Trong bối cảnh nền kinh tế đang ngày càng yêu cầu tính chuyên nghiệp cao, xu hướng “làm đúng luật” không chỉ là điều bắt buộc mà còn là cơ hội để các doanh nghiệp nhỏ phát triển một cách bài bản, minh bạch và bền vững. Việc xây dựng một môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng và chuyên nghiệp là mục tiêu xuyên suốt trong quá trình hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

Tuy nhiên, khi các chính sách quản lý mới bắt đầu đi vào thực thi, hàng trăm nghìn doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ đang phải đối mặt với những thách thức lớn từ chi phí tuân thủ, năng lực vận hành đến tâm lý lo ngại bị ‘siết’. Các chuyên gia nhận định, việc ‘làm đúng luật’ với doanh nghiệp nhỏ không hề đơn giản, do các quy định tưởng chừng bình thường với doanh nghiệp lớn lại có thể trở thành gánh nặng với các đơn vị siêu nhỏ.

Ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên Quốc hội, cho rằng chi phí cho hóa đơn điện tử, phần mềm kế toán, kế toán viên, nộp thuế đầy đủ… có thể chiếm phần lớn trong doanh thu hoặc lợi nhuận vốn đã eo hẹp của các doanh nghiệp nhỏ. Hơn nữa, mức độ hiểu biết và năng lực vận hành của các hộ kinh doanh còn hạn chế, khiến họ e ngại và lo lắng khi phải tuân thủ các quy định mới.

Ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng Thư ký kiêm Trưởng ban Pháp chế Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), cũng nhận định rằng các chính sách hiện hành đang có xu hướng ngày càng chặt chẽ hơn, đặc biệt trong các lĩnh vực như thuế, an toàn thực phẩm, phòng cháy chữa cháy… Tuy nhiên, với doanh nghiệp nhỏ, đặc biệt là hộ kinh doanh cá thể, việc tuân thủ các quy định này đặt ra áp lực rất lớn về chi phí, thời gian và năng lực thực hiện.

Mặc dù vậy, các chuyên gia vẫn cho rằng ‘làm đúng luật’ là xu hướng không thể đảo ngược. Chuyển từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp giúp hợp pháp hóa, mở ra cơ hội vay vốn, mở rộng quy mô và tăng độ tin cậy với đối tác. Để biến nỗi lo thành cơ hội, các chính sách cần được thiết kế linh hoạt, lộ trình hợp lý và hệ thống hỗ trợ đủ mạnh.

Cụ thể, ông Phan Đức Hiếu đề xuất cần thiết kế chính sách pháp luật có tính phân loại, phù hợp với quy mô doanh nghiệp, trong đó các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ nên được hưởng cơ chế giảm yêu cầu về hồ sơ, điều kiện hoặc các bước thủ tục hành chính phù hợp năng lực thực hiện. Ông Đậu Anh Tuấn cũng cho rằng việc thực hiện chính sách cần kết hợp cả ‘lực đẩy’ (bắt buộc phải làm) và ‘lực kéo’ (hỗ trợ để muốn làm) như miễn phí phần mềm kế toán, hóa đơn điện tử; cung cấp các khóa đào tạo ngắn ngày; và tư vấn kịp thời từ cơ quan chức năng.

Cuối cùng, TS Nguyễn Quốc Việt, chuyên gia chính sách công Trường đại học Kinh tế (Đại học Quốc gia Hà Nội), cũng nhấn mạnh rằng Nhà nước cần tiến xa hơn trong việc minh bạch hóa môi trường kinh doanh, loại bỏ các yếu tố ‘xin-cho’, giảm chi phí ngầm và quan trọng nhất là bảo đảm sự thống nhất giữa quy định trên giấy và thực thi thực tế.

Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI)

Quốc hội Việt Nam

Thành phố Hà Nội đang tiên phong trong việc chuyển đổi số hoạt động của các cấp ủy, tổ chức Đảng bằng cách đưa 4 thủ tục hành chính Đảng lên môi trường số. Phó Bí thư Thường trực Thành ủy, Trưởng ban Chỉ đạo chuyển đổi số các cơ quan Đảng, đoàn thể thành phố Hà Nội, ông Nguyễn Văn Phong, cho biết Thành ủy Hà Nội sẽ tiếp tục chỉ đạo các địa phương, đơn vị tăng cường chuyển đổi số trong nội bộ từng cơ quan, song hành với việc tăng cường hỗ trợ, tập huấn cho cơ sở. Một trong những trọng tâm là ưu tiên đầu tư hạ tầng và hoàn thiện hệ thống phòng họp trực tuyến.

Người đứng đầu đơn vị được nhấn mạnh phải thực sự là hạt nhân, người truyền cảm hứng, dẫn dắt công cuộc chuyển đổi số tại cơ quan, đơn vị mình. Thành ủy Hà Nội yêu cầu các cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị – xã hội toàn thành phố tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng trong chuyển đổi số. Công tác chuyển đổi số được coi là nhiệm vụ trọng tâm để nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng tại cơ quan, đơn vị.

Từ đầu năm 2025 đến nay, Thành ủy Hà Nội đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động của các cấp ủy, tổ chức Đảng. Việc số hóa các thủ tục hành chính Đảng được xác định là nhiệm vụ trọng tâm, tạo tiền đề cho công tác lãnh đạo, chỉ đạo được thực hiện hiệu quả, minh bạch hơn.

Bốn thủ tục hành chính Đảng tiên phong được Hà Nội đưa lên môi trường số gồm thu, nộp đảng phí; lấy ý kiến nhận xét của chi ủy, chi bộ nơi cư trú đối với đảng viên; chuyển sinh hoạt Đảng chính thức và chuyển sinh hoạt Đảng tạm thời. Đến tháng 6/2025, hệ thống quản lý văn bản và điều hành của Đảng bộ thành phố đã được hơn 2.100 đơn vị với gần 4.700 tài khoản sử dụng, xử lý hàng chục nghìn văn bản đi, đến và hơn 2.800 chữ ký số.

Các tổ chức Đảng, đảng viên cho biết, việc đưa thủ tục Đảng lên môi trường số đã mang lại những lợi ích to lớn như tăng tính minh bạch và hiệu quả trong công tác thu nộp đảng phí; rút ngắn thời gian xử lý thủ tục lấy ý kiến nhận xét; đơn giản hóa chuyển sinh hoạt đảng, qua đó, tiết kiệm được rất nhiều về kinh tế.

Sở Khoa học và Công nghệ và các đơn vị liên quan cũng được yêu cầu khẩn trương hoàn thành việc tích hợp các phần mềm điều hành tác nghiệp của thành phố vào hệ thống chung của quốc gia; tăng cường đầu tư hạ tầng, mở rộng hệ thống hội nghị trực tuyến, trang bị thiết bị đầu cuối cho các đơn vị mới chia tách, sáp nhập, đồng thời xây dựng phương án lắp đặt hệ thống giám sát an ninh mạng.