Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM (HIDS) vừa đề xuất một số giải pháp quan trọng nhằm thúc đẩy việc chuyển đổi xe hai bánh từ xăng sang điện cho tài xế công nghệ và giao hàng tại TP.HCM. Tại buổi họp báo kinh tế – xã hội TP.HCM diễn ra vào chiều ngày 17/7, ông Lê Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm Tư vấn Ứng dụng Kinh tế của HIDS, đã giới thiệu về dự thảo đề án đã được hoàn thiện và sẽ trình UBND TP.HCM để lấy ý kiến từ các sở, ngành, đơn vị trước khi hoàn thiện.
Một trong những giải pháp nổi bật được đề xuất là việc sử dụng đất công khó khai thác để xây dựng trạm sạc và đổi pin. Viện đề xuất rằng UBND TP.HCM nên dành tối thiểu 60 ha đất công khó khai thác để xây dựng hạ tầng này. Đồng thời, Viện cũng đề xuất tích hợp lớp EV Facilities trong quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2.000, bổ sung chỉ tiêu tỷ lệ nội địa hóa thiết bị trên 40%, tiêu chí phương tiện điện đạt tối thiểu vận tốc hơn 40 km/h và quãng đường hơn 80 km/lần sạc.
Ngoài ra, Viện cũng đề xuất miễn thuế giá trị gia tăng (VAT) và lệ phí trước bạ cho xe máy điện đến hết năm 2027. Việc này sẽ giúp giảm chi phí mua xe ban đầu và hỗ trợ nhóm tài xế thu nhập trung bình và thấp tiếp cận phương tiện xanh. Thêm vào đó, Viện cũng đề xuất thành phố hỗ trợ ít nhất 2% lãi suất vay và ngân hàng liên kết với tài xế hoặc doanh nghiệp vận tải công nghệ trích nợ tự động từ cước vận tải để bảo đảm trả nợ đúng hạn.
Dự thảo đề án cũng bao gồm các giải pháp về quy hoạch hạ tầng, áp lực lên lưới điện, chính sách tài chính hỗ trợ tài xế chuyển đổi, và trao quyền và buộc trách nhiệm với cơ quan quản lý. Dự kiến, nếu được thông qua trong năm 2025, chính sách điện hóa đội xe hai bánh dịch vụ sẽ bắt đầu từ tháng 1/2026, hướng tới mục tiêu hoàn tất vào cuối năm 2029.
Cơ quan soạn thảo khẳng định mốc 2026 đạt 200.000 xe và mốc 2027 đạt 320.000 xe điện là hoàn toàn khả thi dựa trên số liệu thí điểm và tiến độ hạ tầng sạc. Dự kiến đề án này sẽ tạo ra hơn 5.000 việc làm xanh trong các lĩnh vực pin, sạc và bảo trì xe điện; góp phần giảm khoảng 1.600 tỷ đồng chi phí y tế mỗi năm do ô nhiễm không khí.
Đề án chuyển đổi xe hai bánh từ xăng sang điện là một phần trong nỗ lực của TP.HCM nhằm giảm thiểu ô nhiễm không khí và thúc đẩy sử dụng phương tiện xanh. Các giải pháp được đề xuất không chỉ hỗ trợ tài xế công nghệ và giao hàng mà còn đóng góp vào mục tiêu phát triển bền vững của thành phố.
Đại diện Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM cho biết, để đảm bảo tính khả thi của đề án, cơ quan soạn thảo đã tham khảo kinh nghiệm từ các thành phố khác trên thế giới và đánh giá tác động của việc chuyển đổi xe hai bánh từ xăng sang điện. Với những giải pháp đồng bộ và hỗ trợ từ chính quyền, dự kiến đề án sẽ được triển khai hiệu quả và đạt được các mục tiêu đề ra.
