nhiều khía cạnh, trong đó có thị trường lao động. Từ đầu năm đến 22 tháng 7, đã có 166 công ty công nghệ trên toàn cầu tham gia vào làn sóng sa thải với 80.150 nhân sự đã bị mất việc làm.

Nhưng GS-TS Costin Badica nhấn mạnh rằng điều này không đồng nghĩa sinh viên phải đối diện với cảnh thất nghiệp sau khi tốt nghiệp. Để nâng cao năng lực cạnh tranh, sinh viên cần phải tập trung nhiều hơn vào nền tảng cơ bản, từ đó hiểu rõ vấn đề và biết diễn đạt một cách rõ ràng. Đồng thời, sinh viên cần hiểu rõ và học cách làm việc với AI, cũng như sáng tạo hơn trong công việc khi những thứ vốn phức tạp giờ đều có thể được tự động hóa.

Mọi thứ rồi sẽ ổn, miễn là chúng ta học được cách thích nghi. Còn với những cơ sở giáo dục đại học, GS-TS Costin Badica cho biết nếu như trước đây trường thường tập trung dạy những kiến thức nền tảng và kỹ thuật rất chuyên sâu, thì nay phải đào tạo thêm cho sinh viên biết cách dùng AI. Điều này không chỉ áp dụng với riêng kỹ sư công nghệ thông tin, mà ngay cả khi làm việc ngoài lĩnh vực công nghệ, các bạn cũng cần được đào tạo để biết cách sử dụng AI.

GS-TS Huỳnh Văn Nam, công tác ở Trường sau đại học Khoa học và Công nghệ tiên tiến thuộc Viện Khoa học và Công nghệ tiên tiến Nhật Bản (JAIST), kiêm Tổng biên tập Tạp chí quốc tế về Khoa học hệ thống và tri thức (IJKSS), cũng cho rằng sinh viên không cần phải lo lắng nhiều về thị trường lao động miễn là các bạn được đào tạo những kỹ năng cơ bản, cần thiết để thích nghi, đồng thời biết cách sử dụng AI hiệu quả cho công việc.

Nhu cầu nhân lực không quá bi quan khi Chính phủ đã thông qua chương trình Phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến năm 2050. Hội thảo ICCIES 2025 đã nhận được hơn 200 tham luận từ tác giả ở 36 quốc gia, trong đó 115 bài được chọn đăng trong 4 tập kỷ yếu của hội nghị.

Ngành Quản trị An ninh mạng tích hợp AI đang nổi lên như một lựa chọn đáng cân nhắc cho những sĩ tử đang đứng trước ngã rẽ chọn ngành, chọn nghề, đặc biệt khi tình trạng thiếu hụt hơn 700.000 chuyên gia an ninh mạng đang trở nên cấp thiết. Theo Báo cáo Thị trường công nghệ thông tin (CNTT) Việt Nam, đến năm 2025, ngành CNTT sẽ cần thêm khoảng 700.000 nhân lực, trong khi các cơ sở đào tạo hiện chỉ đáp ứng được khoảng 500.000 người. Điều này dẫn đến tình trạng thiếu hụt khoảng 200.000 lao động có kỹ năng và chuyên môn phù hợp.

Các doanh nghiệp và tổ chức đang phải đối mặt với làn sóng tấn công mạng ngày càng gia tăng cả về quy mô lẫn độ phức tạp. Riêng năm 2024, Việt Nam đã ghi nhận hơn 659.000 vụ tấn công mạng, ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của hàng chục nghìn tổ chức và doanh nghiệp. Đáng chú ý, hơn 56% tổ chức không có đủ nhân sự chuyên trách để giám sát và ứng phó với các mối đe dọa an ninh mạng, cho thấy sự thiếu hụt không chỉ nằm ở số lượng, mà còn là khoảng cách về chất lượng và trình độ chuyên môn.

Trước bối cảnh này, ngành Quản trị An ninh mạng tích hợp AI tại FPT Jetking được thiết kế theo định hướng thực chiến, với 98 giờ học chính khóa, kết hợp cùng các khóa học bổ trợ trên Coursera và Udemy, sinh viên được cập nhật liên tục các xu hướng công nghệ mới. Điểm nổi bật của chương trình là việc tích hợp trí tuệ nhân tạo vào các nội dung giám sát và phát hiện mối đe dọa, giúp sinh viên làm quen với phương pháp bảo mật thế hệ mới, đồng thời hiểu sâu hơn về cách thức kẻ tấn công hoạt động.

