Hội đồng Nhân dân (HĐND) thành phố Hải Phòng vừa thông qua nghị quyết quan trọng liên quan đến việc thu hồi đất để thực hiện các dự án và công trình trên địa bàn thành phố. Tại kỳ họp thứ 29, kỳ họp thường lệ giữa năm 2025, HĐND TP Hải Phòng đã thống nhất thông qua nghị quyết về các công trình, dự án phải thu hồi đất.

Nghị quyết này bao gồm danh mục 49 công trình và dự án cần thu hồi đất trong năm 2025, với tổng diện tích đất thu hồi lên đến gần 1.226 ha. Đồng thời, HĐND TP Hải Phòng cũng tiến hành điều chỉnh quy mô và diện tích thu hồi cho 4 dự án nằm trên địa bàn xã Thái Sơn, huyện An Lão (nay là xã An Khánh) và xã Quang Trung, huyện An Lão (nay là xã An Quang), cũng như các phường Thiên Hương, Lê Ích Mộc và xã Việt Khê, phường Kinh Môn.

Một số dự án và công trình có diện tích đất thu hồi lớn đã được HĐND TP Hải Phòng thông qua bao gồm Dự án Đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng khu công nghiệp Hoàng Diệu. Dự án này sẽ thu hồi 250 ha đất tại xã Gia Lộc và Gia Phúc. Ngoài ra, Dự án Đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng khu công nghiệp Trấn Dương – Hoà Bình (khu A) giai đoạn 1 sẽ thu hồi 207,95 ha đất tại xã Nguyễn Bỉnh Khiêm. Dự án khác là Đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng khu công nghiệp Thuỷ Nguyên giai đoạn 1 sẽ thu hồi 204 ha đất tại các phường Nam Triệu, Hoà Bình và Bạch Đằng.

HĐND TP Hải Phòng giao Ủy ban Nhân dân (UBND) thành phố chịu trách nhiệm chỉ đạo các sở, ban, ngành và cơ quan liên quan thực hiện nghị quyết này đúng quy định pháp luật. Việc thu hồi và chuyển mục đích sử dụng đất chỉ được tiến hành khi các dự án và công trình đảm bảo đầy đủ điều kiện và thực hiện đúng trình tự, thủ tục theo quy định. UBND thành phố cũng được giao nhiệm vụ đảm bảo công khai, minh bạch trong sử dụng đất, cũng như đảm bảo việc sử dụng đất đúng mục đích, tiết kiệm, an toàn và hiệu quả, tránh thất thoát tài sản và lãng phí đất đai.

Bên cạnh đó, HĐND TP Hải Phòng yêu cầu UBND thành phố tiến hành rà soát hiện trạng và thực hiện việc loại bỏ khỏi danh sách các dự án, công trình không khả thi hoặc đã hoàn thành việc thu hồi và chuyển mục đích sử dụng đất. Đồng thời, cần chuẩn bị tốt cho việc đầu tư, lựa chọn nhà đầu tư và tổ chức thực hiện các dự án và công trình một cách đúng đắn và phù hợp với quy định pháp luật.

Luật Đất đai 2024, có hiệu lực từ ngày 1/7, đã thể hiện tinh thần cải cách, đưa giá đất sát thị trường hơn, bảo đảm quyền lợi người bị thu hồi đất. Tuy nhiên, Luật Đất đai 2024 cũng đang lộ ra nhiều bất cập ảnh hưởng đến người dân, doanh nghiệp. Để tháo gỡ vướng mắc, nhiệm vụ cấp bách là nghiên cứu, sửa đổi để phát huy tối đa hiệu quả đất đai, sớm trình Ban Chấp hành Trung ương cho ý kiến.

Một trong những điểm bất cập là bảng giá đất mới đã tăng cao, khiến người dân phải ‘gánh’ khoản tài chính lớn khi chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Tại TP.HCM, nhiều xã, phường có giá đất tăng mạnh, cao gấp hàng chục lần so với bảng giá đất cũ. Điều này khiến không ít người dân phải tạm ngưng chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp lên đất thổ cư.

Lãnh đạo một tập đoàn bất động sản tại TP.HCM cho biết bảng giá đất tăng cao là một vấn đề lớn khi thực thi luật mới. Điều này khiến cho cả người dân có nhu cầu chuyển đổi mục đích sử dụng đất lẫn doanh nghiệp cũng gặp khó bởi mọi chi phí liên quan đến đất đai đều tính vào giá nhà.

Ông Đặng Hồng Anh, chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam, cho rằng sự chậm trễ trong tính tiền sử dụng đất không liên quan đến năng lực tài chính hay ý chí của doanh nghiệp, mà là do thủ tục hành chính kéo dài. ‘Đối với các trường hợp doanh nghiệp bị ảnh hưởng do việc chậm trễ trong công tác định giá và tính tiền sử dụng đất của cơ quan chức năng, khoản thu bổ sung này cần được hủy bỏ hoàn toàn. Tuy nhiên để bỏ khoản thu bổ sung này, bên cạnh sửa đổi trong nghị định 103, cần thiết điều chỉnh trong Luật Đất đai bởi nội dung này quy định trong điều 257 của luật’, ông Anh đề xuất.