Mỗi học kỳ đều có đồ án cuối kỳ, yêu cầu sinh viên phải xây dựng mô hình hệ thống an ninh mạng hoàn chỉnh, từ đánh giá rủi ro, thiết kế giải pháp, đến phản ứng với các tình huống tấn công mô phỏng. Đây là yếu tố then chốt giúp người học rèn luyện kỹ năng xử lý tình huống và nâng cao tư duy hệ thống. Ngoài ra, FPT Jetking còn hợp tác với nhiều doanh nghiệp lớn trong ngành để đảm bảo sinh viên có cơ hội tham gia các dự án thực tế, đồng thời được hỗ trợ việc làm ngay sau khi tốt nghiệp.

Đối với các bạn học sinh sinh năm 2007 vừa hoàn thành kỳ thi Tốt nghiệp THPT và đang đứng trước ngưỡng cửa lựa chọn ngành học, An ninh mạng không chỉ là một lĩnh vực đầy tiềm năng mà còn là một trong những ngành học có tính ổn định và phát triển bền vững nhất hiện nay. Thay vì chạy theo các ngành “hot” trên mạng xã hội, lựa chọn chương trình đào tạo thực tiễn, chuẩn quốc tế và định hướng nghề nghiệp rõ ràng như tại FPT Jetking sẽ là bước đi thông minh cho tương lai.

An ninh mạng không phải là một trào lưu nhất thời mà là nền tảng bảo vệ thế giới số. Việc lựa chọn ngành học này đồng nghĩa với việc bạn đang trở thành một phần quan trọng trong đội ngũ bảo vệ hệ sinh thái số của doanh nghiệp và quốc gia trong tương lai.

Ngành ngân hàng đang trải qua một thời kỳ chuyển đổi mạnh mẽ với sự kết hợp giữa trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghệ blockchain. Ông Phan Đức Trung, Chủ tịch Hiệp hội Blockchain Việt Nam, cho rằng hai xu hướng công nghệ này sẽ có tác động lớn nhất đến ngành ngân hàng trong thời gian tới. Theo dự báo, 85 triệu việc làm trong ngành ngân hàng sẽ biến mất, nhưng đồng thời sẽ tạo ra 97 triệu việc làm mới.

Ngành ngân hàng đang đối mặt với tình trạng “khát” nhân lực công nghệ, đặc biệt là nhân lực có chuyên môn về an ninh mạng và công nghệ thông tin. Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Tiến Dũng nhấn mạnh rằng ngành ngân hàng đang phải thích nghi với sự thay đổi lớn trong hoạt động và quản trị. Ông Dũng cho biết, việc tự động hóa các dịch vụ ngân hàng đã làm giảm nhu cầu về giao dịch viên truyền thống. Thay vào đó, ngành ngân hàng cần xây dựng quy trình nghiệp vụ thông minh và có đội ngũ nhân viên am hiểu về nghiệp vụ và công nghệ thông tin.

Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy cho rằng, công việc của con người đang thay đổi hoàn toàn do sự phát triển của công nghệ. Các nhân viên chăm sóc khách hàng trước đây chỉ cần trực tiếp tương tác với khách hàng, nhưng bây giờ cần phải tư vấn về phần mềm và hệ thống ứng dụng. Điều này đòi hỏi ngành ngân hàng phải có chiến lược đào tạo lại nhân lực để đáp ứng với nhu cầu mới.

Đại diện Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) chia sẻ rằng, chuyển đổi số không còn là câu chuyện của riêng bộ phận IT, mà đã được tích hợp sâu vào mọi hoạt động nghiệp vụ. VPBank đã thay đổi mạnh mẽ trong cách sử dụng và phát triển nhân sự có năng lực công nghệ trong 5 năm trở lại đây. Việc này không chỉ giúp ngân hàng tăng cường hiệu quả hoạt động mà còn nâng cao chất lượng dịch vụ cho khách hàng.

Ông Phan Đức Trung cho rằng, AI và blockchain sẽ là hai xu hướng công nghệ tác động lớn nhất đến ngành ngân hàng. AI sẽ hỗ trợ tăng trưởng doanh thu trên cơ sở giảm chi phí thông qua xử lý mô hình dữ liệu lớn. Còn blockchain sẽ cung cấp nền tảng minh bạch và giảm chi phí trong hoạt động thanh toán. Theo ông Trung, AI sẽ đóng góp 13.000 tỷ USD vào kinh tế toàn cầu và blockchain sẽ cắt giảm 70% chi phí giao dịch tài chính.

Dự báo, 60% nhân lực sẽ phải đào tạo lại trong 5 năm tới để đáp ứng với nhu cầu mới của ngành ngân hàng. Ông Trung cũng nhấn mạnh rằng, ngành ngân hàng của Việt Nam là một trong những ngành dẫn đầu về số hóa, vượt hơn thị trường. Tuy nhiên, vẫn cần tăng tốc hơn nữa để nắm bắt được những cơ hội và thúc đẩy đưa ngành tài chính ngân hàng đóng góp vào sự tăng trưởng kinh tế số trong thời gian tới.

Để thúc đẩy sự phát triển của ngành ngân hàng trong thời kỳ công nghệ, ông Trung cho rằng cần đẩy mạnh ứng dụng công nghệ cao về phòng và chống rửa tiền. Hy vọng trong thời gian không xa, Việt Nam sẽ nhìn thấy dòng chảy của tài sản mã hóa. Việc này sẽ giúp ngành ngân hàng Việt Nam không chỉ bắt kịp với xu hướng thế giới mà còn có thể vươn lên dẫn đầu trong một số lĩnh vực.

Nhìn chung, ngành ngân hàng đang đứng trước một thời kỳ chuyển đổi mạnh mẽ với sự kết hợp giữa công nghệ và nghiệp vụ. Việc đào tạo lại nhân lực và ứng dụng công nghệ cao sẽ là chìa khóa giúp ngành ngân hàng Việt Nam phát triển bền vững trong thời gian tới. Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng và các tổ chức tài chính khác sẽ cần phải không ngừng đổi mới và cải tiến để đáp ứng với nhu cầu mới của thị trường.

Công nghệ – Đòn bẩy cho tăng trưởng kinh tế toàn cầu

Từ động cơ hơi nước đến Trí tuệ Nhân tạo (AI), lịch sử đã chứng minh các đột phá công nghệ chính là xương sống cho những bước chuyển mình vĩ đại của kinh tế. Ngày nay, chúng ta đang sống giữa tâm điểm của một cuộc cách mạng số, nơi công nghệ không còn là một ngành riêng lẻ mà đã trở thành lực lượng cốt lõi định hình nền kinh tế toàn cầu.

Công nghệ đang ‘viết lại luật chơi’ trong cách doanh nghiệp vận hành, quốc gia giao thương và của cải được phân phối, tạo ra những cơ hội tăng trưởng chưa từng có. Nhưng đồng thời, chúng cũng đặt ra những thách thức không nhỏ cho cấu trúc xã hội.

Lịch sử của các cuộc cách mạng công nghệ

Để hiểu rõ bối cảnh hiện tại, cần nhìn lại dòng chảy lịch sử của những đột phá công nghệ trước đây. Cuộc hành trình này bắt đầu từ Cách mạng Công nghiệp vào cuối thế kỷ 18, tạo ra một bước ngoặt lịch sử khi chuyển đổi từ lao động thủ công sang sản xuất bằng máy móc. Chính sự thay đổi này đã mở ra kỷ nguyên của hiệu suất cao và sản xuất hàng loạt.

Tiếp đó, sự ra đời của công nghệ truyền thông như điện báo và điện thoại đã xóa nhòa khoảng cách địa lý, cho phép doanh nghiệp kết nối tức thì với nhà cung cấp và khách hàng trên toàn cầu. Thế kỷ 20 đã thúc đẩy xu hướng này với sự ra đời của máy tính cá nhân và internet, giúp tự động hóa các quy trình nội bộ và mở ra những kênh tương tác mang tính đột phá với khách hàng.