GS.TSKH Đặng Hùng Võ, nguyên thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, cho rằng Luật Đất đai 2024 chưa thể hiện hết tinh thần nghị quyết 18, đặc biệt chính sách tài chính đất đai quá mờ nhạt. ‘Sửa Luật Đất đai vừa rồi được thực hiện rất công phu, mất nhiều thời gian nhưng còn nhiều điểm không phù hợp với nghị quyết 18 của Trung ương. Dường như luật chỉ ‘lướt qua’ nghị quyết nhưng chưa phản ánh đúng tinh thần, bản chất nghị quyết. Nội dung nghị quyết đặt ra các định hướng chính sách rất đúng nhưng Luật Đất đai 2024 lại chưa thể hiện được’, ông Võ khẳng định.

Chính phủ vừa qua đã chỉ ra 4 vướng mắc chính trong chính sách, pháp luật về đất đai. Đó là chính sách, pháp luật về đất đai chưa phù hợp với chủ trương tổ chức lại chính quyền địa phương hai cấp, chưa đáp ứng được đầy đủ yêu cầu phát triển của đất nước trong giai đoạn mới; chính sách thu hồi đất vẫn phân biệt giữa dự án sử dụng nguồn vốn đầu tư công và dự án sử dụng nguồn vốn đầu tư tư; chính sách đổi mới về tài chính đất đai theo tinh thần nghị quyết số 18 chưa được thể chế hóa đầy đủ.

Liên quan đến vấn đề này, chính sách pháp luật về đất đai đã được Chính phủ yêu cầu các Bộ, ngành và địa phương phải rà soát, kiểm tra lại các vấn đề liên quan đến đất đai nhằm tạo sự minh bạch và thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển lành mạnh hơn trong thời gian tới.

Law đã ghi nhận nhiều hiệu ứng tích cực. Tại TP.HCM, một trong những điểm sáng khi thi hành Luật Đất đai 2024 là khâu định giá đất được khơi thông, doanh nghiệp hoàn thành nghĩa vụ tài chính để dự án được triển khai và người dân cũng được cấp sổ hồng. Thống kê từ Sở Nông nghiệp và Môi trường TP.HCM cho thấy trong sáu tháng đầu năm 2025, tổng nguồn thu ngân sách ước đạt hơn 65.319 tỉ đồng.

Một dự án bệnh viện quốc tế bị bỏ hoang tại Quảng Ninh đã trở thành một biểu tượng cho sự lãng phí tài nguyên đất đai trong nhiều năm qua. Dự án Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Hạ Long, nằm tại trung tâm tỉnh Quảng Ninh, đã được khởi công với mức đầu tư lên tới 69 triệu USD và diện tích 37.865m2, hứa hẹn sẽ là một cơ sở y tế quốc tế hiện đại.

Tuy nhiên, sau nhiều năm xây dựng, dự án chỉ mới hoàn thành 4 trong tổng số 26 hạng mục và đã tạm dừng hoạt động. Hậu quả là hàng chục nghìn mét vuông đất “vàng” tại trung tâm tỉnh Quảng Ninh đã bị lãng phí. Thông tin từ Sở Y tế Quảng Ninh cho biết dự án này bắt đầu từ chủ trương giao đất của UBND tỉnh Quảng Ninh vào năm 2002 cho Công ty CP đầu tư chuyển giao công nghệ Cuộc Sống Hạ Long.

Công ty này đã triển khai xây dựng một số hạng mục, bao gồm một tòa nhà 3 tầng và hai tòa nhà cấp 4, và đã chuyển giao thành phòng khám đa khoa. Tuy nhiên, do không hoạt động hiệu quả, dự án đã bị thu hồi vào năm 2017. Sự lãng phí này không chỉ dừng lại ở đó, trong thời gian dự án bị bỏ hoang, Hội Nạn nhân chất độc da cam Quảng Ninh đã mượn tạm trụ sở này để làm nơi thải độc cho các nạn nhân nhiễm chất độc da cam trong giai đoạn dịch Covid-19.

Đáng chú ý, sau khi dịch bệnh được kiểm soát, cơ sở này đã tạm dừng hoạt động và hiện đang chờ quyết định của UBND tỉnh về việc tiếp tục sử dụng hoặc chuyển giao cơ sở vật chất này cho các cơ quan chức năng khác. Tình trạng dự án bị bỏ hoang trong thời gian dài đã gây ra nhiều lãng phí và tiếc nuối cho nguồn tài nguyên đất đai quý giá tại trung tâm tỉnh Quảng Ninh.

Nhiều người dân và chuyên gia đang đặt câu hỏi về tương lai của dự án và việc sử dụng cơ sở vật chất này trong tương lai. Liệu rằng dự án này có được hồi sinh hay sẽ tiếp tục bị bỏ hoang, gây lãng phí tài nguyên đất đai và tiền bạc của nhà đầu tư? Hiện tại, vẫn chưa có thông tin chính thức về vấn đề này.

Trước đó vào năm 2017, dự án đã bị thu hồi do không hoạt động hiệu quả. Việc xử lý dự án này cũng cần được xem xét và giải quyết để tránh lãng phí tài nguyên và tạo cơ hội cho các dự án khác đem lại hiệu quả kinh tế và xã hội cho địa phương.

Việc đánh giá và tìm ra giải pháp cho dự án này là cần thiết để tránh sự lãng phí và đem lại lợi ích cho người dân và địa phương. Hy vọng rằng trong tương lai gần, dự án này sẽ được xem xét và giải quyết để phục vụ cho nhu cầu y tế của người dân tại Quảng Ninh.