Và sự bùng nổ của thương mại điện tử với những ‘gã khổng lồ’ như Amazon và Alibaba đã thực sự san phẳng sân chơi, cho phép các doanh nghiệp nhỏ cũng có thể vươn ra cạnh tranh toàn cầu mà không bị giới hạn bởi không gian vật lý.

Trong kỷ nguyên số ngày nay, các nền tảng truyền thông xã hội như Facebook và Instagram trở thành cầu nối trực tiếp, giúp doanh nghiệp xây dựng thương hiệu và tương tác với khách hàng theo thời gian thực.

Giờ đây, thế giới đang đứng trước ngưỡng cửa của một cuộc chuyển đổi kế tiếp, đó là Trí tuệ Nhân tạo (AI). AI – đặc biệt là AI tạo sinh, được kỳ vọng sẽ cách mạng hóa mọi lĩnh vực, từ dịch vụ khách hàng, sáng tạo nội dung đến phân tích dữ liệu phức tạp, phá vỡ mọi giới hạn đã biết trong nền kinh tế số.

Công nghệ là đòn bẩy cho tăng trưởng kinh tế hiện đại

Trong thế giới hiện đại, công nghệ chính là đòn bẩy cho tăng trưởng và năng suất. Các tiến bộ kỹ thuật số, từ điện toán đám mây đến phân tích dữ liệu nâng cao, đã trao quyền cho doanh nghiệp để tối ưu hóa hoạt động, cắt giảm chi phí và đổi mới với tốc độ chóng mặt.

Ví dụ, điện toán đám mây đã thay đổi việc lưu trữ và xử lý dữ liệu, cho phép các doanh nghiệp tiếp cận nguồn sức mạnh tính toán khổng lồ mà không cần đầu tư lớn vào cơ sở hạ tầng vật lý. Sự linh hoạt này giúp các công ty mở rộng quy mô nhanh chóng và thích ứng linh hoạt với những thay đổi của thị trường.

Bên cạnh đó, phân tích dữ liệu nâng cao mang lại lợi thế cạnh tranh sắc bén. Trong kỷ nguyên dữ liệu lớn, khả năng ‘giải mã’ các tập dữ liệu khổng lồ giúp doanh nghiệp thấu hiểu hành vi khách hàng và nắm bắt xu hướng thị trường, từ đó đưa ra các chiến lược dựa trên dữ liệu chính xác.

Tác động của AI, đặc biệt là AI tạo sinh, được dự báo sẽ vô cùng lớn. Một nghiên cứu gần đây của công ty tư vấn quản lý toàn cầu McKinsey chỉ ra rằng các ứng dụng như ChatGPT và Midjourney có thể đóng góp từ 2.600-4.400 tỷ USD/năm cho kinh tế toàn cầu. Khi được tích hợp sâu vào quy trình làm việc, công nghệ này có thể giúp tăng năng suất lên đến 40%.

Thị trường lao động trong thời đại số

Trong khi thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, công nghệ cũng đang định hình lại sâu sắc thị trường lao động toàn cầu và tạo ra một bài toán kép phức tạp: vừa thay thế việc làm cũ, vừa tạo ra những vai trò mới.

Tự động hóa và AI ngày càng có khả năng thực hiện các công việc từng do con người đảm nhiệm, làm dấy lên những lo ngại về an ninh việc làm, đặc biệt trong các lĩnh vực như sản xuất và vận tải.

Một nghiên cứu của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) dự báo tự động hóa có thể thay thế 85 triệu vị trí việc làm vào năm 2025, nhưng đồng thời cũng sẽ tạo ra 97 triệu vị trí trong vai trò mới, chủ yếu trong các lĩnh vực như phân tích dữ liệu, phát triển phần mềm và nghiên cứu AI.

Thương mại và đổi mới sáng tạo toàn cầu

Công nghệ đã tạo ra một cuộc cách mạng trong thương mại toàn cầu, phá vỡ các rào cản vật lý và thúc đẩy thương mại quốc tế ở mức độ chưa từng có. Các nền tảng thương mại điện tử cho phép doanh nghiệp thuộc mọi quy mô tiếp cận thị trường thế giới, trong khi các sáng kiến về công nghệ tài chính (fintech) đã giúp các giao dịch xuyên biên giới trở nên nhanh hơn, rẻ hơn và an toàn hơn.

Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích to lớn, những bước phát triển vượt bậc của công nghệ cũng mang đến một mặt trái: sự gia tăng bất bình đẳng. Các tiến bộ công nghệ đã mang lại lợi ích không tương xứng cho những người lao động có tay nghề cao ở các nền kinh tế phát triển, làm gia tăng khoảng cách thu nhập giữa họ và những người lao động kỹ năng thấp có công việc dễ bị tự động hóa thay thế nhất.

Kết luận

Không thể phủ nhận công nghệ là động lực của nền kinh tế toàn cầu hiện đại, giúp thúc đẩy năng suất, định hình lại các ngành công nghiệp và kết nối các thị trường theo những cách không thể tưởng tượng trước đây. Tuy nhiên, con đường này không chỉ trải hoa hồng.

Khi công nghệ định hình lại thị trường lao động và vẽ lại các đường biên của thương mại toàn cầu, nó cũng mang đến những thách thức về bất bình đẳng và dịch chuyển xã hội. Để định hướng trong kỷ nguyên mới này, cần có nỗ lực chung từ các chính phủ, doanh nghiệp và mỗi cá nhân để đón nhận sự đổi mới, thúc đẩy học hỏi không ngừng và thực thi các chính sách nhằm đảm bảo những lợi ích to lớn của công nghệ được chia sẻ cho tất cả mọi người.

Tác động từ các chính sách của Tổng thống Mỹ Donald Trump trong 6 tháng cầm quyền đầu tiên của nhiệm kỳ thứ hai đang dần hiện rõ trong nền kinh tế nước này. Wall Street Journal cho rằng những tác động này chưa đủ lớn để khiến kinh tế Mỹ đi chệch hướng, nhưng trên thực tế, nền kinh tế lớn nhất thế giới đã trụ vững trong thương chiến tốt hơn nhiều so với dự báo của giới chuyên gia.

Tuy nhiên, khoảng thời gian mà chính sách của ông Trump không để lại tác động nào trong các dữ liệu kinh tế cứng có vẻ đã đi đến hồi kết. Những dấu hiệu đáng lo ngại bắt đầu xuất hiện khi giá cả các mặt hàng nhập khẩu chủ chốt như đồ nội thất và quần áo ghi nhận mức tăng mạnh.

Số liệu lạm phát tháng 6 công bố ngày 15/7 cho thấy mức tăng so với cùng kỳ năm ngoái của chỉ số giá tiêu dùng (CPI) là 2,7%. Theo một báo cáo của ngân hàng UBS, giá của các hàng hóa trong rổ hàng hóa tính lạm phát lõi của Mỹ đã tăng với tốc độ hàng tháng nhanh nhất trong 3 năm trở lại đây.

Thị trường lao động cũng bắt đầu cho thấy những dấu hiệu suy yếu. Tăng trưởng việc làm trong số liệu chính thức dường như đã chậm lại trong các ngành công nghiệp phụ thuộc nhiều vào lao động nhập cư bất hợp pháp. Lực lượng lao động là người sinh ra ở nước ngoài đã giảm đáng kể kể từ tháng 3.

Gần đây, người nhập cư gần đây dường như ngại tham gia các cuộc khảo sát hàng tháng về tình hình việc làm do Bộ Lao động Mỹ thực hiện. Các số liệu thống kê cho thấy người Mỹ vẫn đang chi tiêu và các nhà tuyển dụng vẫn tiếp tục tạo thêm việc làm.

Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là liệu tất cả những yếu tố tích cực đó có duy trì được hay không – và nếu không, nền kinh tế lớn nhất thế giới sẽ tiếp tục giữ được nhịp độ tăng trưởng này trong bao lâu.

Dự luật cắt giảm thuế và chi tiêu khổng lồ của ông Trump mà Quốc hội Mỹ thông qua gần đây cũng có thể hỗ trợ tăng trưởng kinh tế Mỹ ở một số phương diện. Tuy nhiên, giới chức chính quyền ông Trump vẫn phản bác quan điểm của giới chuyên gia rằng các nhà nhập khẩu rốt cục sẽ đẩy thuế quan về phía người tiêu dùng.